Với đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, những năm qua, huyện Đại Từ luôn quan tâm chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho người có công, đặc biệt là hỗ trợ về nhà ở. Trong 5 năm trở lại đây, trên địa bàn đã có trên 300 gia đình chính sách, người có công với cách mạng được hỗ trợ xây, sửa nhà ở kiên cố, khang trang.
Trong căn nhà xây khang trang, sạch sẽ, bà Nguyễn Thị Bích, xóm Bình Xuân, xã Bình Thuận là vợ của liệt sĩ Nguyễn Văn Đa bùi ngùi kể cho chúng tôi nghe những năm tháng cơ cực khi một mình chăm sóc, nuôi dạy 2 con trong điều kiện vô cùng khó khăn: Chồng tôi hy sinh năm 1969, để lại gánh nặng nuôi dạy 2 con trai nhỏ, cháu lớn lên 3 tuổi và cháu nhỏ mới được 3 tháng. Một mình tôi phải xoay xở với việc chăm sóc các con, nên không thể tập trung làm kinh tế, vì thế mà cuộc sống càng khó khăn hơn. Để dựng được ngôi nhà ở, tôi đã phải chuẩn bị mất 10 năm, khi thì đóng gạch, lúc lại mua vôi, cát. Đến năm 1989, với những vật liệu đã tích trữ, tôi đã xây được ngôi nhà 3 gian để 3 mẹ con sinh sống. Thời gian trôi qua, ngôi nhà này cũng đã xuống cấp, mỗi lần có mưa, 3 mẹ con tôi lại phải mang hết xô, chậu trong nhà ra hứng nước ở những chỗ dột để nước mưa không tràn ra nhà. Vách xây trước đây trát bằng vôi trộn cát bong tróc từng mảng nham nhở. Đến năm 2015, nhờ được hỗ trợ 20 triệu đồng, tôi đã bỏ thêm 20 triệu nữa để lợp lại mái, trát lại tường và lát nền. Thế là, tôi đã có thể yên tâm sinh sống trong căn nhà này những năm tuổi già.
Cũng được hỗ trợ xây dựng ngôi nhà, ước mơ của cả gia đình ông Lương Văn Quang là thương binh, nhiễm chất độc da cam ở xóm 7, xã Phú Xuyên đã thành hiện thực. Gia đình ông thuộc diện khó khăn nên không có điều kiện xây nhà, trong khi nhà đã xuống cấp. Để giúp ông có ngôi nhà chắc chắn, được sự vận động của huyện, Bộ Tư lệnh Quân khu I đã hỗ trợ ông xây dựng ngôi nhà mới. Ngôi nhà được khởi công xây dựng từ tháng 6-2016, có diện tích 60m2 với tổng trị giá 150 triệu đồng, trong đó, Bộ Tư lệnh Quân khu I hỗ trợ 70 triệu đồng, phần còn lại là của gia đình. Ngoài ra, cấp ủy, chính quyền địa phương, bà con trong xóm hỗ trợ ngày công lao động…
Ngoài gia đình bà Bích, ông Quang, trên địa bàn huyện Đại Từ đã có hàng trăm ngôi nhà được xây bằng sự quan tâm, đùm bọc, bằng tình cảm của các cấp, ngành và cộng đồng nhằm ổn định cuộc sống cho những gia đình người có công. Huyện Đại Từ hiện có trên 18.000 hộ gia đình chính sách. Trong đó, có 1.516 gia đình liệt sĩ, trên 12.000 gia đình người có công hưởng trợ cấp 1 lần và gần 3.800 gia đình người có công hưởng trợ cấp hằng tháng. Những năm qua, huyện Đại Từ đã triển khai thực hiện Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg của Chính phủ về hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở. Bằng các nguồn vốn, nhiều gia đình đã được ở trong ngôi nhà khang trang, ấm áp nghĩa tình. Đến nay, huyện đã hỗ trợ xây mới, sửa chữa được 171 nhà với tổng số tiền hỗ trợ trên 5,6 tỷ đồng. Trong đó, xây mới 110 nhà và sửa chữa 61 nhà.
Ngoài nguồn kinh phí do ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương cấp theo quy định tại Quyết định số 22, trong dịp 27-7, huyện đã huy động các nguồn lực từ quỹ Đền ơn đáp nghĩa và sự đóng góp của các tổ chức, đơn vị, bổ sung kinh phí cho các hộ khó khăn để xây mới và sửa chữa nhà ở, nhằm đảm bảo xóa nhà tạm, nhà xuống cấp. Từ sự tuyên truyền, vận động của huyện, việc đóng góp ủng hộ quỹ đã trở thành truyền thống được cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, doanh nghiệp, các đoàn thể và nhân dân tham gia tích cực. Từ năm 2012 đến nay, Quỹ thu được 4 tỷ đồng, trong đó nguồn quỹ cấp xã là 2,1 tỷ đồng. Từ nguồn quỹ này, hằng năm, huyện đều trích ra một phần để xây mới và sửa chữa nhà ở cho người có công, 5 năm qua đã xây mới được 24 nhà với tổng số tiềní trên 900 triệu đồng; sửa chữa 31 nhà với số tiền trên 600 triệu đồng.
Nhờ đó, trong 5 năm qua, hàng trăm gia đình người có công với cách mạng đã được ở trong những ngôi nhà khang trang. Ông Nguyễn Đình Sáng, Trưởng Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện cho biết: Thời gian tới, huyện sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa của việc hỗ trợ về nhà ở cho người có công. Đồng thời tăng cường vận động các tổ chức chính trị, xã hội, doanh nghiệp và nhân dân ủng hộ dưới nhiều hình thức như: Đóng góp Quỹ Đền ơn đáp nghĩa, hỗ trợ trực tiếp cho các gia đình người có công, giúp đỡ bằng công lao động… để những người có công được ở trong những ngôi nhà trang trang, ấm tình người. Phấn đấu không để đối tượng người có công khó khăn về nhà ở.