Trong 10 năm (2009-2019), huyện Đại Từ đạt tổng kinh phí đầu tư xây dựng nhà văn hoá xã và xóm hơn 200 tỷ đồng, trong đó ngân sách tỉnh hỗ trợ 83,9 tỷ đồng; ngân sách huyện hỗ trợ 17,09 tỷ đồng; nhân dân đóng góp gần 100 tỷ đồng.
Ông Ngô Mạnh Thơ, Trưởng Phòng Văn hoá và Thông tin huyện Đại Từ cho biết: Thiết chế văn hóa cơ sở luôn được huyện quan tâm đầu tư xây dựng. Đến nay, toàn huyện có 28 xã, thị trấn đã có nhà văn hoá (đạt 93%); 3 xã là Hà Thượng, La Bằng, Ký Phú xây dựng được trung tâm văn hoá - thể thao. 468 xóm, tổ dân phố nhân dân đã đóng góp xây dựng được nhà văn hoá (đạt 97%), trong đó có 273 nhà văn hoá xóm, phố đạt chuẩn nông thôn mới.
Để đạt được kết quả này, hằng năm, Phòng Văn hóa và Thông tin huyện chủ động tham mưu cho UBND dân huyện ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn tuyên truyền, vận động nhân dân chung tay xây dựng nhà văn hoá, với các hình thức tuyên truyền phong phú, đa dạng, như: Qua trạm tuyền thanh, cụm loa truyền thanh cơ sở tại các xóm, tổ dân phố; tuyên truyền trên các bảng tuyên truyền điện tử tại trung tâm huyện; bằng pa nô, băng rôn, khẩu hiệu… Công tác tuyên truyền đã giúp cho cán bộ và nhân dân có nhận thức đúng và thay đổi nếp nghĩ, khắc phục một bước tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào Nhà nước, khơi dậy tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong nhân dân. Từ các xã, xóm đã đẩy mạnh xã hội hóa xây dựng nhà văn hoá, từng bước nâng cấp, xây dựng các thiết chế văn hóa - thể thao ở cơ sở, tạo điều kiện để nhân dân có nơi sinh hoạt văn hóa, hội họp, học tập. Đặc biệt có nhiều xóm nhân dân đã tự đóng góp mua đất xây dựng nhà văn hoá. Điển hình như xã Bình Thuận, nhân dân tại 7 xóm đã đóng góp được gần 600 triệu đồng để mua thêm 3.246m2 đất để mở rộng khuôn viên nhà văn hoá, trong đó xóm Bình Khang nhân dân đóng góp 153 triệu đồng mua 580 m2 đất; xóm Bình Sơn nhân dân đóng góp 142 triệu đồng mua 400 m2; xóm Đình nhân dân đóng góp 96 triệu đồng mua 7, 691 m2 đất để xây dựng nhà văn hoá, sân chơi thể thao. Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Quang Tân, Chủ tịch UBND xã Bình Thuận cho biết: Chính quyền địa phương luôn tạo thuận lợi nhất cho nhân dân các xóm có đất để xây dựng nhà văn hoá, sân chơi thể thao.
Đại Từ cơ bản thành công trong triển khai thực hiện xây dựng cơ sở vật chất nhà văn hoá, bởi các cấp, ngành, các cơ quan, đơn vị cùng vào cuộc, trực tiếp là đội ngũ cán bộ làm công tác văn hoá từ huyện đến xã và đội ngũ trưởng ban công tác Mặt trận xóm, tổ dân phố. Trong quá trình triển khai thực hiện, từng xã, từng xóm đều thành lập được ban xây dựng, ban giám sát cộng đồng và nghiêm túc thực hiện các nguyên tắc dân chủ, công khai, minh bạch. Do đó, người dân phấn khởi, tin tưởng khi được tận mắt nhìn thấy công sức lao động, tiền tham gia đóng góp của mình và của bà con hiện hữu thành nhà văn hoá, sân chơi thể thao. Ông Thơ cho biết thêm: Thực hiện xây dựng nhà văn hoá, sân chơi thể thao, từng cơ sở đều có cách làm chủ động, sáng tạo, phù hợp với điều kiện và yêu cầu thiết thực trong đời sống hàng ngày của người dân. Trong quá trình thực hiện, các ban xây dựng ở cơ sở đều xây dựng kế hoạch cụ thể, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, có giải pháp phù hợp, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.
Qua tìm hiểu chúng tôi còn được biết: Từ nhiều năm gần đây, ngoài số tiền hỗ trợ của tỉnh là 100 triệu đồng/nhà văn hoá xây mới, 50 triệu đồng/nhà văn hoá sửa chữa, ngân sách huyện còn hỗ trợ thêm 20 triệu đồng/nhà văn hoá. Điển hình như xã Hà Thượng, đến nay đã có 100% số xóm (13/13 xóm) nhân dân đóng góp cùng Nhà nước xây dựng được nhà văn hoá đạt chuẩn nông thôn mới. Và hiện trên địa bàn huyện có 30 sân bóng đá, 30 sân bóng chuyền, 38 sân thể thao đơn giản cho nhân dân tập luyện thể dục - thể thao. Theo đánh giá của cơ quan chức năng: Toàn huyện Đại Từ đến nay đã có 15/28 xã, thị trấn đạt tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa. Dự kiến đến hết năm 2019, huyện có thêm 3 xã là Lục Ba, Hoàng Nông và Bình Thuận đạt tiêu chí này.
Nhờ có nhà văn hoá, sân chơi thể thao, nhân dân có điều kiện gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm gìn giữ hạnh phúc gia đình, xây dựng gia đình văn hoá và tham gia các hoạt động vui chơi giải trí, tập luyện thể dục thể thao. Hiện toàn huyện có 124 câu lạc bộ (CLB) thể thao, trong đó có 4 CLB cấp huyện, 90 CLB cấp xã và 30 CLB cấp xóm, với tổng số gần 11.000 người tham gia tập luyện thường xuyên; 49 CLB văn nghệ, trong đó 19 CLB cấp xã và 30 CLB cấp xóm, với tổng số gần 23.000 người tham gia.
Nhà văn hoá, sân chơi thể thao của xã, và xóm thường xuyên mở cửa để tổ chức cho nhân học tập, nghiên cứu về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước và cho nhân dân tham gia các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật, kinh nghiệm sản xuất và tham gia các hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể dục, thể thao, góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho mọi người dân.