Cách đây 87 năm, ngày 18-11-1930, Ban Thường vụ Trung ương Đảng đã ban hành Chỉ thị về việc thành lập Hội Phản đế đồng minh - hình thức tổ chức đầu tiên của Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam, nay là Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam. Trong mỗi giai đoạn cách mạng, để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, MTTQ Việt Nam có những hình thức tổ chức, tên gọi khác nhau, song luôn làm tròn sứ mệnh vẻ vang của mình, đóng góp to lớn vào sự nghiệp cách mạng của Đảng, dân tộc.
Kế thừa vai trò lịch sử của Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam do Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo, MTTQ Việt Nam là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội. Đồng thời, thực hiện vai trò giám sát, phản biện xã hội; tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước và các hoạt động đối ngoại nhân dân, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Thời gian qua, MTTQ các cấp trên địa bàn tỉnh luôn bám sát nhiệm vụ chính trị, phối hợp với chính quyền, các tổ chức thành viên triển khai thực hiện hiệu quả chương trình phối hợp và thống nhất hành động đã đề ra, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Cùng với đó, MTTQ phối hợp với các tổ chức thành viên tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Đồng thời tuyên truyền, tổ chức nhiều hoạt động nhân kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước, địa phương; phối hợp tổ chức Đại hội đại biểu Phật giáo tỉnh nhiệm kỳ 2017-2022; tổ chức biểu dương người có uy tín tiêu biểu trong các tôn giáo, đồng bào các dân tộc thiểu số; thăm hỏi, tặng quà các cơ sở tôn giáo, chức sắc, chức việc nhân dịp lễ Phục sinh, lễ Phật đản và Tết Nguyên đán...
MTTQ cùng với các tổ chức thành viên tích cực vận động nhân dân tham gia các phong trào thi đua yêu nước, cuộc vận động như: Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, phong trào “Thái Nguyên chung sức xây dựng nông thôn mới”… Công tác vận động xây dựng Quỹ “Vì người nghèo” tiếp tục được Ban vận động, Ủy ban MTTQ các cấp và các tổ chức thành viên triển khai sâu rộng, nhận được sự đồng tình hưởng ứng, tham gia tích cực của các cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, nhà hảo tâm, các tầng lớp nhân dân. Trong năm 2016 và 10 tháng năm 2017, Quỹ “Vì Người nghèo” của tỉnh và chương trình an sinh xã hội đã huy động được 125 tỷ đồng; tại chương trình hưởng ứng phong trào thi đua “Thái Nguyên chung tay vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau” và phát động Tháng cao điểm vì người nghèo năm 2017, các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân đã đăng ký, ủng hộ số tiền trên 4,7 tỷ đồng.
MTTQ và các tổ chức thành viên cũng đã phối hợp tổ chức nhiều hoạt động chăm lo, giúp đỡ hộ nghèo, gia đình chính sách, các đối tượng có hoàn cảnh khó khăn. Đã hỗ trợ, trao tặng hơn 15.600 suất quà, trị giá hơn 55,5 tỷ đồng; làm mới, sửa chữa 253 nhà đại đoàn kết với số tiền 11,6 tỷ đồng; phối hợp hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà ở cho 34 Đảng viên được nhận huy hiệu 50 tuổi đảng trở lên là hộ nghèo với số tiền hơn 3,2 tỷ đồng... góp phần thực hiện chính sách an sinh xã hội, phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.
Công tác tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, giám sát, phản biện xã hội được MTTQ các cấp quan tâm triển khai thực hiện, đạt được kết quả thiết thực. Hàng năm, Ủy ban MTTQ các cấp, các đoàn thể chính trị-xã hội, Ban Thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư cộng đồng đã tổ chức hàng nghìn cuộc giám sát, nội dung giám sát liên quan đến các lĩnh vực, các vấn đề được đông đảo nhân dân, đoàn viên, hội viên quan tâm. Năm 2017, Ủy ban MTTQ tỉnh đã chủ trì phối hợp giám sát thực hiện công tác quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm; công tác giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh. Thông qua hoạt động giám sát đã góp phần vận động nhân dân phát huy dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội; phản ánh, kiến nghị với Đảng, chính quyền xem xét giải quyết kịp thời tâm tư nguyện vọng chính đáng của nhân dân.
Uỷ ban MTTQ các cấp, Ban công tác Mặt trận ở khu dân cư được kiện toàn bảo đảm cơ cấu, thành phần, số lượng, thể hiện tính đại diện, tiêu biểu, thiết thực. Công tác tập huấn, bồi dưỡng cán bộ luôn được Ủy ban MTTQ các cấp quan tâm thực hiện.
Thời gian tới, MTTQ các cấp tập trung triển khai thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm như:
Tiếp tục quán triệt tư tưởng, quan điểm của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh về đại đoàn kết toàn dân tộc; đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền và triển khai thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với triển khai chương trình hành động của MTTQ Việt Nam thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII của Đảng.
Tiếp tục chủ trì, phối hợp triển khai thực hiện tốt cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” gắn với phong trào “Thái Nguyên chung sức xây dựng nông thôn mới”; đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao chất lượng cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”; hưởng ứng phong trào thi đua “Thái Nguyên chung tay vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau”, vận động ủng hộ xây dựng Quỹ "Vì người nghèo”, giúp người nghèo ổn định cuộc sống, thoát nghèo bền vững, góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo trên địa bàn tỉnh.
Tiếp tục vận động, phát huy quyền làm chủ của nhân dân tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, củng cố hệ thống chính trị ngày càng vững mạnh; thực hiện có hiệu quả Quy chế giám sát và phản biện xã hội; Quy định tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền; Nghị quyết liên tịch về các hình thức giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam. Phát huy vai trò của Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng, sao cho mọi dự án đầu tư, mọi công trình xây dựng do nhà nước đầu tư hay của nhân dân đóng góp đều có vai trò tham gia ủng hộ và giám sát của người dân.
MTTQ các cấp cần tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động phù hợp, sâu sát với dân, hướng về cơ sở, thiết thực, hiệu quả, tránh hành chính hóa; đáp ứng đúng nguyện vọng, lợi ích chính đáng, giải quyết những vấn đề thiết thực của nhân dân; đoàn kết, tập hợp nhân dân thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, góp phần tăng cường mối liên hệ mật thiết giữa nhân dân với Đảng và Nhà nước.
Kiện toàn Uỷ ban MTTQ các cấp theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII về xây dựng tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Phát huy vai trò cán bộ Mặt trận, người có uy tín trong các tầng lớp nhân dân, các dân tộc, các tôn giáo. Tiến hành rà soát đội ngũ cán bộ chuyên trách của Ủy ban MTTQ các cấp để có phương án chuẩn bị xây dựng đội ngũ cán bộ cho nhiệm kỳ Đại hội 2019-2024...