Bệnh cúm A(H7N9) là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút cúm A(H7N9) có nguồn gốc gen từ vi rút cúm gia cầm gây nên. Nhưng H7N9 không có biểu hiện bệnh ở gia cầm, thủy cầm nên rất khó phát hiện gia cầm, thủy cầm đã mắc cúm A(H7N9).
Đường lây truyền từ gia cầm sang người chủ yếu qua đường hô hấp do hít phải các hạt khí dung chứa virus hoặc qua đường niêm mạc do văng, bắn các giọt chất tiết của gia cầm hay người nhiễm cúm vào niêm mạc mắt, mũi, miệng người lành hoặc do tay tiếp súc với bề mặt vật nhiễm virus sau đó đưa lên mắt, mũi, miệng.
Người có nguy cơ mắc cúm H7N9 là những chủ trang trại, gia trai nuôi gia cầm, thủy cầm và những người trực tiếp vận chuyển, giết mổ gia cầm là nhóm dễ có nguy cơ bị lây bệnh nhất.
Người mắc bệnh Cúm A/H7N9 thường có biểu hiện:
Sốt đột ngột, ho, khó thở, viêm phổi nặng và suy hô hấp. Bệnh có diễn biến rất nhanh, nặng và có tỷ lệ tử vong cao tới 40% số người mắc. Đồng thời có ít nhất một trong các yếu tố sau: có tiền sử ở, đi, đến từ vùng có dịch; tiếp xúc trực tiếp với gia cầm ốm/chết; tiếp xúc gần với bệnh nhân mắc bệnh cúm A(H7N9) (Trong vòng 14 ngày trước khi khởi phát).
Hiện nay chưa có vắc xin để phòng bệnh cúm A (H7N9); Cũng chưa có biện pháp phòng bệnh và điều trị đặc hiệu cho bệnh này.
Chúng ta cần áp dụng các biện pháp phòng bệnh chung như sau:
- Hạn chế tối đa tiếp súc với gia cầm, thủy cầm; đặc biệt là gia cầm, thủy cầm ốm, chết, không rõ nguồn gốc.
- Khi chăn hoặc thịt gia cầm, thủy cầm cần phải đeo khẩu trang, đội mũ, đeo kính, đi ủng và găng tay cao su. Sau đó phải rửa ngay tay chân bằng xà phòng và nước sạch.
- Chuồng trại nuôi gia cầm cần phải xa nhà ở, quây kín và vệ sinh sạch sẽ, thường xuyên tẩy uế, khử trùng tiêu độc.
- Thực hiện vệ sinh an toàn thực phẩm: ăn chín, uống sôi, không vận chuyển, chế biến, sử dụng gia cầm ốm, chết, không rõ nguồn gốc.
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt trước và sau khi chế biến thức ăn, trước khi ăn, sau khi tiếp xúc với gia cầm. Tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng.
- Tránh tiếp xúc với người bị bệnh đường hô hấp cấp tính, gia cầm ốm/chết. Khi phải tiếp xúc, cần đeo khẩu trang y tế và giữ khoảng cách khi tiếp xúc.
- Che miệng, mũi khi ho, hắt hơi, tốt nhất bằng khăn vải hoặc khăn giấy để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp, sau đó hủy hoặc giặt sạch khăn ngay.
- Tăng cường thông khí nơi làm việc, nhà ở, trường học, cơ sở y tế, ... bằng cách mở các cửa ra vào và cửa sổ, hạn chế sử dụng điều hòa.
- Thường xuyên súc họng bằng nước sát khuẩn miệng.
Khi phát hiện người mắc hoặc nghi mắc bệnh Cúm A/H7N9 cần phải xử lý như sau:
Nếu thấy có biểu hiện của bệnh viêm đường hô hấp cấp tính như sốt đột ngột, ho, đau họng, khó thở phải thông báo ngay cho cơ sở y tế gần nhất để được hướng dẫn, khám và điều trị kịp thời.
Đối với người bệnh:
- Cách ly, điều trị bệnh nhân tại cơ sở y tế theo quy định về bệnh truyền nhiễm nhóm A. Thời gian cách ly đến khi hết hẳn các triệu chứng lâm sàng.
- Sử dụng khẩu trang y tế cho bệnh nhân đúng cách để hạn chế lây truyền bệnh.
- Điều trị bệnh nhân theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
Đối với với nhân viên y tế và người tiếp xúc gần
- Khi chăm sóc bệnh nhân không để dịch tiết, giọt bắn vào niêm mạc mắt, mũi, miệng. Phải đeo khẩu trang y tế, kính đeo mắt, găng tay, đi ủng, mặc áo, mũ khi thăm khám bệnh. Rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn ngay sau mỗi lần tiếp xúc với người bệnh.
- Thực hiện tốt công tác vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng sau khi ho, hắt hơi; sử dụng các thuốc sát khuẩn đường mũi họng như: súc miệng bằng nước sát khuẩn và các dung dịch sát khuẩn mũi họng khác.
Xử lý môi trường:
Thường xuyên lau rửa nền nhà, tay nắm cửa và bề mặt các vật dụng bằng các chất tẩy rửa thông thường (xà phòng, các chất khử khuẩn gia dụng). Phun dung dịch khử trùng có chứa Clo nồng độ 0,5% Clo hoạt tính tại các địa điểm có liên quan dịch tễ càng sớm càng tốt 2-3 lần cách nhau 2-3 ngày tại các địa điểm:
+ Khu vực nhà bệnh nhân, khu vực chuồng trại và nơi chăn thả gia cầm.
+ Các gia đình tiếp giáp nhà bệnh nhân, gia đình có gia cầm ốm/chết.
+ Tại phòng khám bệnh, nơi điều trị bệnh nhân.
Khử khuẩn đối với các phương tiện vận chuyển
- Nhân viên vận chuyển người bệnh phải được trang bị phòng hộ chống lây nhiễm theo quy định.
- Các phương tiện sau khi vận chuyển bệnh nhân phải được xử lý bằng các dung dịch khử trùng có chứa Clo nồng độ 0,5% Clo hoạt tính.
Thực hiện 3 không:
1. Không ăn gia cầm, các sản phẩm gia cầm ốm, chết và không rõ nguồn gốc.
2. Không giết mổ, vận chuyển, mua bán gia cầm và sản phẩm gia cầm ốm, chết, không rõ nguồn gốc.
3. Không vứt sác gia cầm ốm, chết ra môi trường mà phải thông báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn.
.jpg?width=300&height=-&type=resize)
