Từ năm 2012 đến nay, hơn 4ha đất nông nghiệp trên cánh đồng Ga của hơn 30 hộ dân thuộc xóm Đình, xã Nam Tiến (T.X Phổ Yên) không thể canh tác vì ô nhiễm từ nguồn nước thải của chợ Ba Hàng, thuộc phường Ba Hàng. Mặc dù người dân đã nhiều lần có ý kiến, kiến nghị lên các cấp, ngành có thẩm quyền, song tình trạng này vẫn chưa được giải quyết.
Thực tế tại cánh đồng Ga, chúng tôi thấy những đám lục bình, cỏ dại mọc um tùm, kín các lối đi. Cùng với đó, hệ thống kênh mương mang theo nguồn nước đen kịt, bốc mùi hôi thối nồng nặc, ruồi nhặng bu kín. Ông Trương Văn Cường, người dân trong xóm bức xúc: Gia đình tôi có hơn 5 sào ruộng trên cánh đồng Ga không thể canh tác do bị ô nhiễm nghiêm trọng. Từ lâu, cánh đồng này được ví như “cánh đồng chết” bởi ít người qua lại, ngoài cỏ dại thì không cây, con gì có thể tồn tại được lâu.
Mặc dù gia đình rất thiếu tư liệu sản xuất nhưng việc gieo trồng không mang lại hiệu quả nên đành chấp nhận bỏ ruộng. Điều chúng tôi mong muốn hiện nay, trước hết Công ty CP Trung Tín cần có phương án hỗ trợ đối với diện tích bị ảnh hưởng. Cùng với đó, đơn vị cần sớm thiết kế hệ thống xả thải riêng hoặc nước thải phải được xử lý theo đúng quy trình trước khi xả ra môi trường, tránh ảnh hưởng đến hệ thống tưới tiêu của bà con.
Theo bà Nguyễn Thị Sáu, Trưởng xóm Đình, trước kia, cánh đồng Ga rất màu mỡ lại có hệ thống kênh mương thuận lợi nên hoạt động sản xuất nông nghiệp khá hiệu quả. Vụ Đông hằng năm, cánh đồng trên được người dân trồng su hào, cà chua mang lại nguồn thu nhập trên 150 triệu đồng/ha. Khi chợ Ba Hàng mới (Công ty CP Trung Tín quản lý) đi vào hoạt động (năm 2012), Công ty có thông tin rằng, nước thải của chợ sẽ được xử lý qua 2 bể lọc rồi mới xả ra môi trường. Tuy nhiên thực tế, hệ thống xả thải của chợ lại đấu nối trực tiếp với hệ thống tưới tiêu của cánh đồng Ga nên gây ra tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng. Vào mùa mưa, nước thải kèm theo rác tràn khắp mặt ruộng, khi nắng mùi hôi thối bốc lên rất khó chịu. Bởi vậy, cấy lúa cứ đến giai đoạn trổ đòng là đổ rạp, rau màu sùi gốc, vàng lá rồi chết dần.
Tại các cuộc tiếp xúc cử tri, bà con xóm Đình đều có ý kiến và mong muốn được đối thoại trực tiếp với Công ty CP Trung Tín, song không nhận được sự hợp tác từ đơn vị này. Năm 2014, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Phổ Yên (nay là T.X Phổ Yên) đã cử cán bộ xuống kiểm tra thực trạng trên và thông tin lại rằng, sẽ phối hợp với xóm thống kê diện tích bị ảnh hưởng của bà con đề nghị Công ty CP Trung Tín có phương án bồi thường, hỗ trợ. Tuy nhiên từ đó đến nay, vụ việc vẫn chưa được giải quyết, dẫn đến kiến nghị kéo dài.
Theo ông Trần Xuân Trường, Phó Chủ tịch UBND T.X Phổ Yên, trước những kiến nghị của nhân dân xóm Đình, vừa qua, thị xã đã có buổi làm việc với Công ty CP Trung Tín về các nội dung liên quan đến chợ Ba Hàng. Trong đó, yêu cầu Công ty thực hiện nạo vét, khai thông cống rãnh, thu gom rác thải đảm bảo vệ sinh môi trường, tránh ngập úng khi có mưa. Đặc biệt, yêu cầu đơn vị sớm bổ sung hệ thống xử lý nước thải trong chợ để đảm bảo vấn đề xả thải ra ngoài môi trường. Chính quyền địa phương cũng sẽ thường xuyên kiểm tra, đánh giá công tác khắc phục cũng như việc quy hoạch, thiết kế xây dựng chợ Ba Hàng của đơn vị, nhằm giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm nêu trên.
Xóm Đình hiện có hơn 180 hộ dân với trên 700 nhân khẩu, hầu hết các hộ sinh sống chủ yếu bằng sản xuất nông nghiệp với diện tích gần 30ha. Những năm gần đây, xóm Đình có trên 20ha đất nông nghiệp đã bị thu hồi để thực hiện giải phóng mặt bằng phục vụ các dự án. Đến nay, xóm chỉ còn gần 10ha sản xuất nông nghiệp, trong đó hơn 4ha trên cánh đồng Ga không thể sản xuất do ô nhiễm. Trước thực trạng diện tích đất nông nghiệp trên địa bàn T.X Phổ Yên nói chung, xóm Đình nói riêng đang dần thu hẹp để phục vụ các công trình, dự án, thiết nghĩ, các cấp chính quyền của thị xã cần có giải pháp quyết liệt hơn nữa, nhằm đảm bảo tư liệu sản xuất nông nghiệp cho người dân.