Góp phần ổn định đời sống người dân vùng sụt lún

Sau 5 năm tái định cư tại tổ dân phố 15, thị trấn Trại Cau (Đồng Hỷ), đến nay, hơn 300 người dân từng bị ảnh hưởng bởi tình trạng sụt lún đất do khai thác khoáng sản tại khai trường Thác Lạc của Mỏ sắt Trại Cau đã từng bước ổn định cuộc sống, yên tâm phát triển sản xuất, kinh doanh. Hiện tại, địa phương và người dân nơi đây mong muốn các cấp, ngành chức năng đẩy nhanh tiến độ xây dựng tiếp một khu tái định cư để những người dân khác đang bị ảnh hưởng bởi sụt lún đất cũng được di dời đến nơi ở mới an toàn.

Có dịp trở lại khu tái định cư ở tổ dân phố 15, thị trấn Trại Cau, chúng tôi cảm nhận được sự đổi thay và niềm phấn khởi với cuộc sống mới của người dân nơi đây. 64 hộ với trên 300 nhân khẩu được di dời từ khu vực bị sụt lún đất về đây hiện nay đều yên tâm sinh sống. Còn nhớ, hơn 10 năm trước, hoạt động khai thác khoáng sản tại khai trường Thác Lạc đã dẫn đến tình trạng sụt lún đất, mất nước, rạn nứt nhà cửa, khiến các hộ dân nói trên bị ảnh hưởng nặng nề. Trước tình hình đó, toàn bộ các hộ ở khu vực bị ảnh hưởng đã được Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (đơn vị chủ quản của Mỏ sắt Trại Cau) đền bù, hỗ trợ di dời. Chính quyền địa phương tiến hành xây dựng khu tái định cư tại tổ dân phố 15 để các hộ thuộc diện bị sụt lún chuyển về nơi ở mới an toàn, từng bước ổn định cuộc sống.

Do ở gần ngay trung tâm thị trấn Trại Cau nên hiện nay, khu tái định cư tổ 15 trở thành một khu vực thuận lợi cho phát triển kinh doanh dịch vụ. Các hộ dân ở đây cũng đã dần hình thành nếp sống mới, tạo lập nghề nghiệp ổn định hơn. Hiện nay, các hộ trong khu tái định cư đều đã xây dựng được nhà ở khang trang; đường giao thông nội tổ được bê tông hóa, nhà văn hóa, sân thể thao cũng được bà con xây dựng để phục vụ cuộc sống. Ông Phạm Sỹ Tiến, Tổ trưởng tổ 15 cho biết: Sau khi đến xây dựng cuộc sống mới ở khu tái định cư, chúng tôi đã xoay sở để làm kinh tế. Nhiều người dân đã tham gia các lớp dạy nghề, từ đó phát triển nuôi ong, chim bồ câu, gà, lợn thương phẩm. Một số hộ dân thì đi làm công nhân ở các khu công nghiệp, bán hàng tạp hóa... Tuy đây là những công việc mà trước đây chúng tôi chưa từng làm nhưng đến nay chúng tôi đều đã bắt đầu làm quen và có thu nhập ổn định. Nhiều gia đình có mức thu nhập cao hơn trước rất nhiều như: Gia đình anh Nguyễn Trung Tâm, đã thành công từ mô hình sản xuất than hoa; anh Vũ Đức Thuận, thành công ở mảng kinh doanh dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp; anh Trần Văn Nghĩa thành công ở mô hình nuôi ong, chim bồ câu thương phẩm…

Ông Vũ Đăng Khoa, Chủ tịch UBND thị trấn Trại Cau cho biết: Từ khi xây dựng khu tái định cư ở tổ dân phố 15 cho các hộ thuộc vùng sụt lún, đời sống của người dân đã được ổn định hơn, an tâm sinh sống, phát triển kinh tế gia đình và đóng góp cho địa phương cùng phát triển. Tuy nhiên 3 năm trở lại đây, việc khai thác khoáng sản trên địa bàn tiếp tục khiến 84 hộ dân ở các tổ dân phố 12, 14, 16, 17 bị ảnh hưởng bởi sụt lún đất, rạn nứt nhà cửa, mất nước. Trước tình hình đó, chúng tôi đã kiến nghị, đề nghị lên cấp trên về việc cần phải di dời các hộ dân bị ảnh hưởng và các hộ dân trong khu vực khai thác đến nơi ở mới. Đồng thời, chính quyền địa phương đã nỗ lực hết sức trong việc hỗ trợ người dân khắc phục trước mắt như: Huy động các lực lượng chằng néo nhà cửa, dựng lán cho người dân ở tạm vào mùa mưa bão; đề nghị các cấp có giải pháp cung cấp nước sạch cho người dân sử dụng hàng ngày...

Chúng tôi rất mừng vì đến nay UBND tỉnh đã chấp thuận địa điểm để xây dựng khu tái định cư phục vụ nhu cầu di dời và ổn định sinh hoạt cho người dân trong khu vực khai thác. UBND huyện Đồng Hỷ cũng đã có quyết định về việc phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 khu dân cư, tái định cư ở khu vực tổ 4 của thị trấn. Khu đất quy hoạch xây dựng khu tái định cư mới có diện tích 3,6ha, có thể ổn định cuộc sống cho gần 400 người. Khu vực này cũng rất gần khu trung tâm của thị trấn, có vị trí thuận lợi cho việc sinh hoạt, sản xuất kinh doanh của người dân.

Nói về mong muốn được hỗ trợ di dời đến nơi ở mới, ông Đặng Quốc Tuấn, Bí thư Chi bộ tổ 14, thị trấn Trại Cau là một trong 4 tổ dân phố hiện tại đang nằm trong diện bị ảnh hưởng) cho biết, tổ 14 hiện còn 28 hộ với 140 nhân khẩu thì 100% số hộ bị ảnh hưởng mất nước sinh hoạt; 80% số hộ bị ảnh hưởng bởi sụt lún đất, rạn nứt nhà cửa, tường rào. Nhiều năm qua, chúng tôi không thể nào ổn định cuộc sống bởi hàng ngày lo lắng do thiếu an toàn, thiếu nước sinh hoạt. Do đó, chúng tôi mong muốn chính quyền các cấp nhanh chóng xây dựng khu tái định cư để chúng tôi được di chuyển ra nơi ở mới, đồng thời có phương án hỗ trợ đền bù để người dân sớm ổn định cuộc sống.

Cùng với 84 hộ dân ở thị trấn Trại Cau, tình hình sụt lún đất, mất nước, nứt nhà cũng đang xảy ra tại các xóm Hòa Bình, Trại Cau, Kim Cương của xã Cây Thị với diễn biến ngày càng phức tạp. Đã có ít nhất 133 hộ bị rạn nứt nhà cửa ở các mức độ khác nhau do ảnh hưởng của sụt lún đất. Ngoài ra, tại khu vực trên, các giếng khoan, giếng đào của các hộ dân đều bị cạn nước khiến người dân không có nước sinh hoạt. Ở các xóm: Trại Cau, Hòa Bình và Kim Cương của xã Cây Thị có 117 thửa ruộng với diện tích gần 7,5ha của 44 hộ dân có hiện tượng sụt lún thành hố sâu hoặc nghiêng ruộng, mất nước. Để tránh hậu quả có thể nghiêm trọng hơn, ngay trước mắt, chúng tôi cũng đề nghị chính quyền các cấp khẩn trương xây dựng khu tái định cư mới. Khi đó, người dân bị ảnh hưởng sụt lún ở cả thị trấn Trại Cau và xã Cây Thị cũng có thể được di dời về khu tái định cư này để sinh sống an toàn.