Dọc tuyến đường tỉnh 266 đoạn từ cổng Khu công nghiệp Điềm Thụy đến vị trí giao với đường sắt Hà Thái (thuộc xóm Mãn Chiêm, xã Hồng Tiến, T.X Phổ Yên) thời gian gần đây nhà cửa và hàng quán mọc lên san sát. Điều đáng nói là hầu hết các công trình này đang xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp hoặc chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Trong tháng 5 vừa qua, Đoàn liên ngành của T.X Phổ Yên đã tiến hành kiểm tra việc sử dụng đất trên địa bàn xóm Mãn Chiêm, xã Hồng Tiến, trong đó chủ yếu là các gia đình dọc tuyến đường tỉnh 266. Kết quả cho thấy, trong số 31 hộ kiểm tra thì có 25 hộ xây dựng công trình trên đất nông nghiệp hoặc chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, 1 hộ làm nhà trên đất công do UBND xã quản lý. Hầu hết công trình là lều quán, ki-ốt cho thuê hoặc phòng trọ được xây dựng kiên cố. Một số trường hợp tại thời điểm kiểm tra của Đoàn mới bắt đầu xây dựng hoặc trong giai đoạn hoàn thiện. Tổng diện tích công trình xây dựng vi phạm khoảng 4.000m2.
Ông Chu Văn Tuấn, Trưởng xóm Mãn Chiêm cho biết: Các hộ dân chủ yếu xây dựng từ năm 2015 đến nay, khi Khu công nghiệp Điềm Thụy dần hình thành, số lượng công nhân và người lao động từ các nơi đến nhiều, khiến nhu cầu các loại hình dịch vụ tăng nhanh. Phần lớn các hộ làm quán để tự kinh doanh hoặc cho thuê lại, giá thuê khoảng vài ba triệu đồng mỗi tháng. Ông Tuấn khẳng định: Việc xây dựng là trái phép, nhưng nó xuất phát từ nhu cầu thực tế của người dân. Trong quá trình các hộ xây dựng xóm và địa chính xã cũng đến nhắc nhở nhưng không hiệu quả.
Thừa nhận xây nhà và các công trình trên đất nông nghiệp là sai, nhưng các hộ dân cũng có những lý do của mình. Anh Dương Xuân Tuyến, người xóm Mãn Chiêm nói: Năm 2012, tôi được bố mẹ cho khoảnh đất cạnh đường tỉnh 266. Đây vốn là diện tích được gia đình mua lại để trồng cây màu. Thấy thửa đất đẹp, ngay gần mặt đường nên tôi quyết định xây hàng quán để kinh doanh. Do diện tích đất nằm trong quy hoạch của Nhà nước nên gia đình chỉ xây nhà cấp 4, đồng thời nhiều lần đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng chưa được đồng ý. Gia đình anh Nguyễn Văn Cường, ở cùng xóm cũng xây nhà quán để bán hàng trên đất vườn bãi từ 2011. Đến năm 2015, anh tiếp tục xây ki-ốt thứ 2 với diện tích hơn 30m2. Anh Cường cho biết: Trong quá trình xây dựng, xóm và xã có đến nhắc nhở nhưng không xử phạt. Vì nhu cầu mưu sinh nên tôi tiếp tục làm để bán hàng. Theo ý kiến của các hộ dân, các công trình xây dựng nằm trong đất quy hoạch Khu công nghiệp Điềm Thụy là trái phép. Thế nhưng quy hoach này đã “treo” từ rất lâu, trong khi người dân có nhu cầu thực sự nhưng lại không được chuyển đổi mục đích sử dụng đất để xây dựng các công trình.
Trao đổi về vấn đề này, ông Đỗ Khắc Cần, Bí thư Đảng ủy xã Hồng Tiến cho biết: Khu vực các hộ dân đã và đang xây dựng ở xóm Mãn Chiêm nằm trong quy hoạch Khu công nghiệp Điềm Thụy (phần 170ha) được UBND tỉnh phê duyệt từ tháng 5-2009. Chủ đầu tư là Công ty CP Đầu tư APEC Thái Nguyên đã tiến hành kê khai, kiểm đếm nhưng đến nay vẫn chưa triển khai đền bù giải phóng mặt bằng. Điều này gây khó khăn cho người dân trong phát triển nông nghiệp hay xây nhà tạm phục vụ sản xuất. Tuy vậy, các công trình xây dựng nói trên đều trái phép và để xảy ra tình trạng này có trách nhiệm thuộc về chính quyền cấp xã. Theo biên bản kiểm tra, trong quá trình quản lý đất đất đai, UBND xã Hồng Tiến mới lập biên bản 15/26 trường hợp vi phạm; chỉ dừng lại ở việc ghi nhận hiện trạng và đề nghị các hộ dừng thi công chứ không xử phạt. Do vậy, đến thời điểm Đoàn liên ngành của T.X Phổ Yên tiến hành kiểm tra vẫn còn một số gia đình đang xây dựng, hoàn thiện công trình.
Dù với lý do gì thì việc tự ý xây dựng lều quán, ki-ốt và phòng trọ cho thuê khi không được phép của cơ quan Nhà nước là vi phạm pháp luật. Do vậy, T.X Phổ Yên cần nghiêm túc kiểm điểm những cá nhân, tập thể có liên quan; không đền bù các công trình xây dựng sai phạm nếu tiến hành giải phóng mặt bằng. Ông Bùi Văn Lương, Chủ tịch UBND T.X Phổ Yên cho biết: Trong thời gian tới, T.X Phổ Yên cũng tiến hành rà soát để đề nghị UBND tỉnh và các ngành liên quan điều chỉnh, bổ sung kế hoạch sử dụng đất trên địa bàn cho phù hợp với tình hình thực tế. Đồng thời đề nghị thu hồi hoặc gia hạn những dự án không phát huy hiệu quả, vi phạm pháp luật về đất đai.
