Một trong những nội dung được cộng đồng doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh ngành hàng thực phẩm đặc biệt quan tâm là quy định về thực hiện tự công bố sản phẩm. Qua 8 tháng triển khai trên địa bàn tỉnh bước đầu đã có hiệu ứng tích cực, khuyến khích sản xuất phát triển, đồng thời nêu cao tinh thần trách nhiệm cá nhân, tổ chức tham gia sản xuất, kinh doanh thực phẩm.
Nghị định số 15/2018/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm được ban hành và có hiệu lực từ ngày 2/2/2018 (Nghị định số 15), có điểm mới là trao quyền nhiều hơn cho doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thực phẩm. Nếu như quy định cũ yêu cầu doanh nghiệp phải xin xác nhận từ cơ quan Nhà nước thì nay các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm được tự công bố sản phẩm trên phương tiện thông tin đại chúng, trang thông tin điện tử hoặc niêm yết công khai tại trụ sở của mình và nộp một bản qua đường bưu điện hoặc trực tiếp đến cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền.
Ngay sau khi Nghị định số 15 ban hành, UBND tỉnh đã có văn bản hướng dẫn chi tiết thực hiện Nghị định. Có thể nhận thấy đây chính là sự vào cuộc kịp thời trong hoạt động cải cách hành chính về lĩnh vực an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) của tỉnh.
Ông Đặng Quang Tân, Chủ nhiệm HTX Dịch vụ sản xuất miến dong Việt Cường-Hóa Thượng, cho biết: “Nghị định số 15 ra đời, doanh nghiệp, nhà sản xuất như chúng tôi thay vì phải xin xác nhận từ cơ quan nhà nước, nay các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm được tự công bố. Có sản phẩm trước đây chúng tôi phải mất gần 5 tháng mới xin đủ điều kiện sản xuất và kinh doanh của rất nhiều cơ quan quản lý (Nông nghiệp, Y tế, Công Thương, Khoa học Công nghệ…rồi các chứng nhận kiểm nghiệm gọi tắt là cơ quan dấu con…) mất nhiều thời gian, làm sao còn cơ hội kinh doanh. Chưa kể mỗi lần kiểm định có cơ quan chỉ cho thời hạn năm một lần. Chưa xong thủ tục này thì đã hết hạn thủ tục kia, rất phiền hà mà lại không đồng bộ”.
Cùng quan điểm với ông Tân, bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, chủ cơ sở kinh doanh dịch vụ giải khát, bánh ngọt Hương Tràm trên đường Hoàng Văn Thụ, T.P Thái Nguyên, chia sẻ: “Trước đây, mỗi lần kiểm tra, kiểm định, chúng tôi phải mất khá nhiều thời gian để chứng minh chất lượng sản phẩm của mình. Bởi lẽ doanh nghiệp chế biến bánh ngọt, kem…có một số nguyên liệu phải nhập khẩu, nhưng không phải lúc nào cũng có đủ tem mác, mã hàng để chứng minh, vì có thùng hàng mở ra rồi còn đâu tem mác…Chưa kể nhà nhập khẩu trực tiếp cũng có lúc chưa xuất hoát đơn nhập khẩu, giấy tờ kiểm định kịp thời, khi một kiện hàng về, họ phải chia ra nhiều gói nhỏ phân phối lại, như vậy phải photo copy, thậm chí công chứng cho từng gói hàng nhỏ… Nay thì thuận lợi hơn nhiều, chúng tôi tự lo thủ tục và tự công bố chất lượng sản phẩm của mình, đồng thời tự chịu trách nhiệm. Từ khi có Nghị định số 15, chúng tôi đã công bố chất lượng 4 sản phẩm hàng hóa theo tiêu chuẩn chất lượng là bánh pía, bánh bơ, bánh nơ và banh nướng”.
Còn ông Lý Văn Cảnh, Chi cục Trưởng Chi cục ATVSTP khẳng định: “Nghị định số 15 có hiệu lực như một sự cở trói cho doanh nghiệp, nhà sản xuất thực phẩm. Trước đây, nhà sản xuất, doanh nghiệp kinh doanh muốn hoàn thiện đủ hồ sơ điều kiện sản xuất một số mặt hàng thực phẩm phải kê khai hàng chục trang biểu mẫu, nhưng nay chỉ cần nộp 1 bản kê khai qua đường bưu điện hoặc trực tiếp đến cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền. Ngoài những điểm mới tạo điều kiện cho sản xuất, kinh doanh mặt hàng thực phẩm, Nghị định số 15 cũng thể hiện sự phân công, phân cấp mạnh mẽ trong trách nhiệm quản lý Nhà nước về ATTP nhằm giảm tải áp lực quản lý cho các cơ quan cấp bộ, ngành, tránh chồng chéo trong quản lý, đồng thời nâng cao hiệu quả thực hiện.
Đến nay, trên địa bàn toàn tỉnh (kể từ khi thực hiện Nghị định số 15), đã có 163 sản phẩm của gần 100 doanh nghiệp tự công bố chất lượng sản phẩm, trong đó chủ yếu là các sản phẩm về chè, nông sản khác. Riêng tháng 9-2018, có 19 sản phẩm được công bố. Nói về tự công bố sản phẩm ATVSTP, ông Đặng Quang Tân, Chủ nhiệm HTX Dịch vụ sản xuất miến dong Việt Cường - Hóa Thượng, khẳng định: “Điều quan trọng là chúng tôi biết mình phải làm gì khi tham gia vào hoạt động kinh doanh, sản xuất thực phẩm an toàn. Nếu vi phạm sẽ phải chịu các chế tài phạt rất nặng, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự về việc công bố sai sản phẩm”.