Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: Chín phần mười khuyết điểm trong công việc của chúng ta là vì thiếu sự kiểm tra. Làm mà không kiểm tra thì không biết kết quả ra sao, kh ông hiểu sai lệch thế nào để kịp thời sửa chữa. Trích dẫn câu nói của Bác để thấy, công tác kiểm tra, giám sát (KTGS) từ trước đến nay luôn được Đảng đề cao, quan tâm, coi đó là thanh bảo kiếm để giữ nghiêm kỷ luật Đảng.
Năm 2016 là năm quan trọng của Đảng bộ tỉnh. Bởi, đây là năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII và Nghị quyết Đại hội lần thứ XIX của Đảng bộ tỉnh. Năm khởi đầu nhiệm kỳ, Đảng bộ đã dành được nhiều kết quả đáng hài lòng. Thành công đó có công sức của những người làm công tác KTGS.
Đảng bộ Thái Nguyên hiện có 19 đảng bộ trực thuộc, 86.561 đảng viên, sinh hoạt tại 718 tổ chức cơ sở đảng. Việc KTGS tổ chức đảng và đảng viên là việc làm thường xuyên của cấp ủy các cấp. Nội dung KTGS chủ yếu về chấp hành nghị quyết, chỉ thị, quy định, kết luận của Đảng; chấp hành chính sách, pháp luật của nhà nước; thực hiện quy chế làm việc; chấp hành nguyên tắc tập trung, dân chủ; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống, thực hành chức trách, nhiệm vụ được giao.
Năm qua, đã có 113 đảng viên bị thi hành kỷ luật (trong đó 40 đảng viên là cấp ủy viên các cấp); đã xóa tên 63 trường hợp; cho rút ra khỏi Đảng 11 trường hợp. Những cá nhân này chủ yếu vi phạm về nguyên tắc tập trung, dân chủ, những điều đảng viên không được làm, thiếu trách nhiệm, buông lỏng vai trò lãnh đạo…
Nói đến công tác KTGS của Đảng là nói đến thực hiện nhiệm vụ của Ủy ban Kiểm tra các cấp. Số đảng viên có dấu hiệu vi phạm được kiểm tra trong năm 2016 là 64 người, tăng 17 người so với năm 2011 (năm đầu thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII). Ủy ban Kiểm tra các cấp đã kiểm tra 496 tổ chức cấp dưới về thực hiện nhiệm vụ KTGS và thi hành kỷ luật trong Đảng. Ngoài nhiệm vụ KTGS, Ủy ban Kiểm tra còn thực hiện nhiệm vụ thi hành kỷ luật đảng viên, giải quyết tố cáo tổ chức đảng và đảng viên, giải quyết khiếu nại kỷ luật Đảng, kiểm tra tài chính của Đảng, tiếp nhận, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo. Sơ qua như vậy để thấy những người làm công tác KTGS gánh khối lượng công việc lớn. Để làm tốt nhiệm vụ của mình, ngoài chuyên môn giỏi họ phải có chí khí, bản lĩnh nghề nghiệp và phẩm chất tốt.
Đồng chí Nguyễn Văn Doanh, Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương nhận xét: Với khối lượng công việc đã làm được, quả là năm không nhàn nhã với những người làm KTGS của Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên. Theo đồng chí Doanh, ở Trung ương, năm qua cũng là một năm hết sức bận rộn. Những vụ việc lớn xảy ra đặt lên vai trách nhiệm nặng nề với những người làm công tác KTGS. Kế hoạch năm 2017, Trung ương sẽ tổ chức khoảng 30 đoàn kiểm tra, tập trung vào 3 nội dung chính gồm: Các khâu của công tác cán bộ, nhằm giám sát quyền lực của người làm công tác cán bộ; thực hiện Nghị quyết TW4 khóa XI, XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với thực hiện Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; việc kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ, đảng viên. Bởi thế, đội ngũ những người làm KTGS các cấp cần giữ vững phong độ, có chí khí, bản lĩnh và phương pháp làm việc khoa học, hiện đại. Để có được tư thế “hiên ngang” khi tiếp xúc với tổ chức cá nhân vi phạm - theo đồng chí Doanh - khi giải quyết công việc, người làm công tác KTGS không chỉ phải giỏi về nghiệp vụ mà còn phải “sạch” về phẩm chất đạo đức.
Yêu cầu về con người luôn là vấn đề “nóng” ở lĩnh vực KTGS. Theo đánh giá của Đảng bộ tỉnh thì hiện nay đội ngũ cán bộ làm công tác KTGS của tỉnh chưa đáp ứng được cả về số lượng và chất lượng. Riêng về số lượng, cán bộ kiểm tra của một số đảng ủy trực thuộc tỉnh (Công an, Quân sự, Đại học Thái Nguyên) và đảng bộ xã, phường thị trấn chủ yếu là kiêm nhiệm. Đồng chí Phạm Hồng Quang, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Đại học Thái Nguyên bày tỏ: “Tôi là Hiệu trưởng một trường đại học thành viên của Đại học Thái Nguyên, công việc chuyên môn nhiều vô kể. Đảng bộ Đại học Thái Nguyên có hơn 3.000 đảng viên, rất nhiều việc liên quan đến cán bộ đảng viên. Ủy ban Kiểm tra của Đại học Thái Nguyên tương đương với Ủy ban Kiểm tra cấp huyện nhưng Chủ nhiệm Ủy ban chỉ làm việc kiêm nhiệm, không có kinh phí hoạt động, từ tờ giấy viết báo cáo cũng dùng vào tiêu chuẩn của Hiệu trưởng nhà trường”.
Không riêng Đảng bộ Đại học Thái Nguyên thiếu người, đề nghị được bổ sung cán bộ chuyên trách cũng là ý kiến của Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng bộ Thành phố Thái Nguyên, Đảng bộ huyện Đồng Hỷ và Đảng bộ Công an tỉnh.
Theo kế hoạch, năm 2017, Tỉnh ủy sẽ tổ chức 3 cuộc kiểm tra đối với các đảng bộ trực thuộc và một số sở, ngành liên quan. Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy sẽ thực hiện 7 cuộc kiểm tra và nhiều cuộc giám sát thường xuyên, giám sát chuyên đề đối với tổ chức đảng và đảng viên. Bên cạnh đó, sẽ tiếp tục thực hiện các cuộc KTGS theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Kiểm tra Trung ương.
Khối lượng công việc lớn, trong khi lực lượng thực thi nhiệm vụ chưa tương xứng, đây cũng là khó khăn ngành KTGS của Đảng bộ tỉnh phải đối mặt. Tuy nhiên, đồng chí Nguyễn Văn Khoa, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy kiên quyết yêu cầu: Phải xây dựng đội ngũ cán bộ Ủy ban Kiểm tra các cấp có tác phong làm việc chuyên nghiệp, hiện đại, khoa học. Đồng chí Khoa khẳng định: Nội dung này sẽ được cụ thể tại Chương trình hành động năm 2017 của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy.
Công việc của người làm KTGS, thi hành kỷ luật Đảng ngày càng đỏi hỏi trình độ chuyên môn cao và bản lĩnh vững, có như vậy thanh bảo kiếm của Đảng mới thực sự sắc bén, mới bảo vệ được Đảng, Nhà nước và Nhân dân.