Trung tuần tháng 9, Ủy ban MTTQ tỉnh đã phối hợp với các sở, ban, ngành chức năng của tỉnh thực hiện đợt giám sát tại các huyện Định Hóa, Võ Nhai và T.X Phổ Yên. Nội dung đợt giám sát này tập trung vào công tác chỉ đạo, phối hợp tổ chức triển khai thực hiện giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới. Thông qua giám sát, Ủy ban MTTQ tỉnh nắm bắt được những kết quả đạt được cũng như một số tồn tại, vướng mắc để kiến nghị, đề xuất với Trung ương, địa phương một số giải pháp thực hiện hiệu quả công tác giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thon mới trên địa bàn tỉnh trong những năm tiếp theo.
Đây chỉ là một trong nhiều đợt Ủy ban MTTQ tỉnh thực hiện giám sát, phản biện xã hội trong thời gian 3 năm gần đây (từ 2015 đến 2017). Các đợt giám sát, phản biện xã hội thể hiện được vai trò, nhiệm vụ của MTTQ các cấp trong tập hợp xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc; đồng thời thể hiện cho ý chí nguyện vọng, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tuyên truyền, động viên nhân dân thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Các đợt giám sát được MTTQ hướng đến những lĩnh vực mà người dân quan tâm, bức xúc, như ô nhiễm môi trường, đất đai, khai thác tài nguyên khoáng sản và hiện tượng cán bộ công sở phiền nhiễu nhân dân.
Chương trình giám sát của MTTQ luôn có sự tham gia góp ý của UBND các cấp. Quá trình giám sát, Ủy ban MTTQ tỉnh luôn nhận được sự quan tâm phối hợp của các sở, ngành tham gia. Trong thời gian thực hiện giám sát, MTTQ các cấp phát hiện những hạn chế, từ đó giúp cơ sở được giám sát có hướng khắc phục, bảo đảm được lợi ích của mình và người dân. Để các ý kiến, kiến nghị do MTTQ đề xuất, góp ý được cơ sở tiếp thu, khắc phục, kê chỉnh đúng quy định luật pháp quy định, UBND tỉnh đã quan tâm chỉ đạo đơn vị được giám sát nghiêm túc tiếp thu, trả lời các ý kiến, kiến nghị của MTTQ.
Tùy thuộc vào thực tế địa phương, hằng năm MTTQ các cấp đều có kế hoạch giám sát phù hợp, như giám sát chuyên đề về bảo vệ môi trường tại các đơn vị: Công ty Than Núi Hồng, Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên, Công ty TNHH MTV Than Khánh Hòa, Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và Khai thác khoáng sản Thăng Long, Công ty Cổ phần Môi trường và Công trình Đô thị Thái Nguyên, Công ty Cổ phần Môi trường và Công trình đô thị Sông Công. Đây là những điểm nhân dân có ý kiến về môi trường nên sau giám sát, các đơn vị này đã tiếp thu ý kiến góp ý của MTTQ và các đơn vị liên quan, chấp hành chấn chỉnh ngay để hoạt động của đơn vị không gây ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân trong vùng.
Năm 2016, thực hiện giám sát chuyên đề bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016-2021, Ủy ban MTTQ tỉnh tập trung giám sát đối với Ủy ban bầu cử các cấp. Nội dung giám sát tập trung vào việc thành lập các tổ chức phụ trách bầu cử, hoạt động của các tổ chức phụ trách bầu cử ở địa phương, việc lập, niêm yết danh sách cử tri, việc giải quyết khiếu nại, tố cáo về danh sách cử tri, việc vận động bầu cử và quá trình tổ chức thực hiện ngày bầu cử thông qua phương pháp nghe báo cáo, đối thoại, trao đổi với đơn vị được giám sát trực tiếp, nghiên cứu các tài liệu liên quan và giám sát thông qua báo cáo đối với các địa phương giám sát gián tiếp. Trong năm, Ủy ban MTTQ tỉnh đã khảo sát đối với 6 xã, phường, thị trấn thuộc các huyện Võ Nhai, Phú Bình và T.P Sông Công về thực hiện chính sách bảo hiểm y tế; kết quả thực hiện chính sách Bảo hiểm y tế cho người nghèo. Liên quan đến công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp.
Với MTTQ cấp huyện, cấp xã trong thời gian 3 năm gần đây, đã thực hiện được gần 900 cuộc giám sát về công tác bầu cử, phục vụ bầu cử và giám sát việc giải quyết các ý kiến, kiến nghị của nhân dân, về giải quyết việc làm, an toàn vệ sinh thực phẩm, giải quyết các thủ tục hành chính trong cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, về thực hiện quy chế dân chủ; chế độ chính sách đối với người có công; công tác quản lý sử dụng quỹ nhân dân đóng góp. Hằng năm MTTQ các cấp cũng đã tăng cường công tác chỉ đạo, hướng dẫn về tổ chức và hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân. Kết quả, Ban thanh tra nhân dân giám sát 2.140 cuộc; Ban giám sát đầu tư của cộng đồng giám sát hơn 2.800 cuộc. Những khiếm khuyết đều được MTTQ nhắc nhở, đề nghị cơ sở khắc phục ngay.
Cùng thực hiện giám sát, MTTQ các cấp tích cực tổ chức các hoạt động phản biện xã hội, như việc tổ chức 2 hội nghị lấy ý kiến sửa đổi, bổ sung Bộ luật dân sự; 2 hội nghị góp ý bổ sung sửa đổi Bộ luật hình sự. Ngoài ra Ủy ban MTTQ tỉnh chủ động tham gia góp ý đối với các dự thảo Luật tín ngưỡng, tôn giáo, dự thảo Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân; Dự án Luật An toàn, vệ sinh lao động; Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật MTTQ Việt Nam, Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và bầu cử đại biểu HĐND... MTTQ các cấp còn chủ động nghiên cứu các Dự thảo Đề án phát triển kinh tế- xã hội; Dự thảo báo cáo tình hình phát triển kinh tế- xã hội; Dự thảo Nghị quyết về giao số lượng hợp đồng lao động làm giáo viên mầm non, tiểu học và nhân viên nấu ăn trong các trường mầm non công lập; Dự thảo Nghị quyết về việc hỗ trợ kinh phí đối với một số chức danh ở cấp xã và ở xóm, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh để có ý kiến tham gia đóng góp tại các kỳ họp của HĐND các cấp.
Hoạt động giám sát, phản biện của MTTQ các cấp thể hiện rõ vai trò, nhiệm vụ quan trọng của MTTQ trong việc tập hợp xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân. Thể hiện cho ý chí nguyện vọng, phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Đồng thời qua hoạt động này đã góp phần tuyên truyền, động viên nhân dân yên tâm, tin tưởng vào sự đổi mới của Đảng.