(TN)- Việt Nam và Nhật Bản trong lịch sử đã có quan hệ từ thế kỷ thứ XVI, qua các hoạt động giao thương hàng hoá. Thương cảng Hội An (Quảng Nam) xưa là một thương cảng sầm uất bậc nhất tại Đông Nam Á đã là nơi các thương gia Nhật Bản thường xuyên cập bến, đặt mối làm ăn. Tại đây nhiều thương gia Nhật Bản đã rất thành đạt trong buôn bán, làm ăn với người Việt Nam.
Hiện nay, nhiều công trình kiến trúc tại Hội An vẫn mang nét đặc trưng của văn hóa Việt Nam và Nhật Bản, trong đó nổi bất là chùa Cầu được coi là biểu tượng chính của Hội An. Năm 2000, phố cổ Hội An đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hoá thế giới.
Ngày 21-9-1973, Việt Nam và Nhật Bản chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao và ngày 21-9- 2013, Việt Nam và Nhật Bản cùng kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa 2 nước. Lãnh đạo 2 nước Việt Nam và Nhật Bản cũng đã thống nhất lấy năm 2013 là “Năm hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản”. Theo đó hàng loạt các hoạt động thiết thực trong năm sẽ góp phẩn thúc đẩy, nâng tầm quan hệ chiến lược giữa 2 nước lên một tầm cao mới, trong đó có các hoạt động mạnh mẽ, hiệu quả trong lĩnh vực phát triển, hợp tác kinh tế, thương mại.
Mở đầu các hoạt động trong năm hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản được chú ý nhất đó chính là ngay sau khi nhậm chức, Thủ tướng Nhật Bản Sinzo Abe đã chọn Việt Nam là quốc gia đầu tiên đến thăm. Dịp này lãnh đạo 2 nước đã có những thảo luận quan trọng để tiếp tục đẩy mạnh quan hệ, hợp tác trên nhiều lĩnh vực nhằm nâng tầm quan hệ chiến lược giữa hai nước ngày càng toàn diện, đi vào chiều sâu, mang lại lợi ích cho nhân dân 2 nước, góp phần vào hòa bình, ổn định, hợp tác phát triển trong khu vực và thế giới. Hiện tại, Nhật Bản là nước cung cấp ODA lớn nhất và là đối tác kinh tế hàng đầu của Việt Nam. Nhật Bản cũng là nước G7 đầu tiên công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam. Kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Nhật Bản đạt 24,7 tỷ USD năm 2012 và phấn đấu tăng gấp đôi kim ngạch thương mại song phương vào năm 2020. Trong khoảng 20 năm qua, Nhật Bản đã giải ngân 14 tỷ USD vốn ODA cho Việt Nam; nhiều dự án, công trình phát triển kinh tế trọng điểm của Việt Nam từ ngồn vốn ODA của Nhật Bản đã được xây dựng và phát huy hiệu quả. Hai nước tích cực khai thác các thế mạnh của nhau, hợp tác cùng có lợi và phát triển trên cơ sở tôn trọng và hiểu biết lẫn nhau. Trong tháng 9 là tháng 2 nước ký thiết lập ngoại giao, tại Việt Nam và Nhật Bản đều tổ chức các hoạt động thiết thực về văn hoá, thương mại, ngoại giao… để làm sâu sắc hơn mối quan hệ giữa 2 nước.
Kể tư khi thiết lập quan hệ ngoại giao, mối quan hệ giữa 2 nước không ngừng phát triển mạnh mẽ. Dấu mốc quan trọng là vào năm 2009, lãnh đạo 2 nước đã nhất trí nâng tầm quan hệ thành đối tác chiến lược. Từ đó đến nay, quan hệ giữa 2 nước càng có điều kiện đẩy mạnh hợp tác trên nhiều lĩnh vực, nhất là về kinh tế, thương mại, y tế, giáo dục, văn hoá … Quan hệ hợp tác về an ninh, quốc phòng cũng có bước phát triển mới, góp phần thúc đẩy hoà bình, ổn định và hợp tác trong khu vực châu Á Thái Bình Dương và thế giới.