Do tác động của dịch COVID-19, hoạt động sản xuất của nhiều doanh nghiệp bị ảnh hưởng, kéo theo đó là hàng nghìn người lao động (NLĐ) mất việc, giãn việc làm. Trong bối cảnh này, bảo hiểm thất nghiệp đã phát huy vai trò an sinh xã hội, hỗ trợ kịp thời cho NLĐ.
Theo Trung tâm Dịch vụ việc làm (Sở Lao động Thương binh và Xã hội), do ảnh hưởng dịch COVID-19 nên tháng 5-2020, đã có gần 1.400 người làm hồ sơ và xin hưởng trợ cấp Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), tăng trên 22% so với cùng kỳ năm 2019. Riêng tháng 2-2021, đã có trên 300 người nộp hồ sơ xin hưởng trợ cấp BHTN, tăng trên 10% so với năm 2020 và tăng gần 40% so với năm 2019. Năm 2018, khi chưa có tác động của dịch, toàn tỉnh mới chỉ có 7.031 người đăng ký xin hưởng trợ cấp BHTN, năm 2019 tăng lên 7.738 người và năm 2020 đã tăng lên 9.686 người.
Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, bà Phạm Như Thùy, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh cho biết: Thông thường, đầu năm ít khi người lao động đến xin hưởng trợ cấp BHTN, nhiều nhất vào tháng 4 và tháng 5 hàng năm. Nhưng khi nền kinh tế bị tác động vì dịch bệnh, thị trường lao động bị ảnh hưởng. Quan điểm của chúng tôi là không đánh đổi sức khoẻ của NLĐ lấy kinh tế. Trong bối cảnh này, BHTN là loại bảo hiểm ngắn hạn, có vai trò như “bà đỡ” của Nhà nước, giúp NLĐ không có việc làm được nhận sự hỗ trợ. Trung tâm giải quyết chính sách BHTN cho NLĐ kịp thời. Đây là nguồn động lực để họ đảm bảo ổn định gia đình khi chưa tìm kiếm được việc làm mới”.
Trên thực tế không ít tư tưởng của doanh nghiệp sử dụng lao động và NLĐ còn quan niệm nhận trợ cấp thất nghiệp để sử dụng trang trải cuộc sống. Bản chất BHTN là hưởng đến đào tạo để đủ khả năng, trình độ chuyển đổi sang lĩnh vực việc làm, doanh nghiệp khác làm việc. Quá trình giải quyết chế độ BHTN, đội ngũ chuyên môn của Trung tâm luôn hướng dẫn NLĐ, trong thời gian nghỉ 1-2 tháng hưởng BHTN, bản thân NLĐ có thể đi học nghề, nâng cao trình độ để tìm được việc làm bền vững”. Được biết tại trung tâm Dịch vụ việc làm, khi làm hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp, NLĐ được giới thiệu việc làm miễn phí. Cùng với đó, thông qua chế độ học nghề, NLĐ sẽ được trang bị những kỹ năng, kiến thức giúp họ sau khi quay trở lại thị trường lao động có việc làm ổn định.
Theo quy định của pháp luật, khi người lao động bị thất nghiệp thì dùng quỹ BHTN để đào tạo lại nghề. Chính vì vậy quá trình thẩm định hồ sơ và giải quyết chế độ BHTN, Trung tâm luôn quan tâm đến chuyển nguồn kinh phí giao các doanh nghiệp đào tạo đi trước, đón đầu, đào tạo lại, đào tạo người thất nghiệp để họ sớm quay trở lại thị trường lao động. Theo thống kê của Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh, từ năm 2019 đến nay, bình quân mỗi năm Trung tâm giải quyết chế độ trợ cấp thất nghiệp cho trên 7.500 người, trong đó 100% được hưởng thụ cung cấp thông tin thị trường lao động, tư vấn về việc làm, học nghề miễn phí, trên 30% được giới thiệu việc làm và 10% được hỗ trợ học nghề. Từ năm 2019 đến nay, Trung tâm đã hỗ trợ các chế độ BHTN cho NLĐ gần 250 tỷ đồng.