“Thủ tướng cũng đã có thư động viên, gửi Chủ tịch tập đoàn Fomosa, thể hiện cam kết của Chính phủ và giữ vững trật tự an ninh, an toàn, bảo đảm cho nhà đầu tư và người lao động nước ngoài. Chính phủ luôn đứng bên cạnh doanh nghiệp (DN) và cùng DN tháo gỡ khó khăn, khắc phục thiệt hại”- Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải trao đổi với báo chí bên hành lang kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIII.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh rằng “tính chất phá hoại đã nhìn thấy rõ”. Và trước tình hình đó, Chính phủ tiếp tục giao Bộ công an, công an các địa phương bảo đảm an ninh an toàn cho khu kinh tế, tiếp tục điều tra, truy tố xét xử, các đối tượng phá hoại và không để sự việc tái diễn.
Về giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, theo Phó Thủ tướng, Vũng Áng có 36.000 lao động, khi tình hình bất ổn, người lao động đã giảm nhiều, Chính phủ đã chỉ đạo phục hồi ngay những nhà xưởng bị phá hoại, bị đốt. Những doanh nghiệp khó khăn về lương phải có giải pháp hỗ trợ, cho người lao động có lương để trở lại làm việc. Các DN cũng được hỗ trợ cụ thể về thuế, thông quan hải quan, vận tải trên cơ sở rà soát kỹ.
Thưa Phó Thủ tướng, vừa rồi Trung Quốc đã đưa rất nhiều công nhân về nước. Vậy chúng ta có giải pháp gì để bù đắp lượng công nhân thiếu hụt?
- Chúng ta phải làm việc với từng doanh nghiệp để phân loại loại lao động sẽ thiếu. Trước hết các nhà thầu phải làm việc với các nhà thầu Trung Quốc để yêu cầu bảo đảm lao động. Vì điều đó đã được yêu cầu trong hợp đồng. Nếu họ không đáp ứng được yêu cầu về lao động, thì phải xem loại lao động nào mình đáp ứng được. Ví dụ như Lilama, các tập đoàn xây dựng rất lớn của chúng ta sẽ tập trung đáp ứng nhu cầu lao động thiếu. Khó nhất hiện nay là các lao động cao cấp, kỹ sư, thiết kế. Chúng ta đang phân loại để cùng với nhà thầu cung ứng, từ trong nước hoặc từ các thị trường khác.
Trong chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ vừa rồi, những thủ tục về lao động cũng phải được tháo gỡ tối đa để trong lúc khó khăn cung ứng được. Làm thế nào để thời gian bị chậm của các dự án được hạn chế nhất. Thủ tướng cũng đã có thư động viên, gửi Chủ tịch tập đoàn Fomosa, thể hiện cam kết của Chính phủ và giữ vững trật tự an ninh an toàn, bảo đảm cho nhà đầu tư và người lao động nước ngoài. Chính phủ luôn đứng bên cạnh doanh nghiệp và cùng doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, khắc phục thiệt hại.
Thưa Phó Thủ tướng, vừa qua có thông tin Fomosa muốn Việt Nam đền bù 3 triệu USD. Vậy sau khi Thủ tướng có chỉ đạo về các hỗ trợ, quan điểm của họ như thế nào?
- Tôi không có con số đó. Tôi đã làm việc trực tiếp với họ, họ cho biết đang phối hợp với UBND tỉnh để thống kê, rà soát nên chưa có số đó. Như tôi đã nêu, việc này Thủ tướng đã giao UBND các địa phương phối hợp với doanh nghiệp rà soát, các bộ cũng sẽ rà soát để có số liệu. Tuy nhiên, quá trình rà soát phải có thời gian. Trước mắt chúng ta phải tập trung khôi phục sản xuất, xây dựng lại nhà xưởng, bố trí các lực lượng công nhân quay trở lại làm việc. Không chỉ công nhân nước ngoài mà cả công nhân Việt Nam. Hôm tôi vào, công nhân còn rất vắng, số lao động đi làm việc trở lại rất ít. Tôi đã yêu cầu phải báo cáo thường xuyên về số lượng công nhân đi làm việc trở lại.
Việc miễn, giảm thuế cho các doanh nghiệp tại Bình Dương, hay Vũng Áng có cần phải xin phép Quốc hội hay không, thưa Phó Thủ tướng?
- Ở đây là những chỉ đạo rất khung của Thủ tướng. Còn lại phải rà soát cụ thể với từng doanh nghiệp. Mỗi doanh nghiệp sẽ có một hình thái hỗ trợ khác nhau. Phải làm việc cụ thể chứ không ốp cái khung đó vào. Có doanh nghiệp vướng tiền lương. Có doanh nghiệp không vướng tiền lương nhưng lại vướng về cung ứng. Hoặc có doanh nghiệp không vướng về hoàn thuế VAT mà lại vướng về thông quan. Nhìn chung là các hình thức rất đa dạng mà chúng ta phải làm việc cụ thể mới có được. Những chính sách miễn giảm thuế sẽ làm trong thẩm quyền của Chính phủ. Nếu những gì vượt thẩm quyền, Chính phủ sẽ xin phép Quốc hội. Để biết được có vượt thẩm quyền của Chính phủ hay không thì cần phải chờ rà soát.
Việc các doanh nghiệp rút lao động về có thể tạo cơ hội gì cho lao động trong nước không, thưa Phó Thủ tướng?
- Một số lao động của Trung Quốc rút về nước thì trước hết mình phải đáp ứng cung ứng lao động thiếu. Từ bản thân nguồn lao động trong nước. Chúng ta phải xem xét các lao động có trình độ cao hơn như kỹ sư, nhà thiết kế. Chúng ta sẽ phải hoặc tìm từ nguồn trong nước hoặc nguồn khác. Cơ hội ở đây là các lao động Việt Nam phải đáp ứng được yêu cầu, để khắc phục được sự cố. Các dự án đã bố trí lao động, vật tư, thiết bị theo kế hoạch. Vì vậy, khi có vấn đề gì xảy ra thì phải cố gắng hết sức để giảm ảnh hưởng.
- Xin cảm ơn Phó Thủ tướng!