Mặc dù tuổi đời còn khá trẻ, nhưng mỗi lời nói, việc làm của chị Vi Thị Nga, Bí thư Chi bộ xóm Đồng Vẽn, xã Phú Lạc (Đại Từ) luôn được người dân địa phương tin tưởng, nghe theo. Dưới sự lãnh đạo của chị, từ một chi bộ yếu, Đồng Vẽn đã được công nhận trong sạch vững mạnh và trở thành lá cờ đầu trong thực hiện các phong trào ở địa phương.
Sinh năm 1971, tại xã Bản Ngoại, đến năm 1988, cô thiếu nữ Vi Thị Nga, dân tộc Nùng theo chồng về làm dâu vùng quê nghèo Đồng Vẽn và coi đây là quê hương thứ hai của mình. Với sự nhanh nhẹn, hoạt bát, luôn nhiệt tình giúp đỡ mọi người, năm 2008, chị được tín nhiệm bầu làm Bí thư Chi bộ, Trưởng Ban Công tác Mặt trận và đến năm 2012 được bình xét là người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số của xóm Đồng Vẽn. Nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm của mình, trong những năm qua, chị luôn tích cực vận động gia đình và cộng đồng thực hiện tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các quy định của địa phương. Bên cạnh đó, chị đã vận động nhân dân thay đổi các tập tục lạc hậu... góp phần thực hiện tốt các cuộc vận động, phong trào mà các cấp, ngành phát động.
Đồng Vẽn trước là xóm nghèo, toàn xóm có 67 hộ dân với 260 nhân khẩu, có 3 dân tộc cùng sinh sống, trong đó dân tộc Nùng chiếm tỷ lệ 85%. Nhân dân trong xóm sống chủ yếu bằng nghề cấy lúa và trồng chè, đời sống còn khó khăn, cơ sở vật chất thiếu thốn, đường giao thông đi lại không thuận tiện. Những năm trước, người dân Đồng Vẽn muốn ra trung tâm xã phải đi trên còn đường đất nhỏ hẹp, mỗi khi trời mưa đường lầy lội, trơn trượt rất khó đi. Xác định, đây chính là trở ngại lớn đối với phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, với cương vị là Bí thư Chi bộ, Trưởng Ban công tác Mặt trận, chị Nga đã cùng với các đảng viên đến từng nhà, trò chuyện từng người để hiểu được hoàn cảnh của từng hộ, tâm tư, nguyện vọng, khó khăn vướng mắc. Qua đó, tuyên truyền, vận động nhân dân hiến đất giải phóng mặt bằng, góp tiền, ngày công lao động xây dựng đường bê tông nông thôn. Để vận động được nhân dân, theo chị Nga: Trước hết bản thân phải gương mẫu, miệng nói tay làm. Cụ thể, gia đình tôi đã gương mẫu đi đầu hiến 300m2 đất cùng tài sản hoa màu trên đất để làm đường. Tiếp đó là vận động đến các đảng viên trong chi bộ, rồi mới đến bà con nhân dân.
Với cách làm như vậy, thời gian qua, bà con trong xóm đã hiến được 9.400m2 đất các loại, đóng góp trên 492 triệu đồng và hơn 2 nghìn ngày công lao động để đổ bê tông trên 5km đường, trong đó có 3,5km đường giao thông theo tiêu chí nông thôn mới (rộng 5m), mở rộng được 1,5km đường nội đồng rộng; hoàn thành 95% tổng chiều dài đường giao thông trong xóm. Từ đó, đảm bảo giao thông thông suốt, phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội, đời sống, sinh hoạt, sản suất của nhân dân được thuận lợi hơn trước rất nhiều. Ngoài ra, để thực hiện tiêu chí môi trường, chị Nga cùng với Ban công tác mặt trận vận động nhân dân thu gom rác thải, góp tiền xây dựng được 6 bể chứa bao bì thuốc bảo vệ thực vật, góp phần giảm gây ô nhiễm môi trường.
Bên cạnh việc tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia xây dựng nông thôn mới, chị Nga còn là người đưa phương pháp cấy cải tiến SRI về áp dụng trên đồng ruộng Đồng Vẽn. Chị kể: Năm 2012, nhờ được tham gia một khóa tập huấn về cấy lúa theo phương pháp mới, chị mới biết đến cấy lúa SRI, về nhà chị thử áp dụng trên diện tích 8 sào ruộng của gia đình. Nhận thấy, đây là phương pháp cấy mới vừa tiết kiệm giống, công lao động, không cần sử dụng đến thuốc diệt cỏ, cây lại sinh trưởng, đẻ nhánh tốt, không đổ, ít sâu bệnh, bông dài, hạt to chắc, nên tôi đã vận động thành lập Câu lạc bộ khoa học kỹ thuật cấy lúa theo phương pháp cải tiến SRI.
Ban đầu, do người dân đã quen với cách làm cũ, nên khi nghe nói về phương pháp cấy cải tiến này còn phân vân, nhưng sau khi thấy chị Nga làm tốt, một số người đã đồng ý tham gia. Thời gian đầu, câu lạc bộ chỉ có 20 hộ dân, sau 1 năm đã tăng lên 40 hộ và đến nay, 100% các hộ dân đã áp dụng phương pháp cấy lúa mới. Cứ đầu vụ, Bí thư Chi bộ trực tiếp hướng dẫn cho bà con về kỹ thuật, người dân chỉ việc thực hiện theo. Qua đó, đã góp phần nâng cao năng suất, chất lượng lúa, giảm chi phí đầu vào và bảo vệ môi trường. Ngoài ra, chị Nga còn vận động bà con tham gia sản xuất cánh đồng 1 giống lúa chất lượng cao với diện tích 12,8ha, đưa cơ giới hóa vào sản xuất, giảm chi phí lao động thủ công và có sản phẩm hàng hóa giá trị cao trên thị trường.
Qua việc thay đổi về phương pháp sản xuất đã góp phần làm cho đời sống vật chất của nhân dân được nâng lên. Năm 2012, xóm có 23 hộ nghèo, đến nay đã giảm được 13 hộ nghèo; hộ khá, hộ giàu ngày càng tăng, tình hình an ninh chính trị được giữ vững. Hiện nay trong xóm không có người mắc các tệ nạn xã hội. Năm 2015, chị Nga còn vận động bà con tham gia và thành lập Câu lạc bộ hát Then, đàn Tính để giữ gìn bản sắc dân tộc, nâng cao đời sống tinh thần cho bà con.
Không chỉ được nhân dân tin, nghe theo trong việc thực hiện các phong trào, đưa khoa học kỹ thuật vào sản xuất, mà từ lâu chị Nga đã đóng vai trò là người hòa giải trong tất cả các vụ việc lớn nhỏ của xóm. Trước đây, ở xóm Đồng Vẽn còn tồn tại những mâu thuẫn, nhân dân mất đoàn kết, phải viết đơn đề nghị cấp trên giải quyết. Nhưng từ khi chị Nga làm Bí thư Chi bộ, bằng sự gần gũi, tôn trọng và luôn lắng nghe ý kiến chính đáng của nhân dân, việc gì có lợi cho dân thì làm, chị đã có được sự tin tưởng tuyệt đối của bà con, các hộ dân ở đây khi có việc đều nhờ chị góp ý giải quyết. Cũng chính từ lòng tin đó, khi có những bất hòa giữa các hộ dân hay trong các gia đình, chị Nga đều có mặt, sau khi tìm hiểu căn nguyên, chị ngồi lại phân tích thiệt hơn cho người dân hiểu. Đồng thời, đưa ra cách giải quyết thấu tình, nên nhiều năm nay xóm không còn đơn thư như trước, người dân đoàn kết một lòng phát triển kinh tế, xây dựng quê hương Đồng Vẽn mỗi ngày thêm no ấm.
Những đóng góp của chị Nga đã làm cho Đồng Vẽn có sự thay đổi rõ nét, điều này đã được ghi nhận qua các thành tích như: Năm 2016 xóm được công nhận 5 năm liên tục đạt xóm văn hóa cấp huyện, Chi bộ Đồng Vẽn nhiều năm liện tục đạt chi bộ trong sạch vững mạnh tiêu biểu. Bản thân chị Nga được tặng nhiều Bằng khen, Giấy khen của tỉnh, huyện và đặc biệt sắp tới, chị là một trong số ít người của tỉnh được tham dự Lễ tuyên dương người có uy tín, nhân sĩ trí thức và doanh nhân tiêu biểu dân tộc thiểu số toàn quốc lần thứ nhất, năm 2017.