Sau những băn khoăn về chất lượng của sách giáo khoa (SGK) mới dành cho học sinh lớp 1 trong năm học trước, trước thềm năm học mới này, các bậc phụ huynh lại trăn trở trước thông tin SGK mới dành cho học sinh lớp 1, lớp 2 và lớp 6 có giá cao hơn nhiều so với SGK hiện hành. Hơn nữa, thời điểm này, các bộ sách của 3 khối lớp kể trên vẫn chưa có bán tại các cửa hàng trên thị trường cũng là điều khiến nhiều người lo lắng.
Khảo sát tại một số cửa hàng bán SGK và đồ dùng học tập trên địa bàn T.P Thái Nguyên, có thể thấy nhu cầu về SGK của khách hàng đang tăng dần. Theo chị Trần Thị Thảo, chủ một cửa hàng trên đường Phan Đình Phùng thì những ngày gần đây khi thông tin về dịch COVID-19 trên địa bàn tỉnh đang được kiểm soát tốt thì lượng khách đến cửa hàng cũng đang tăng trở lại. Trong số đó, nhu cầu hỏi về SGK của phụ huynh có con năm nay học lớp 1, lớp 3 và lớp 6 là khá lớn. Dù thời gian để bắt đầu năm học mới còn khá dài, song đa phần phụ huynh có tâm lý muốn xem trước sách mới như thế nào, nhiều người thì muốn mua về cho con tìm hiểu dần.
Không giấu nổi sự thất vọng khi nghe nhân viên cửa hàng trả lời không có SGK mới, chị Nguyễn Thị Ngọc Mai, xóm Suối Cái, xã Tân Thái (Đại Từ) chia sẻ: Năm nay tôi nghe nói giá SGK tăng cao nên cũng muốn biết cụ thể nó tăng thế nào. Cháu lớn nhà tôi học cấp 2 thì đã đăng ký mua sách theo nhà trường, còn cháu học lớp 2, tôi định đi mua sách sớm để về tìm hiểu xem nội dung các bài học trước phải học bộ sách mới, trong đó có quá nhiều sai sót nên tôi khá lo lắng. Tôi tìm ở Đại Từ không có nên hôm nay phải xuống thành phố tìm nhưng cũng không được.
Chia sẻ của chị Mai được nhiều khách hàng có mặt tại đó bày tỏ sự đồng tình. Qua đó, có thể thấy phần nào tâm lý của các bậc phụ huynh trước thềm năm học mới.
Lãnh đạo Công ty C.P Sách và Thiết bị trường học Thái Nguyên kiểm tra việc đóng gói sách trước khi chuyển đến các nhà trường.
Chúng tôi đã có buổi làm việc với Ban Giám đốc Công ty C.P Sách và Thiết bị trường học Thái Nguyên, đơn vị duy nhất trên địa bàn tỉnh thực hiện ký hợp đồng với các nhà xuất bản (NXB) và chịu trách nhiệm phân phối SGK trên địa bàn tỉnh để tìm hiểu về những vấn đề đang được người dân quan tâm. Tại đây, những chuyến xe đầu tiên trở các bộ sách mới lớp 1 đã về đến kho của Công ty. Cán bộ, công nhân viên của Công ty đang tất bật đóng gói từng bộ sách để phân phối tới các nhà trường. Ông Nguyễn Văn Mùi, Giám đốc Công ty thông tin: Tất cả các sách đang lưu hành vẫn được phát hành bình thường như mọi năm. Còn đối với SGK mới của lớp 1, lớp 2 và lớp 6 (SGK lớp 1 đã được thay mới từ năm học trước, xong theo chủ trương chung năm nay sách sẽ được chọn lại. Tỉnh ta vẫn chọn bộ sách như năm học 2020 -2021, nhưng nội dung sách đã được chỉnh sửa để hoàn thiện hơn) từ nay đến 20-6, Công ty sẽ cơ bản đáp ứng đủ sách để cung ứng theo nhu cầu của các nhà trường. Tuy nhiên, SGK mới sẽ được cung ứng theo kênh của các nhà trường chứ không có bán ngoài thị trường. Làm như vậy sẽ đảm bảo sát được số lượng sách theo nhu cầu.
Sau khi việc cung ứng sách cho các nhà trường thực hiện xong, Công ty sẽ chỉ bán ra một lượng sách nhất định cho các cửa hàng, đại lý để phục vụ nhu cầu bổ sung, đột xuất của học sinh trong năm học. Năm nay, do dịch COVID-19 tái bùng phát trở lại vào thời gian cuối học kỳ 2 nên thời gian đăng ký số lượng sách của các nhà trường ít nhiều bị ảnh hưởng. Đến nay, Công ty đang phối hợp với một số trường để rà soát lại số lượng sách đăng ký. Song, chúng tôi cam kết sẽ cung ứng đủ số lượng, chất lượng SGK theo đúng tinh thần chỉ đạo của ngành Giáo dục để phục vụ tốt nhất nhu cầu của học sinh, phụ huynh trên toàn tỉnh. Việc phục vụ SGK sẽ không vì dịch bệnh mà bị gián đoạn, cũng chắc chắn sẽ không có tình trạng thiếu hay “sốt” sách. Kể kể khi các nhà trường có nhu cầu bổ sung, việc cung ứng sách sẽ của chúng tôi có thể kéo dài đến sau 30-7, thậm chí là tới tận đầu năm học.
Năm học mới 2020-2021, đối với 3 khối lớp gồm: lớp 1, lớp 2 và lớp 6, mỗi khối lớp sẽ có 1 bộ sách duy nhất (mỗi bộ sách có thể có các đầu sách của nhiều NXB). Riêng môn Tiếng Anh thì chọn của 2 NXB. Về giá bán các bộ sách mới của 3 khối lớp này cao hơn từ khoảng 2 đến hơn 2 lần so với sách đang lưu hành.
Cụ thể, một bộ SGK và sách bài tập lớp 1 trước đây có giá 160 nghìn đồng thì bộ sách mới có giá 320 nghìn đồng (đều chưa kể sách Tiếng Anh). Tiếp đến, bộ SGK và sách bài tập lớp 2 hiện hành có giá 140 nghìn đồng, còn giá của bộ sách mới là 336 nghìn đồng (đều chưa tính sách Tiếng Anh. Giá sách Tiếng Anh mới năm nay khoảng 100 nghìn đồng). Một bộ SGK và sách bài tạp lớp 6 hiện hành có giá 270 nghìn đồng, trong khi đó giá của một bộ sách mới là 496 nghìn đồng (cũng chưa bao gồm sách Tiếng Anh. Sách Tiếng Anh lớp 6 sẽ giao động từ 100 - 150 nghìn đồng tùy theo NXB).
Cũng theo ông Mùi, việc giá SGK mới cao hơn cũng là điều hợp lý, bởi giá SGK cũ kéo dài hàng chục năm biến động. Còn theo yêu cầu của chương trình mới thì việc biên soạn, xuất bản một bộ SGK có những điểm khác biệt so với bộ sách trước đây. Cụ thể, số lượng SGK theo chương trình giáo dục phổ thông mới nhiều hơn so với chương trình cũ, đồng thời, khổ sách, số màu in trong các cuốn sách đều cao hơn bộ sách cũ.
Bên cạnh các lý do kể trên thì cũng có thể hiểu, đối với sách cũ do có duy nhất Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam được phép phát hành, một số chi phí trước đây do ngân sách hỗ trợ. Nay, thực hiện chủ trương xã hội hóa đã có 3 NXB được phép phát hành SGK nên một số chi phí khác sẽ được kết cấu trong giá thành của SGK dẫn tới việc giá trên đầu mỗi bộ sách mới cao vượt lên như vậy.
Tuy nhiên, dẫu biết xã hội hóa là tất yếu, song SGK là mặt hàng thiết yếu với số lượng tiêu dùng mỗi năm vô cùng lớn. Trong khi đó, ở những vùng có điều kiện kinh tế phát triển, việc mỗi gia đình phải mua 1 - 2 bộ sách mới vào đầu năm học cho con có thể không phải vấn đề lớn kể cả khi giá sách mới cao hơn gấp đôi. Nhưng, những nơi đời sống của người dân còn gặp nhiều khó khăn như vùng núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, giá sách mới cao như hiện nay chắc chắn cũng sẽ là nỗi lo dịp đầu năm học mới của không ít gia đình.
