Tập hợp đoàn viên, thanh niên (ĐVTN) là yếu tố then chốt trong công tác xây dựng tổ chức đoàn. Tuy nhiên, hiện nay, tồn tại một thực tế là phần lớn ĐVTN ở địa phương thường xuyên đi làm ăn xa khiến cho việc thu hút, tập hợp thanh niên nông thôn vào tổ chức đoàn, triển khai các hoạt động, duy trì sinh hoạt đoàn thường kỳ gặp nhiều khó khăn.
Chi đoàn xóm Sơn Đầu, xã Sơn Phú (Định Hóa) hiện chỉ còn duy nhất Ban Chấp hành gồm 3 ĐVTN. Anh Trịnh Văn Dũng, Bí thư Chi đoàn cho biết: Trước đây, xóm có gần 20 người trong độ tuổi thanh niên nhưng chỉ vận động được khoảng 10 người tham gia tổ chức đoàn. Nhưng đến nay, số lượng ĐVTN có mặt tại cơ sở phần lớn đã lập gia đình, đi làm ăn xa, không mặn mà với hoạt động đoàn, nên việc tập hợp rất khó khăn.
Tương tự ở Chi đoàn xóm Làng Búc, xã Đồng Thịnh (Định Hóa) cũng chỉ còn vỏn vẹn 2 ĐVTN tham gia sinh hoạt thường xuyên, gồm Bí thư và Phó Bí thư Chi đoàn. Không có lực lượng tại chỗ nên việc tổ chức các hoạt động phong trào gặp nhiều khó khăn. Thậm chí, việc tổ chức sinh hoạt định kỳ theo Điều lệ Đoàn phải tổ chức theo quý, có khi cả năm mới mới tổ chức một lần. Anh Dương Đức Hiếu, Bí thư Đoàn xã Đồng Thịnh thông tin: Số thanh niên trên địa bàn đang ở độ tuổi đoàn khoảng 400 người, trong đó chỉ có hơn 80 ĐVTN tham gia sinh hoạt thường xuyên. Thanh niên đi làm ăn xa, không thường xuyên ở địa phương chiếm tỷ lệ cao. Ở xã chỉ có 2 mô hình phát triển kinh tế do thanh niên đứng lên làm chủ. Con số này quả thực là rất ít so với số lượng thanh niên mà Đoàn đang quản lý trên địa bàn xã. Đối với học sinh, sinh viên tại xã, việc tập hợp tham gia sinh hoạt thường xuyên cũng rất khó, hầu như chỉ tập hợp được theo mùa vụ và vào các dịp lễ, Tết, nghỉ hè. Vì vậy, dù có muốn nhưng chúng tôi cũng khó có thể tổ chức hoạt động nào để lại điểm nhấn.
Qua khảo sát cho thấy, tình trạng thanh niên vắng mặt ở địa phương diễn ra phổ biến tại nhiều nơi trên địa bàn tỉnh. Những năm gần đây, việc thu hút, tập hợp thanh niên tham gia vào tổ chức đoàn gặp nhiều khó khăn. Lý giải về vấn đề này, anh Đoàn Quang Duy, Phó Bí thư Tỉnh đoàn cho biết: Tình trạng trên có nhiều nguyên nhân, trong đó có việc nhiều thanh niên đi làm xa, hoặc làm việc tại các công ty, doanh nghiệp ở địa phương nhưng ít có thời gian rảnh. Một lực lượng không nhỏ là học sinh, sinh viên đi học chuyển sinh hoạt đoàn về cơ sở mới. Số thanh niên ở nhà, có thời gian nhưng chỉ tập trung làm kinh tế, ít tham gia sinh hoạt đoàn.
Để khắc phục tình trạng này, Tỉnh đoàn đã chỉ đạo các cấp bộ đoàn trong tỉnh tích cực tuyên truyền, vận động ĐVTN làm ăn xa tham gia vào tổ chức đoàn địa phương nơi cư trú. Đồng thời, các cấp bộ đoàn chủ động khảo sát, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của thanh niên để triển khai những hoạt động đáp ứng nhu cầu sát thực của ĐVTN hiện nay, như: Thành lập các câu lạc bộ (CLB), tổ, đội, nhóm theo sở thích; các CLB thanh niên phát triển kinh tế; tư vấn, giải quyết việc làm tại chỗ cho thanh niên; hỗ trợ thanh niên niên nông thôn khởi nghiệp, lập nghiệp; tổ chức các hoạt động hướng về cộng đồng… 5 năm qua, các cấp đoàn, hội trong tỉnh đã thành lập và duy trì 214 CLB thanh niên làm kinh tế giỏi các cấp; xây dựng 131 CLB, tổ, đội, nhóm theo ngành nghề, sở thích; tư vấn, hướng nghiệp, giới thiệu việc làm cho trên 140 nghìn thanh niên…
Muốn hoạt động đoàn kết, tập hợp thanh niên thực đạt hiệu quả, thiết nghĩ cần có sự đổi mới trong hình thức hoạt động Đoàn. Đồng thời, cần có sự chung tay của các cấp, các ngành và tinh thần trách nhiệm của mỗi ĐVTN. Với sự xung kích, sáng tạo của tuổi trẻ, tin tưởng rằng, các cấp đoàn, hội trong tỉnh sẽ có nhiều hoạt động ý nghĩa, thiết thực, xứng đáng là nơi đoàn kết, tập hợp thanh niên.