Tại phiên họp toàn thể kỳ họp thứ hai, QH khóa XII, Hòa thượng Thích Thanh Tứ, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Trị sự T.Ư Giáo hội Phật giáo Việt Nam, đại biểu QH thành phố Hà Nội, đã phát biểu ý kiến về tình hình tôn giáo và chính sách tôn giáo. Xin trân trọng trích giới thiệu ý kiến phát biểu của Hòa thượng.
Thưa Quốc hội, qua bản Báo cáo của Chính phủ do Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đọc trước Quốc hội, tôi hoàn toàn nhất trí và đánh giá cao đường lối đổi mới dưới sự lãnh đạo của Ðảng, những giải pháp của Chính phủ và sự chỉ đạo kịp thời của Thủ tướng Chính phủ trong việc hoàn thành chương trình kế hoạchphát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng. Ðiều đó đã được thể hiện rất rõ với những nội dung cụ thể trong bản báo cáo, những kết quả đã đạt được, những yếu kém cần khắc phục nhằm thực hiện thắng lợi Nghị quyết của Ðảng, Nghị quyết của Quốc hội trong chương trình phát triển chung của đất nước năm 2008.
Năm 2007 đất nước ta phải trải qua nhiều khó khăn bởi thiên tai, tai nạn ảnh hưởng đến sinh mạng nhân dân, kinh tế, xã hội của người dân ở một số tỉnh, thành phố. Song với sự lãnh đạo của Ðảng, sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, những khó khăn đã từng bước được khắc phục, được các tầng lớp nhân dân trong nước và cộng đồng quốc tế đánh giá cao, đặc biệt nước ta được bầu là Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ nhiệm kỳ 2008 - 2009.
Tại kỳ họp này, tôi xin trình bày một số nét về tình hình Phật giáo, về chính sách tôn giáo và tình hình công tác của Phật giáo. Kể từ khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua Pháp lệnh Tín ngưỡng, tôn giáo, Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn, đồng bào có tín ngưỡng, tôn giáo nói chung, tăng ni, phật tử Phật giáo Việt Nam nói riêng rất phấn khởi và tin tưởng vào đường lối, chính sách của Ðảng, pháp luật của Nhà nước.
Xuất phát từ đó, nhiều hoạt động phật sự ích đạo, lợi đời được các cấp giáo hội và tăng ni, phật tử cả nước tích cực triển khai một cách sâu rộng, đạt được nhiều kết quả. Riêng lĩnh vực từ thiện xã hội, trong năm qua tăng ni, phật tử cả nước đã vận động và đóng góp hàng nghìn tỷ đồng, hỗ trợ đồng bào bị thiên tai, xây dựng nhà tình nghĩa, nhà đại đoàn kết tặng các gia đình khó khăn, khám bệnh và cấp thuốc miễn phí cho hàng vạn người, có hàng trăm cơ sở nuôi dưỡng người cô đơn, tàn tật, không nơi nương tựa.
Công tác trùng tu, tôn tạo những cơ sở tu viện cũng lên tới hàng nghìn tỷ đồng, tạo nên cảnh quan tín ngưỡng tôn giáo, tâm linh trang nghiêm. Công tác quan hệ đối ngoại nhân dân trên phương diện tôn giáo được mở rộng với tất cả các tổ chức trên thế giới. Tham gia chủ động các diễn đàn, hội nghị, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao.
Ðặc biệt năm 2007, Ban tổ chức Ðại lễ Phật Ðản LHQ đã tin tưởng, chính thức bàn giao cho Giáo hội Phật giáo Việt Nam tổ chức đăng cai Phật Ðản của LHQ tại Việt Nam và sẽ tổ chức vào tháng 5-2008 với sự tham gia của các nhà lãnh đạo Phật giáo các nước trên thế giới.
Trước khi khai mạc Kỳ họp thứ hai, Quốc hội Khóa XII, tôi đã có dịp đi dự Ðại hội Phật giáo nhiều tỉnh và thành phố. Ði đến đâu, tôi đều nhận thấy sự phấn khởi của tăng ni, phật tử, sự quan tâm, tạo điều kiện giúp đỡ của các cấp lãnh đạo Ðảng, chính quyền địa phương. Ðó là sự minh chứng thể hiện rõ chính sách tôn trọng và bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng của Ðảng và Nhà nước.
Tại diễn đàn này, cho phép tôi thay mặt các tăng ni, phật tử cả nước bày tỏ chân thành cảm ơn các cấp lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã tạo điều kiện giúp đỡ cho Giáo hội thực hiện tốt trách nhiệm của mình đối với đạo pháp và dân tộc. Ðặc biệt, chúng tôi kính đề nghị Ðảng, Nhà nước quan tâm, chỉ đạo, giúp đỡ cho Giáo hội Phật giáo Việt Nam chúng tôi tổ chức thành công Ðại lễ Phật Ðản LHQ tại Việt Nam 2008.
Thưa Quốc hội, vừa qua trên một số phương tiện thông tin đại chúng có đề cập đến một vài người mang danh tu sĩ Phật giáo kích động dân chúng tụ tập đi kiện để gây rối trật tự nơi công cộng.
Về việc này, chúng tôi xin được báo cáo trước Quốc hội: Ông Thích Quảng Ðộ và một số người không phải là tu sĩ của Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Năm 1980, tăng ni, phật tử cả nước thực hiện sứ mệnh của mình đoàn kết, hòa hợp, thống nhất tổ chức Phật giáo thành một tổ chức duy nhất, nên đã thành lập Ban vận động thống nhất Phật giáo toàn quốc, với sự tham gia đầy đủ của lãnh đạo tăng ni, phật tử, các tổ chức hệ phái Phật giáo trong nam, ngoài bắc.
Sau thời gian hiệp thương, chín tổ chức hệ phái Phật giáo trong cả nước đã quyết định tổ chức Hội nghị thống nhất Phật giáo trong cả nước tại Thủ đô Hà Nội từ ngày mùng 4 đến ngày mùng 7-11-1981. Giáo hội Phật giáo Việt Nam ra đời trên cơ sở hợp nhất của chín tổ chức hệ phái Phật giáo trong cả nước lúc bấy giờ.
Tuy nhiên, còn một vài người như ông Thích Quảng Ðộ trong tổ chức Phật giáo Việt Nam thống nhất tại thành phố Hồ Chí Minh đã có những biểu hiện chống đối sự nghiệp thống nhất Phật giáo Việt Nam. Ðặc biệt, còn có những hành động phương hại đến chính sách, pháp luật của Nhà nước, nên bị Tòa án kết tội và phải bị cải tạo.
Với chính sách nhân đạo, khoan hồng của Nhà nước, ông Thích Quảng Ðộ đã được ra khỏi nhà giam trước thời hạn để ông tu thân, hối cải. Nhưng con người này vẫn ấp ủ những hận thù, những mưu đồ chính trị đen tối, có những hoạt động bất chính, thường vi phạm pháp luật. Những việc làm đó trái với tư tưởng giáo lý của đạo Phật, vì vậy đã bị tăng ni, phật tử Việt Nam ở trong nước và nước ngoài lên án. Ngay cả một số chính khách ở nước ngoài đến gặp gỡ chúng tôi trao đổi, ý kiến về ông Thích Quảng Ðộ khi xem lại hình ảnh một tu sĩ cầm loa kêu gọi dân chúng nổi loạn đã không thể chấp nhận được về tư cách của một tu sĩ...
Ðường lối của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về tôn giáo đã có những tác động tích cực nhất định trong đời sống tín ngưỡng tôn giáo của đồng bào Việt Nam ở trong nước và nước ngoài.
Chính vì vậy, nhiều nước, nhiều tổ chức quốc tế đã có những đánh giá tích cực. Tăng ni, phật tử Việt Nam đang triển khai nhiều hoạt động thật sự hướng tới Ðại hội đại biểu Phật giáo toàn quốc lần thứ sáu. Ðây là diễn đàn của tăng ni, phật tử và cả nước đánh giá quá trình phát triển của Giáo hội Phật giáo Việt Nam thông qua việc triển khai thực hiện nghị quyết và chương trình hoạt động phật sự trong nhiệm kỳ qua. Ðồng thời đánh giá chung 25 năm xây dựng và phát triển của Phật giáo Việt Nam với dân tộc.