Bổ sung 19 xã, thị trấn vùng ATK của Trung ương trong kháng chiến chống thực dân Pháp.

Trong suốt những năm kháng chiến chống thực dân Pháp, nhân dân các dân tộc tỉnh Thái Nguyên đã có những đóng góp rất lớn trong việc đùm bọc, che chở, bảo vệ và cung cấp lương thực, thực phẩm phục vụ kháng chiến, phục vụ các cơ quan của Đảng và Nhà nước.

Địa bàn huyện Định Hoá và một số xã phụ cận thuộc các huyện Đại Từ, Phú Lương, Đồng Hỷ, Võ Nhai là nơi ở và làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí lãnh đạo cao cấp của Đảng và Nhà nước: Tổng Bí thư Trường Chinh, Phó Thủ tướng Phạm Văn Đồng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, các đồng chí Hoàng Quốc Việt, Tôn Đức Thắng...; nơi ở và làm việc của 24 cơ quan lãnh đạo của Trung ương cùng hàng trăm các cơ sở, quân lương, quân giới, kho tàng,...; nơi có nhiều sự kiện đặc biệt quan trọng như: Thành lập Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, Hội đồng Quốc phòng tối cao, Uỷ ban Hoà Bình, Hội Nhà báo, Hội Nông dân cứu quốc, ...; nơi đứng chân của các binh đoàn chủ lực của quân đội ta; nơi ra đời của Sư đoàn quân Tiên phong (Sư đoàn 308); nơi ra nhiều quyết sách lớn mang tính bước ngoặt các giai đoạn kháng chiến: Quyết định mở Chiến dịch Trung du (1949), Biên giới (1950), Hoà Bình (1951-1952), chiến dịch Đông - Xuân (1953 - 1954) đỉnh cao là chiến dịch Điện Biên Phủ...; nơi tổ chức nhiều Hội nghị quan trọng của Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Trung ương Đảng của Quân uỷ Trung ương…

Để ghi nhận công lao của nhân dân các dân tộc tỉnh Thái Nguyên trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, năm 1995 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 70/TTg "Phê duyệt dự án tổng thể bảo vệ, tôn tạo di tích lịch sử cách mạng, phát triển kinh tế - xã hội vùng ATK thuộc huyện Định Hoá, tỉnh Bắc Thái đến năm 2000", gồm có 09 xã và 01 thị trấn (đợt 1).

Năm 2003 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 213/2003/QĐ-TTg “về việc công nhận các xã vùng An toàn khu thuộc tỉnh Thái Nguyên”, gồm 34 xã thuộc các huyện: Định Hoá, Đại Từ, Võ Nhai, Phổ Yên, Phú Bình, Phú Lương (đợt 2).

Cùng với việc 44 xã, thị trấn được công nhận là đơn vị thuộc vùng An toàn khu, nhà nước đã quan tâm đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, bộ mặt nông thôn miền núi có nhiều thay đổi, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân từng bước được nâng lên rõ rệt.

Những năm gần đây, các cấp chính quyền của tỉnh Thái Nguyên đã nhận được rất nhiều ý kiến và kiến nghị của cán bộ và nhân dân các địa phương thông qua các cuộc tiếp xúc cử tri, tại diễn đàn các kỳ họp HĐND về việc đề nghị xét công nhận bổ sung các xã, thị trấn vùng ATK.

Việc xét công nhận xã, thị trấn vùng ATK là việc làm rất cần thiết, thể hiện đạo lý "Uống nước nhớ nguồn" của dân tộc ta, đáp ứng nguyện vọng tha thiết của nhân dân các dân tộc trong tỉnh, UBND tỉnh Thái Nguyên đã có Công văn số 1151/UBND-VX ngày 23/7/2008 chỉ đạo các ngành liên quan ở tỉnh, tham mưu cho UBND tỉnh trình Thủ tướng Chính phủ đề nghị công nhận đơn vị vùng ATK tỉnh Thái Nguyên.

Năm 2009 Sở Nội vụ phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tham mưu cho UBND tỉnh thành lập Hội đồng thẩm định gồm các ngành: Nội vụ, Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Kế hoạch và Đầu tư, Lao động, Thương binh và Xã hội, Tài nguyên và Môi trường, Tài chính, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Văn phòng UBND tỉnh, Ban Dân tộc, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh; đồng thời tham mưu cho UBND tỉnh quy định tiêu chí vùng an toàn khu (ATK) tỉnh Thái Nguyên, cụ thể là:

- Nơi ở và làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các đồng chí lãnh đạo cao cấp của Đảng, Nhà nước trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp.

- Địa điểm xảy ra sự kiện đặc biệt quan trọng, quyết sách lớn mang tính chất bước ngoặt trong các giai đoạn kháng chiến; Hội nghị có quyết định đến vận mệnh Quốc gia.

- Nơi đóng trụ sở của các cơ quan đầu não lãnh đạo kháng chiến như: các cơ quan lãnh đạo của Đảng, Chính phủ, Quốc hội, Quân đội, các đoàn thể Trung ương trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp.

Căn cứ vào các tiêu chí quy định của tỉnh, Hội đồng thẩm định đã xét bổ sung được 19 xã, thị trấn thuộc các huyện Đại Từ, Phú Lương, Võ Nhai, Đồng Hỷ đủ tiêu chí đơn vị vùng ATK của tỉnh Thái Nguyên.

Ngày 28/10/2009 UBND tỉnh Thái Nguyên đã có Tờ trình số 46/TTr-UBND trình Thủ tướng Chính phủ đề nghị công nhận bổ sung 19 xã, thị trấn vùng ATK của Trung ương thuộc tỉnh Thái Nguyên trong kháng chiến chống thực dân Pháp.

Ngày 12/8/2011 Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 1379/QĐ-TTg công nhận bổ sung các xã An toàn khu thuộc tỉnh Thái Nguyên gồm: xã Phú Thịnh, Quân Chu, Phục Linh, Tân Linh, Hà Thượng, Tiên Hội, Phú Lạc, Hùng Sơn, Na Mao, Cát Nê, Ký Phú, Lục Ba và thị trấn Đại Từ, thị trấn Quân Chu thuộc huyện Đại Từ; các xã: Phủ Lý, Ôn Lương, Yên Trạch thuộc huyện Phú Lương; xã Văn Hán thuộc huyện Đồng Hỷ; thị trấn Đình Cả thuộc huyện Võ Nhai.

Đến nay toàn tỉnh Thái Nguyên đã có 63/180 xã, phường, thị trấn được công nhận là xã, thị trấn vùng An toàn khu, song song với đó là Đề án định hướng đầu tư phát triển kinh tế - xã hội vùng căn cứ cách mạng tỉnh Thái Nguyên đến năm 2015 được phê duyệt với tổng nguồn vốn đầu tư là 858 tỷ 440 triệu đồng, trong đó: Ngân sách địa phương cân đối là 86.200 triệu đồng; ngân sách Trung ương hỗ trợ là 284.700 triệu đồng; vốn lồng ghép các chương trình mục tiêu quốc gia và trái phiếu Chính phủ là 304.500 triệu đồng; vốn đầu tư qua Bộ, ngành Trung ương (lồng ghép) là 56.040 triệu đồng; vốn vay: 59.600 triệu đồng; vốn huy động khác là 67.400 triệu đồng.