Mới đây, tại xóm Khuôn Tát, xã Phú Đình, Ban Quản lý Khu di tích Lịch sử - Sinh thái ATK Định Hóa đã phối hợp với Bảo tàng Hồ Chí Minh và huyện Định Hóa tổ chức khánh thành Bia tưởng niệm liệt sĩ Phạm Văn Lộc, là chiến sĩ bảo vệ, giúp việc Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã anh dũng hy sinh tại bản Khuôn Tát cách đây hơn 65 năm (ảnh).
Đồng chí Phạm Văn Lộc (tức Nguyễn Văn Ty) sinh năm 1900, quê ở xã Lương Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình, là Việt kiều yêu nước ở Xiêm (Thái Lan). Khi Thầu Chín (đồng chí Nguyễn Ái Quốc) đến Xiêm (năm 1928) đã lựa chọn Phạm Văn Lộc đi theo để tuyên truyền yêu nước trong kiều bào. Tháng 11/1929, đồng chí Phạm Văn Lộc theo Người sang Hồng Kông rồi về Trung Quốc hoạt động. Từ năm 1941, đồng chí Phạm Văn Lộc về nước, làm nhiệm vụ phục vụ, giúp việc Người ở Pác Bó (Cao Bằng), Tân Trào (Tuyên Quang) (năm 1945) và ở ATK Định Hóa (trong những năm 1947-1948), được Bác Hồ đặt tên là Đồng. Ngày 3/5/1948, đồng chí Phạm Văn Lộc đã hy sinh tại bản Khuôn Tát (ATK Định Hóa), được Bác Hồ cùng các chiến sĩ bảo vệ, giúp việc của Văn phòng Phủ Chủ tịch an táng tại đây. Năm 1954, hài cốt liệt sĩ Phạm Văn Lộc được quy tập về xã Phú Đình, sau đó chuyển về Nghĩa trang liệt sĩ huyện Định Hóa. Liệt sĩ Phạm Văn Lộc đã được truy tặng Bằng Tổ quốc ghi công theo Quyết định số 398-CT/KT ngày 25/10/1985 do Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Phạm Văn Đồng ký.
Công trình Bia tưởng niệm liệt sĩ Phạm Văn Lộc gồm Bia tưởng niệm, khuôn viên, hàng rào và 50m đường vào men theo bờ suối, được khởi công xây dựng ngày 18/5/2013 tại chân dãy núi Hồng, nhìn ra cánh đồng nằm bên suối Khuôn Tát. Bia được làm bằng đá Granit đen rộng 0,8m, cao 1,6m, dày 0,3m, nặng trên 1 tấn, khắc chữ nhũ vàng, đặt trên tam cấp ốp đá xẻ. Kinh phí xây dựng công trình là 350 triệu đồng, do Bảo tàng Hồ Chí Minh và Ban Quản lý Khu di tích Lịch sử - Sinh thái ATK Định Hóa phối hợp thực hiện. Cùng với Di tích lịch sử nơi ở, làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh (năm 1948) tại Khuôn Tát, Bia tưởng niệm liệt sĩ Phạm Văn Lộc được xây dựng ở đây sẽ trở thành một điểm đến trong tour du lịch hoài niệm, khám phá ATK Định Hóa.