Sáng 9-11, các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về kế hoạch tài chính 5 năm, trong đó có nội dung mục tiêu, định hướng huy động, sử dụng vốn vay và quản lý nợ công giai đoạn 2016-2020.
Trong báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến ĐBQH, Uỷ ban Thường vụ QH (UBTVQH) cho biết, nhiều ý kiến đề nghị tăng tỷ lệ huy động vào ngân sách nhà nước (NSNN) trong giai đoạn 2016-2020 với chỉ tiêu là 23,5% đến 24%, trong đó động viên từ thuế và phí khoảng 21,5% - 22% GDP, thậm chí hơn 23%.
UBTVQH cho rằng, chính sách miễn, giảm thuế trong thời gian qua đã có tác động nhất định đến phát triển kinh tế - xã hội và giảm gánh nặng về thuế cho các thành phần kinh tế, song do mức giảm quá nhanh, áp dụng trên diện rộng, vai trò trung lập của thuế giảm sút, việc giảm thuế chưa thật sự mang lại hiệu quả tích cực cho nền kinh tế, mà còn làm giảm thu cho ngân sách nhà nước (NSNN). Vì vậy, đề nghị Chính phủ có tổng kết, đánh giá xây dựng chiến lược thu NSNN hợp lý thời gian tới.
Trong giai đoạn 2011-2015, bội chi NSNN ở mức cao, gây áp lực nợ công lớn. Trong giai đoạn 2016-2020, đề nghị giảm bội chi không quá 3,7%GDP.
Để bảo đảm có nguồn thực hiện các nhiệm vụ theo định hướng, kế hoạch đã xây dựng, UBTVQH xin QH cho giữ như phương án Chính phủ trình là 3,9%GDP.
Tuy nhiên, UBTVQH đề nghị Chính phủ trong giai đoạn 2016-2020, cần kiên quyết, kiên trì giữ vững kỷ luật, kỷ cương tài chính, phải giảm mạnh bội chi NSNN để nợ công không vượt giới hạn cho phép; triệt để tiết kiệm chi.
Việc ban hành các chính sách làm tăng chi NSNN phải căn cứ khả năng nguồn lực. Kế hoạch đầu tư công trung hạn phải nằm trong kế hoạch tài chính 5 năm; phấn đấu đến năm 2020 bội chi không quá 3,5%GDP.
Về tiền lương, trong giai đoạn 2011-2015, NSNN đã thực hiện một phần lộ trình cải cách tiền lương, nhưng cơ bản chưa thực hiện được mục tiêu đã đề ra.
Trong giai đoạn 2016-2020, để góp phần nâng cao đời sống cho người hưởng lương, trên cơ sở định hướng thu, chi NSNN 5 năm, Chính phủ trình QH dự kiến bố trí nguồn để điều chỉnh mức lương cơ sở, lương hưu và trợ cấp ưu đãi người có công tăng bình quân khoảng 7%/năm. Căn cứ tình hình thực tế, mức điều chỉnh cụ thể sẽ được QH xem xét, quyết định trong dự toán NSNN hằng năm.
Tiếp thu ý kiến các vị ĐBQH, UBTVQH đề nghị Chính phủ, trong điều hành, cần căn cứ khả năng thu, phấn đấu điều chỉnh tăng lương cơ sở, lương hưu, trợ cấp ưu đãi với mức tăng bình quân cao hơn so với mức Chính phủ trình.
Báo cáo cũng nêu rõ, nợ công giai đoạn 2011-2015 tăng nhanh, tốc độ tăng bình quân khoảng 18,4%/năm, gần chạm ngưỡng cho phép (65%GDP), không bảo đảm an ninh, an toàn tài chính quốc gia. Do vậy, giai đoạn 2016-2020, UBTVQH đề nghị Chính phủ kiểm soát chặt chẽ mức nợ công theo đúng Nghị quyết của QH.
4 mục tiêu cụ thể của Nghị quyết gồm:
Phấn đấu tổng thu NSNN cả giai đoạn 2016-2020 khoảng 6.864 nghìn tỷ đồng, tăng khoảng 1,65 lần so với giai đoạn 2011-2015; bảo đảm tỷ lệ huy động vào NSNN không thấp hơn 23,5%GDP, trong đó thuế, phí, lệ phí khoảng 21%GDP; tỷ trọng thu nội địa bình quân khoảng 84-85% tổng thu NSNN.
Từng bước cơ cấu lại chi NS theo hướng tích cực. Tổng chi NSNN cả giai đoạn 2016-2020 khoảng 8.025 nghìn tỷ đồng, trong đó, tăng tỷ trọng chi đầu tư phát triển chiếm bình quân khoảng 25-26% tổng chi NSNN; giảm tỷ trọng chi thường xuyên xuống dưới 64% NSNN. Ưu tiên bảo đảm chi trả nợ, chi dự trữ quốc gia.
Tổng chi đầu tư phát triển nguồn NSNN giai đoạn 2016-2020 tối đa khoảng 2.000 nghìn tỷ đồng. Trong đó, chi từ nguồn trái phiếu Chính phủ là 260 nghìn tỷ đồng (bao gồm 60 nghìn tỷ đồng còn lại của giai đoạn 2014-2016), từ nguồn vốn ngoài nước là 300 nghìn tỷ đồng, từ nguồn bán bớt phần vốn Nhà nước tại một số doanh nghiệp là 250 nghìn tỷ đồng (bao gồm cả 10 nghìn tỷ đồng dự kiến bù hụt thu ngân sách trung ương năm 2015 nhưng chưa sử dụng). Phân bổ 1.800 nghìn tỷ đồng, dành 10% dự phòng chưa phân bổ để xử lý rủi ro về thu và các yêu cầu cấp bách về đầu tư trong điều hành. Căn cứ tình hình thực tế, số bố trí chi đầu tư phát triển sẽ được QH xem xét, quyết định trong dự toán ngân sách nhà nước hằng năm.
Tỷ lệ bội chi NSNN cả giai đoạn 2016-2020 không quá 3,9%GDP, trong đó bội chi ngân sách trung ương không quá 3,7%GDP và bội chi ngân sách địa phương không quá 0,2%GDP. Phấn đấu giảm mạnh bội chi NSNN để đến năm 2020 không quá 3,5%GDP, nhằm thực hiện cân đối NSNN tích cực, bảo đảm nợ công trong giới hạn cho phép.
Bảo đảm an toàn nợ công, với mục tiêu:
Nợ công hằng năm không quá 65% GDP, nợ Chính phủ không quá 54% GDP, nợ nước ngoài của quốc gia không quá 50% GDP.
Nghĩa vụ trả nợ nước ngoài của quốc gia dưới 25% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ.
Nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ (không bao gồm cho vay lại) không quá 25% so với tổng thu ngân sách nhà nước hằng năm.
Về 4 mục tiêu này, đã có 432/439 ĐB biểu quyết tán thành, chiếm 87,45%. Biểu quyết thông qua toàn bộ Nghị quyết có 428/438 ĐB tán thành, chiếm 86,64%.
Sáng cùng ngày, QH đã nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về dự án Luật quy hoạch. Các ĐB sau đó đã thảo luận tại tổ về dự án Luật này và Dự án Luật hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ.