Tán sỏi thận qua da siêu nhỏ là phương pháp tán sỏi nội soi hiện đại giúp bệnh nhân có sỏi thận kích cỡ to giảm tỷ lệ tổn thương thận sau phẫu thuật từ 30% đến 60% theo phương pháp phẫu thuật thông thường xuống còn dưới 1%. Bệnh viện A Thái Nguyên là cơ sở y tế tuyến tỉnh duy nhất trong cả nước triển khai tán sỏi thận qua da siêu nhỏ. Ngay tuyến Trung ương, cũng chỉ có một số ít cơ sở y tế thực hiện được kỹ thuật này.
Bệnh nhân Nguyễn Thị Lợi, 45 tuổi, xóm 7, xã Vạn Thọ (Đại Từ) nhập viện tại Bệnh viện A ngày 11-1 và được chẩn đoán mắc sỏi thận có đường kính trên 2cm. Với kích thước viên sỏi quá to, bệnh nhân không thể tán sỏi ngoài cơ thể. Thay vì chỉ định mổ mở như trước đây, bệnh nhân Nguyễn Thị Lợi được chỉ định nội soi tán sỏi thận qua da siêu nhỏ. Với phương pháp mới này, chị Lợi không phải chịu đau đớn, đồng thời giảm thiểu được tổn thương cho thận sau phẫu thuật. Thay vì phải chịu đường mổ dài cắt cơ sườn và vết rạch thận dài như phương pháp mổ mở, chị Lợi chỉ phải chịu một vết rạch dưới 0,5cm giúp chị giảm thiểu đau đớn, giảm thiểu nguy cơ biến chứng. Trao đổi với chúng tôi sau 2 ngày phẫu thuật, chị Lợi cho biết: Tuy vẫn thấy mệt nhưng tôi đã không còn đau và có thể đi lại nhẹ nhàng.
Bác sĩ Chuyên khoa II Nguyễn Đức Trường, Trưởng khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện A - người trực tiếp thực hiện nội soi tán sỏi thận qua da siêu nhỏ cho bệnh nhân Nguyễn Thị Lợi cho biết: Đây là phương pháp kỹ thuật cao thay thế cho phẫu thuật mở điều trị các bệnh sỏi thận kích thước lớn hơn 2 cm. Thực hiện kỹ thuật này, bệnh nhân được gây mê toàn thân. Bác sĩ phẫu thuật sẽ dùng một kim chọc qua da vùng lưng vào trong thận. Đường hầm của kim chọc dò sẽ được nong rộng bằng các dụng cụ nong để đạt được kích thước nhỏ hơn 0,5cm, qua đó cho phép đưa vào máy nội soi tán sỏi. Sỏi sẽ được tán thành mảnh vụn và hút ra. Sau đó, cũng qua đường hầm, bệnh nhân được đặt một ống thông thận dẫn lưu, ống thông này sẽ được rút ra sau 24 - 48 giờ phẫu thuật.
Theo bác sĩ Trường, mỗi năm, Bệnh viện A tiếp nhận, phẫu thuật mở cho trên 100 bệnh nhân mắc sỏi thận có kích thước lớn hơn 2cm. Phương pháp phẫu thuật mở thông thường sẽ khiến tỷ lệ bệnh nhân tổn thương thận lên tới 30% đến 60%. Bệnh nhân mổ mở thông thường cũng phải chịu đường mổ rất dài và cắt cơ sườn nên gây đau đớn, ảnh hưởng đến sức lao động, sinh hoạt, thời gian điều trị tại bệnh viện và điều trị phục hồi kéo dài. Với phương pháp phẫu thuật nội soi tán sỏi thận qua da siêu nhỏ, bệnh nhân được phẫu thuật nhẹ nhàng, ít đau, thời gian nằm viện ngắn, hồi phục sức khỏe và trở lại làm việc nhanh; tỷ lệ tổn thương thận giảm xuống còn dưới 1%. Bệnh nhân cũng tránh sẹo mổ to đồng nghĩa với việc tránh được các biến chứng của vết mổ rộng để vào thận lấy sỏi. Phương pháp này cũng khắc phục được tình trạng sót sỏi. Đây là ưu điểm đặc biệt của nội soi tán sỏi qua da nhờ khả năng cho phép kiểm tra toàn bộ các đài bể thận và niệu quản mà với mổ thông thường và tán sỏi ngoài cơ thể không thể khống chế hoàn toàn được tình trạng sót sỏi.
Kỹ thuât nội soi tán sỏi thận qua da siêu nhỏ lần đầu triển khai trong nước năm 2013 bởi Bệnh viện Việt Pháp. Đến nay, cả nước cũng mới chỉ có một số Bệnh viện tuyếnTtrung ương, như: Bệnh viện Việt Pháp, Bệnh viện Xanh Pôn… thực hiện được kỹ thuật này. Trước khi triển khai kỹ thuật nội soi tán sỏi thận qua da siêu nhỏ, Bệnh viện A đã triển khai thường quy có hiệu quả các biện pháp điều trị khác như: tán sỏi ngoài cơ thể, tán sỏi nội soi ngược dòng, mổ nội soi lấy sỏi sau phúc mạc, mổ mở truyền thống. Được biết, Bệnh viện A là cơ sở y tế tuyến tỉnh đầu tiên trong cả nước và duy nhất trên địa bàn tỉnh triển khai được kỹ thuật nội soi tán sỏi thận qua da siêu nhỏ.
Trao đổi với chúng tôi, bác sĩ Hà Hải Bằng, Phó Giám đốc Bệnh viện A cho biết: Để triển khai thực hiện kỹ thuật này, Bệnh viện A đã đầu tư hàng chục tỷ đồng để mua sắm thiết bị. Bệnh viện cũng đã cử kíp thực hiện đi học chuyên sâu tại các cơ sở y tế đầu ngành. Bên cạnh đó, kíp làm việc cũng được chuyển giao trực tiếp bởi các chuyên gia của đơn vị cung cấp thiết bị trước khi triển khai thực hiện. Theo bác sĩ Hà Hải Bằng, vì các thiết bị trang bị tại Bệnh viện A để thực hiện kỹ thuật này vừa được đầu tư mới 100% nên toàn bộ hệ thống nội soi tán sỏi thận qua da siêu nhỏ của Bệnh viện được đánh giá là hiện đạt nhất toàn quốc với ưu điểm là vết mổ nhỏ bằng 1/3 so với thiết bị của một số cơ sở y tế khác. Bên cạnh đó, chi phí cho bệnh nhân nội soi tán sỏi thận qua da siêu nhỏ tại Bệnh viện A vào khoảng 15 triệu đồng/bệnh nhân, thấp hơn từ 50% cho đến 70% so với nội soi tán sỏi thận qua da siêu nhỏ tại các cơ sở y tế tuyến Trung ương cũng giúp cho nhiều bệnh nhân có cơ hội tiếp cận với kỹ thuật này hơn. Bác sĩ Hà Hải Bằng cũng cho rằng: Với việc thực hiện thành công và đưa vào vận dụng thường quy kỹ thuật nội soi tán sỏi thận qua da siêu nhỏ, chúng tôi đã có thể thực hiện tất cả các phương pháp điều trị sỏi thận hiện đại nhất trong điều trị hiệu quả cho bệnh nhân mắc sỏi thận trong tỉnh và trong khu vực.
