Kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng là một nội dung quan trọng trong công tác xây dựng Đảng, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở (TCCS) Đảng và rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống của đội ngũ cán bộ, đảng viên. Những năm qua, công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật trong Đảng đã được Đảng bộ tỉnh đặc biệt quan tâm.
Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX (nhiệm kỳ 2015-2020) về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng, các cấp ủy đã chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch và lãnh đạo, chỉ đạo ủy ban kiểm tra (UBKT) các cấp xây dựng chương trình, kế hoạch công tác kiểm tra, giám sát toàn khoá và hằng năm, đồng thời chỉ đạo sát sao việc tổ chức thực hiện. UBKT Tỉnh ủy cụ thể hoá bằng việc tham mưu với Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Đề án số 05-ĐA/TU ngày 21-11-2016 về “Tiếp tục nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên, giai đoạn 2016-2020”.
Công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng của cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp đã được thực hiện thường xuyên, đồng bộ, toàn diện đúng các quy định của Đảng, tập trung vào những lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh vi phạm và những vấn đề bức xúc mà cán bộ, đảng viên và nhân dân quan tâm; đồng thời chủ động phát hiện và tiến hành nhiệm vụ kiểm tra, giám sát tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm; giải quyết khiếu nại, tố cáo về kỷ luật Đảng theo Điều 32, Điều lệ Đảng; xem xét, kết luận, quyết định hoặc đề nghị cấp ủy xem xét, quyết định thi hành kỷ luật về Đảng nghiêm minh, kịp thời đối với các trường hợp vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật... Kết quả việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng đã góp phần ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên; tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí; thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị ở từng địa phương, cơ quan, đơn vị vững mạnh.
Với chủ trương “lấy phòng ngừa là chính, giám sát mở rộng, kiểm tra trọng tâm, trọng điểm” UBKT các cấp từ tỉnh đến cơ sở đã tăng cường theo dõi, nắm tình hình những nơi có biểu hiện nội bộ mất đoàn kết, sai phạm, có vấn đề phức tạp nhiều đơn thư khiếu nại, tố cáo hay những lĩnh vực dễ phát sinh sai phạm như: Quản lý sử dụng đất đai, tài nguyên, khoáng sản, tài chính, tín dụng, vốn, ngân sách, tài sản của Nhà nước, các dự án đầu tư công, xây dựng cơ bản, công tác tổ chức cán bộ... Việc nắm tình hình được thực hiện thông qua kết quả tự phê bình và phê bình của tổ chức đảng, đảng viên và việc bình xét, đánh giá chất lượng đảng viên; kết quả kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán của các cấp ủy, tổ chức đảng, tổ chức nhà nước, kiến nghị của đảng viên, quần chúng và nội dung phản ánh của các cơ quan báo chí. Trên cơ sở các nguồn tin trên, UBKT tiến hành so sánh, phân tích, sàng lọc thông tin đối chiếu với các quy định của Đảng, Nhà nước để xác định tổ chức đảng và đảng viên có dấu hiệu vi phạm.
Trong 9 tháng năm 2017, UBKT các cấp trong toàn Đảng bộ tỉnh đã kiểm tra 14 tổ chức đảng và 56 đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm. Qua kiểm tra, kết luận số tổ chức đảng có vi phạm là 9/14 tổ chức. Trong đó, vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật 2/9 tổ chức, đã thi hành kỷ luật 2/2, còn 7 tổ chức đảng nghiêm túc kiểm điểm rút kinh nghiệm; số đảng viên có vi phạm là 43/56 trường hợp. Trong đó, vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật là 25 trường hợp, có vi phạm là 18 trường hợp. Đã thi hành kỷ luật đối với 21 trường hợp, còn 4 trường hợp đang tiến hành xem xét, xử lý theo quy định. Nội dung chủ yếu của việc kiểm tra làviệc chấp hành nghị quyết, chỉ thị, quy định, kết luận của Đảng; việc chấp hành chính sách pháp luật của Nhà nước; việc thực hiện quy chế làm việc, nguyên tắc tập trung dân chủ, đoàn kết nội bộ; trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo công tác cán bộ; việc giữ gìn đạo đức, lối sống và việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao; lĩnh vực đất đai, tài nguyên, khoáng sản; tài chính, xây dựng cơ bản...
Việc tiếp nhận và xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo, tiếp đảng viên và công dân được cấp ủy và UBKT các cấp coi trọng và tập trung chỉ đạo, giải quyết kịp thời. Có thể thấy, qua kiểm tra, giám sát đã kịp thời phát huy những ưu điểm, uốn nắn, sửa chữa khắc phục khuyết điểm; xử lý vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên; kịp thời đề xuất các cấp có thẩm quyền của Đảng, Nhà nước xem xét sửa đổi, bổ sung các quy định, chế độ, chính sách không còn phù hợp, ban hành mới các quy định còn thiếu để tổ chức đảng và đảng viên có căn cứ, cơ sở, điều kiện chấp hành nghiêm kỷ luật của Đảng, thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh; ngặn chặn kịp thời, không để khuyết điểm trở thành vi phạm, vi phạm nhỏ trở thành vi phạm lớn, vi phạm ít nghiêm trọng trở thành vi phạm nghiêm trọng, vi phạm của một người trở thành vi phạm của nhiều người, của tổ chức.
Thời gian tới, UBKT các cấp tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm như:
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của các cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp, trước hết là người đứng đầu cấp ủy, thấy rõ vị trí, vai trò, tầm quan trọng và chức năng, nhiệm vụ công tác kiểm tra, giám sát, từ đó tạo sự chuyển biến trong hoạt động kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng ở tất cả cấp ủy Đảng trong tỉnh.
Thực hiện có hiệu quả quy chế phối hợp giữa UBKT với các ban xây dựng Đảng, các ngành có liên quan trong công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng.
UBKT các cấp bám sát nhiệm vụ chính trị, tuân thủ sự lãnh đạo của cấp ủy và sự chỉ đạo, định hướng của UBKT cấp trên; tăng cường giám sát thường xuyên, chủ động nắm bắt các nguồn thông tin, coi trọng việc phân công cán bộ phụ trách địa bàn, sâu sát cơ sở, theo dõi nắm chắc tình hình đảng viên và tổ chức đảng trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, nhất là những lĩnh vực nổi cộm, dễ phát sinh các tiêu cực để thực hiện tốt nhiệm vụ trọng tâm của UBKT các cấp.
Tập trung kiểm tra, giám sát tổ chức đảng và đảng viên trong việc thực hiện cương lĩnh, Điều lệ Đảng, các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng; việc thực hiện quy chế làm việc của cấp ủy; về cán bộ và công tác cán bộ; về quản lý sử dụng đất… Chú trọng kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức đảng và đảng viên trong thực hiện chức trách nhiệm vụ được giao, trong việc chấp hành nguyên tắc tập trung dân chủ, công tác cán bộ và phẩm chất đạo đức lối sống.
Củng cố, kiện toàn tổ chức, bộ máy, tăng cường cán bộ làm công tác kiểm tra đủ số lượng và đảm bảo chất lượng cho cơ quan, UBKT các cấp; thường xuyên bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn cho cán bộ làm công tác kiểm tra, giám sát; đầu tư cơ sở vật chất, phương tiện làm việc cho cơ quan UBKT.
Phát huy truyền thống ngành Kiểm tra Đảng và những kết quả đã đạt được, thời gian tới, đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra các cấp trong toàn Đảng bộ tỉnh tiếp tục phấn đấu, tu dưỡng đạo đức cách mạng, thực hiện nghiêm túc có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ gắn với việc đẩy mạnh “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX và tiếp tục gìn giữ, phát huy truyền thống vẻ vang của ngành Kiểm tra Đảng.