.jpg)
Hơn 200 con người đang “an sinh” ở Trung tâm Điều dưỡng và Phục hồi chức năng Tâm Thần kinh Thái Nguyên là từng ấy phận đời khổ cực nhất về tinh thần. Nhiều người xót thương bảo họ mang bệnh “giời hành”. Và ở phía sau những mảnh đời ấy là đội ngũ cán bộ, viên chức, người lao động đang thầm lặng giành giật, níu kéo họ trở về với đời thường, dù chỉ là giây khắc được dịu lại nỗi đau.
Mỗi ngày - ngoài coi trọng chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân; đảm bảo nơi ăn, ở sạch sẽ, Trung tâm đã tích cực sử dụng liệu pháp điều trị phù hợp, như giờ cho uống thuốc, liều lượng thuốc, cách tổ chức cho bệnh nhân lao động trị liệu. Có những thứ không thể đong, đếm - và tiền bạc nhiều đến mấy cũng không thể đổi, mua được, đó là tâm hồn con người… Trong lúc đưa chúng tôi đi thăm các khu nhà điều trị nội trú, anh Nguyễn Đức Hiếu, Giám đốc Trung tâm nói từng lời như chắt gạn từ gan ruột. Vâng! Tôi hiểu, phải là người có tâm, không chỉ biết đặt mình vào hoàn cảnh trớ trêu, mà đã đặt cả trái tim mình vào từng hoàn cảnh của những con người bất hạnh, sống dở cười, dở mếu kia. Để từ đó anh thấu hiểu sâu sắc những cảnh đời luôn cần sự bao dung, chia sẻ, giúp đỡ của mọi người trong cộng đồng xã hội.
Ông Hoàng Nhật, người gắn bó với lưng cơm, giường bệnh và viên thuốc an thần của Trung tâm gần 30 năm nay kể: Ngày tôi mới “cắt khẩu” vào làm “công dân” của Trung tâm, cả một vùng này toàn đồi sim, mua, lau, guột. Nhiều người trong chúng tôi luôn trong trạng thái không bình thường, nhất là lúc lên cơn thì cán bộ, bác sĩ hoặc bất cứ ai đứng gần đều bị “choảng”.
Có mặt ở đó, ông Nguyễn Văn Tuyền góp lời: Năm nay tôi chưa đầy 60 tuổi, nhưng đã có gần 40 năm sống lăn lóc vì bị bệnh “giời hành”. Năm 1993, tôi được chuyển về Trung tâm này. Từ bấy đến nay, tôi chứng kiến mọi diễn biến, mọi đổi thay liên quan đến chính cuộc sống của những người như tôi. Mừng nhất là 3 năm gần đây, chúng tôi được điều trị theo phác đồ mới; được ở sạch sẽ hơn và ngày có 3 bữa ăn ngon miệng, no bụng.
Bệnh nhân tăng gia trồng rau xanh cải thiện bữa ăn.
Ông Nhật, ông Tuyền và nhiều bệnh nhân trò chuyện với chúng tôi hồn nhiên, vô tư. Nếu như gặp họ ở một chỗ khác, sẽ không ai biết họ là những người bị mắc bệnh “giời hành”. Đó là phút giây tỉnh táo, khi ấy họ cũng như bao người bình thường của đời thực. Anh Phan Như Tuấn, cùng ở khu điều trị bệnh nhân nam kể: Lúc lên cơn, trong đầu mình như có người hối thúc, xui khiến phải làm cái việc tày đình ấy như một sự giải thoát. Và tôi đã chém chính người mẹ của mình khi bà đang dỗ dành tôi bằng những lời ngọt ngào của mẫu tử… Từ góc trong của phòng ở, anh Ma Văn Bảy nói vọng ra: Tôi đập mẹ mình bằng một cái vồ vì tưởng bà có ý định giết mình. Khi đó tôi đang là sinh viên năm thứ hai Trường Đại học Xây dựng Hà Nội. Lúc tỉnh lại, tôi ân hận, càng nghĩ thì bệnh lại càng thêm trầm trọng.
Khi đứa con nổi loạn, tay cầm hung khí, chỉ có những người mẹ đủ can đảm lao vào ôm con. Và không ít người mẹ bị con đánh nhừ tử, thậm chí chấp nhận để chính con hạ độc thủ với mình hơn việc phó mặc con chém chết một người khác ngoài đời. Lòng mẹ bao dung, rộng lượng không gì đong, đếm được. Bà Đỗ Thị Hoa vào thăm con còn mang nguyên vết sẹo dài trên đầu. Bà chia sẻ: Tôi cũng như bất cứ người mẹ nào trên thế giới này, đều mong muốn không bao giờ phải xa con. Nhưng nếu cứ để ở ngoài, lỡ đâu con gây thêm oan nghiệt. Gần 20 năm nay, tháng nào tôi cũng vào đây thăm con từ 3 đến 5 lần. Với nghĩ suy cho con có một điểm tựa tinh thần. Con không bị đơn độc trên hành trình tìm lại chính mình. Rồi như hôm nay, cháu cứ cầm bàn tay mẹ, thủ thỉ như đứa trẻ: - Mẹ ơi, nhiều lúc con muốn về nhà. Nhưng lại sợ… Mẹ cứ yên tâm để con ở lại. Trong này các… chú bác Nhà nước lo cho con áo ấm lúc Đông về, cơm ăn lúc đói, uống thuốc khi đau ốm.
Để không làm phiền đến cuộc gặp của mẹ con chị Hoa, tôi bước ra ngoài khoảng trời rợp tán lá. Hà hít không khí trong lành và nhận ra các khoảng sân trước mỗi khu nhà ở của bệnh nhân đều được làm giàn cho mướp, bí, leo lấy quả. Chị Vũ Thị Kim Phương, Khoa Dinh dưỡng cho biết: Năm vừa rồi, Trung tâm thu hoạch được chừng 5 tấn bí, mướp, rau xanh các loại. Toàn bộ số rau xanh ấy được cung cấp cho nhà bếp để cải thiện bữa ăn của bệnh nhân… Vào nhà bếp, chứng kiến không khí chuẩn bị bữa ăn cho bệnh nhân bận rộn, chúng tôi mới vỡ ra, việc nấu ăn cũng nhiều công phu. Nào cơm, nào cháo, ngày 3 bữa không lặp lại món. Tôi nhìn tấm bảng treo trên tường nhà bếp, trên đó ghi rõ về món ăn, khẩu phần ăn cho từng người. Với người mắc các bệnh như tiểu đường, mỡ nhiễm máu, áp huyết cao đều có chế độ ăn phù hợp.
Đến khu nhà ở của bệnh nhân nữ, tôi nghe thấy tiếng hát khàn đục từ đâu đó cất lên, vang xa. Rồi gặp ngay bên hiên nhà một nhóm phụ nữ đang chuyện gẫu chẳng đầu, chẳng cuối. Lại thấy trước sân một người đàn bà mang vẻ mặt hoang dại, hướng đôi mắt nhìn vào khoảng không mơ hồ. Nhưng tuyệt nhiên tại các khu nhà ở dành cho bệnh nhân nam và khu bệnh nhân nữ, tôi không nghe thấy tiếng xích chân loảng xoảng, tiếng la hét rợn người vì tinh thần bị kích động. Anh Nguyễn Việt Cường, Trưởng Khoa điều trị đối tượng nặng cho biết: Chỉ có những bệnh nhân bị ốm mới ở phòng điều trị, dưỡng sức. Còn lại đều tham gia các hoạt động thể thao, lao động trị liệu hoặc cùng cán bộ Trung tâm quyét dọn vệ sinh môi trường; giặt giũ; nấu ăn. Tham gia lao động, mọi người được trò chuyện, chia sẻ và chúng tôi lắng nghe bệnh nhân nói.
Ông Nguyễn Hữu Thanh, Trưởng phòng Tổ chức cho biết: Đội ngũ cán bộ, viên chức, người lao động ở Trung tâm hằng ngày cùng bệnh nhân vệ sinh buồng phòng, hướng dẫn bệnh nhân đại, tiểu tiện đúng chỗ, tích cực tắm gội, thay giặt nên phòng ở không có… mùi đặc trưng. Đặc biệt từ năm 2019, Trung tâm đã lắp đặt được hệ thống tắm nóng lạnh, hệ thống máy giặt phục vụ người bệnh. Và cùng tăng gia trồng rau xanh, Trung tâm nhận việc với một số các công ty, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất làm những việc nhẹ nhàng, phù hợp để tổ chức cho người bệnh tham gia lao động liệu pháp phục hồi chức năng. Toàn bộ số tiền công được Trung tâm bồi dưỡng lại cho bệnh nhân thông qua nâng cao chất lượng khẩu phần ăn mỗi ngày.
Trở lại câu chuyện với anh Hiếu, anh tự hào: - Chúng tôi đang làm việc công tâm, bởi chúng tôi phấn đấu mang lại cho những người mắc bệnh tinh thần một nụ cười trọn vẹn, một nụ cười thật sự của một con người. Cũng bởi lẽ đó chúng tôi là đơn vị bảo trợ xã hội đầu tiên ở các tỉnh miền Bắc thực hiện việc đấu thầu thuốc chữa bệnh, vật tư y tế và cung cấp lương thực, thực phẩm. Việc đấu thầu công khai đã mời gọi được nhà cung cấp uy tín, chất lượng, đồng thời tránh được các hiện tượng tiêu cực phát sinh từ ngay trong nội bộ…
