Nghị quyết số 116/NQ-CP của Chính phủ ban hành ngày 24/9/2021 đúng thời điểm dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp và tác động nặng nề lên nhiều mặt của đời sống xã hội, ảnh hưởng lớn đến việc làm, đời sống, thu nhập của người lao động (NLĐ). Ngay sau khi Nghị quyết được ban hành, bám sát các văn bản chỉ đạo của Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam cơ quan BHXH tỉnh đã chỉ đạo các phòng chuyên môn nghiệp vụ, BHXH các huyện thành phố thị xã khẩn trương rà soát, hướng dẫn các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thực hiện hỗ trợ kịp thời, đúng đối tượng, công khai, minh bạch và hiệu quả.
Trong 2 ngày nghỉ cuối tuần (2 và 3-10 vừa qua), các phòng nghiệp vụ của BHXH tỉnh và các huyện, thành phố, thị xã trong đó trọng tâm là Phòng Quản lý thu đã tập trung toàn bộ cán bộ, viên chức và người lao động làm việc không kể ngày đêm để rà soát toàn bộ các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, thuộc nhóm đối tượng NLĐ và đơn vị được thụ hưởng từ chính sách này.
Trao đổi cùng chúng tôi, đồng chí Nguyễn Ngọc Dương, Trưởng phòng Quản lý thu BHXH tỉnh khẳng định: Nghị quyết số 116 là một trong nhiều chính sách thể hiện sự quan tâm, chia sẻ của Đảng và Nhà nước, góp phần hỗ trợ đơn vị và NLĐ gặp khó khăn bị ảnh hưởng của dịch COVID-19, ổn định cuộc sống, chống đứt gãy nguồn cung ứng lao động, đồng thời giúp người sử dụng lao động giảm chi phí, duy trì sản xuất kinh doanh.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho NLĐ, và đơn vị sử dụng lao động theo hướng dẫn của BHXH Việt Nam NLĐ đã nghỉ việc, chấm dứt HĐLĐ tại bất cứ ở tỉnh, thành nào đều có thể đăng ký thông tin, nhận hỗ trợ tại cơ quan BHXH gần nhất. NLĐ có thể đăng ký nhận hỗ trợ trực tuyến qua cổng dịch vụ công, nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan BHXH để nhận tiền hỗ trợ từ Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN). Thực hiện chủ trương khuyến khích thanh toán không dùng tiền mặt góp phần phòng, chống dịch COVID-19, chúng tôi đã hướng dẫn các đơn vị, doanh nghiệp phối hợp với các ngân hàng mở tài khoản cá nhân cho NLĐ. Trường hợp NLĐ ở vùng sâu, vùng xa không mở tài khoản có thể đến bộ phận “một cửa” của BHXH tỉnh làm thủ tục nộp hồ sơ nhận hỗ trợ trực tiếp bằng tiền mặt.
Từ kết dư Quỹ BHTN đến hết năm 2020 với gói hỗ trợ theo NQ 116/NQ/CP là 38.000 tỷ đồng (trong đó hỗ trợ trực tiếp người lao động là 30.000 tỷ đồng, hỗ trợ giảm mức đóng BHTN từ 1% - 0% đối với người sử dụng lao động là 8.000 tỷ). NLĐ được nhận mức hỗ trợ trên cơ sở thời gian đóng BHTN (nguyên tắc có đóng có hưởng). Thời gian thực hiện hỗ trợ NLĐ rất ngắn trong vòng 3 tháng từ ngày 1/10/2021 và hoàn thành chậm nhất vào ngày 31/12/2021.
Hiện nay, BHXH tỉnh đã gửi Thông báo kèm theo danh sách thông tin người lao động đang tham gia BHTN tại đơn vị đến tất cả các đơn vị, doanh nghiệp thuộc diện hỗ trợ do BHXH đang quản lý để đơn vị, doanh nghiệp thông tin đến NLĐ chính sách hỗ trợ theo Quyết định số 28/2021/QĐ-TTg về thực hiện chính sách hỗ trợ NLĐ và người sử dụng lao động bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 từ quỹ BHTN. Các cơ quan, đơn vị này có trách nhiệm xác nhận và bổ sung đầy đủ thông tin của NLĐ theo mẫu.
Đối với những thông tin đúng, đủ, doanh nghiệp lập danh sách theo mẫu gửi về BHXH trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được danh sách từ cơ quan BHXH. Trong trường hợp cần điều chỉnh thông tin, lập và gửi BHXH theo mẫu kèm theo hồ sơ chứng minh thông tin điều chỉnh theo quy định của pháp luật.
Theo thống kê của BHXH tỉnh, toàn tỉnh có 2.946 đơn vị, đến ngày 30/9/2021 có 166.259 lao động đang làm việc thuộc diện hỗ trợ BHTN và giảm mức đóng BHTN. Số người đang nghỉ việc từ 01/01/2020 đến 30/9/2021 trên địa bàn là 63.523 người. Số tiền giảm mức đóng vào Quỹ BHTN cho người sử dụng lao động bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 từ 1% xuống bằng 0% quỹ tiền lương tháng của những người lao động thuộc đối tượng tham gia BHTN; thời gian thực hiện giảm mức đóng 12 tháng, kể từ ngày 01/10/2021 đến hết ngày 30/9/2022 toàn tỉnh ước khoảng 117,2 tỷ đồng.
Việc hỗ trợ NLĐ và người sử dụng lao động từ Quỹ BHTN bảo đảm nguyên tắc đóng - hưởng, chia sẻ và công bằng đối với NLĐ và người sử dụng lao động tham gia BHTN. Từ chính sách này ngoài giúp đơn vị và NLĐ vơi bớt khó khăn, sớm ổn định cuộc sống, đặc biệt hỗ trợ người sử dụng lao động giảm chi phí, nỗ lực thích ứng với trạng thái bình thường mới, duy trì sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm cho NLĐ. Qua đó, phát huy vai trò của chính sách BHTN là chỗ dựa cho NLĐ và người sử dụng lao động.
