Cấp trên làm trước, gương mẫu tự phê bình và phê bình để cấp dưới noi theo. Đó là điểm mới của Nghị quyết Trung ương 4 lần này.
Thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, toàn Đảng đang diễn ra đợt sinh hoạt chính trị quan trọng, từ Bộ Chính trị, Ban Bí thư đến các cấp ủy đảng tiến hành kiểm điểm tự phê bình và phê bình tập thể, cá nhân. Thực hiện điều này một cách nghiêm túc sẽ thực sự tạo được chuyển biến trong công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng, mang lại niềm tin cho quần chúng nhân dân.
Là đảng viên trẻ và một thủ lĩnh trong công tác Đoàn, anh Nguyễn Hoàng Hà, Bí thư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trường Đại học Kinh tế quốc dân cho rằng, đợt sinh hoạt chính trị tự phê bình và phê bình trong Đảng theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 được triển khai từ cấp trên xuống, là cơ hội để mỗi tổ chức Đảng và cán bộ, đảng viên nhìn lại mình.
Theo anh Nguyễn Hoàng Hà, việc mỗi cán bộ, đảng viên tự kiểm điểm nghiêm túc, thẳng thắn là cách để phát huy ưu điểm và khắc phục, sửa chữa sai lầm, khuyết điểm cho bản thân mình. Làm như vậy không chỉ góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh mà còn nâng cao sức hấp dẫn của Đảng đối với quần chúng nhân dân, nhất là với những đoàn viên, thanh niên muốn phấn đấu vào Đảng.
Tự phê bình và phê bình được xác định là nguyên tắc “sống – còn” trong tổ chức và hoạt động của Đảng. Trải qua lịch sử 82 năm, Đảng ta đã nhiều lần nhìn thẳng vào sự thật để nhận sai lầm khuyết điểm, vì vậy cán bộ, đảng viên và nhân dân kỳ vọng vào đợt kiểm điểm theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 lần này.
Ông Vũ Mão, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội cho rằng: Việc tiến hành tự phê bình và phê bình từ Bộ Chính trị, Ban Bí thư tới các cấp ủy Đảng phải thật sự chân thành, cởi mở, dân chủ, đặc biệt là phải quyết liệt. Cần phải đưa ra yêu cầu công khai, minh bạch tài sản đối với cán bộ đảng viên, đồng thời có sự thẩm định, kiểm tra có hay không các khoản thu nhập bất thường?!
Ông Vũ Mão nhấn mạnh, phải đi đến cùng để làm rõ các vấn đề còn hạn chế, sai lầm, khuyết điểm thì tự phê bình và phê bình mới đạt hiệu quả thực chất: “Đảng giữ vai trò lãnh đạo, mọi thành tựu của đất nước đều có vai trò lãnh đạo của Đảng, nên những thiếu sót, khiếm khuyết, hạn chế thì Đảng phải thấy trách nhiệm để tự kiểm điểm sâu sắc. Còn mỗi một đồng chí lãnh đạo dù ở cương vị nào cũng phải nghĩ đến sự nghiệp của đất nước và trách nhiệm mà mình được giao phó để có tinh thần kiểm điểm. Nhân dân ta có câu “đánh kẻ chạy đi, chứ không đánh người chạy lại”, nên có khuyết điểm thì phải nhận, nhận sâu sắc, sau đó thì cố gắng sữa chữa. Nhân dân cũng chỉ mong chờ như vậy. Tuy nhiên, những trường hợp vi phạm nghiêm trọng thì phải được xử lý nghiêm minh theo quy định. Nhưng quan trọng là phải chỉ ra được khuyết điểm, nhất là giám sát để góp phần “xây” và “xây” – “chống” phải nhuần nhuyễn với nhau”.
Sau Bộ Chính trị, Ban Bí thư sẽ đến đợt kiểm điểm của các cấp ủy địa phương, bộ, ngành. Qua đó, mỗi tổ chức Đảng phải chịu trách nhiệm về kết quả kiểm điểm của mình, cùng với đó phải có sự đôn đốc của cấp trên và giám sát của nhân dân. Thực hiện được như vậy, việc tự phê bình và phê bình sẽ nghiêm túc ở tất cả các cấp.
Tuy nhiên, TS.Đặng Đình Phú, Phó Giám đốc Học viện Xây dựng Đảng (thuộc Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh) cho rằng: trong phê bình phải tuyệt đối tránh bệnh hình thức, chiếu lệ, qua loa, né tránh sự thật hoặc lợi dụng đợt kiểm điểm này thành cuộc đấu đá vì động cơ cá nhân không trong sáng. Nhân dân, cán bộ, đảng viên mong đợi sự công khai, minh bạch tự phê bình và phê bình của cấp ủy đảng, nhưng quan trọng hơn là giải pháp khắc phục khuyết điểm, hạn chế, nói đi đôi với làm để nhân dân thấy Đảng thật sự cầu thị.
Cấp trên làm trước, gương mẫu tự phê bình và phê bình để cấp dưới noi theo. Đó là điểm mới của Nghị quyết Trung ương 4 lần này. Kết quả của kiểm điểm từ cấp ủy cấp trên sẽ ảnh hưởng, lan tỏa mạnh mẽ trong toàn Đảng. Trong quá trình kiểm điểm, những vấn đề đã rõ, những khuyết điểm đã rõ cần được điều tra, xem xét, xử lý theo quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Như thế, đợt sinh hoạt chính trị tự phê bình, phê bình lần này mới mang lại sức sống mới trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng, mang lại niềm tin cho nhân dân./.