“Trong bầu trời không gì quý bằng Nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của Nhân dân.” CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH
Xây dựng ý thức tôn trọng Nhân dân, phát huy dân chủ, chăm lo đời sống Nhân dân là nội dung cơ bản trong tư tưởng Hồ Chí Minh, tạo động lực to lớn cho công cuộc đổi mới, đồng thời là giải pháp quan trọng, cấp bách trong xây dựng Đảng, Nhà nước, xây dựng hệ thống chính trị giai đoạn hiện nay.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về tôn trọng Nhân dân, phát huy dân chủ, chăm lo đời sống Nhân dân được thể hiện là phải đánh giá cao vai trò, vị trí của Nhân dân. Theo Bác, muốn thật sự tôn trọng Nhân dân thì phải hiểu dân. Chính tài dân, sức dân, của dân, quyền dân, lòng dân, sự khôn khéo, hăng hái, anh hùng đã tạo nên “cái gốc” của dân. Ý thức tôn trọng Nhân dân còn phải đặc biệt chú ý không xâm phạm đến lợi ích, quyền lợi hợp pháp, không xúc phạm Nhân dân; phải luôn luôn tôn trọng và giữ gìn của công, của Nhân dân. Tôn trọng Nhân dân trong đạo đức Hồ Chí Minh là đề cao ý dân, sức dân, bởi “Dễ mười lần không dân cũng chịu. Khó trăm lần dân liệu cũng xong”. Vì vậy, “Đối với dân ta đừng có làm điều gì trái ý dân. Dân muốn gì, ta phải làm nấy”. Người yêu cầu cán bộ, đảng viên hết lòng, hết sức phục vụ Nhân dân, yêu kính Nhân dân, thật sự tôn trọng Nhân dân.
Phát huy dân chủ là một khía cạnh biểu hiện ý thức tôn trọng Nhân dân. Từ chỗ đánh giá cao vai trò của dân, Hồ Chí Minh nhấn mạnh trách nhiệm của Đảng, Nhà nước trong việc phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, làm sao cho họ có năng lực làm chủ, biết hưởng, dùng quyền dân chủ, dám nói, dám làm. Dân chủ được Người giải thích ngắn gọn, súc tích là dân làm chủ và dân là chủ. Trong nước dân chủ thì địa vị cao nhất là dân, dân là quý nhất, lực lượng Nhân dân là mạnh nhất. Phát huy dân chủ là phát huy tài dân. Muốn vậy, thì phải chịu khó nghe dân, gặp dân, hiểu dân; học hỏi dân để lãnh đạo dân. Người cho rằng không học hỏi dân thì không lãnh đạo được dân. Có biết làm học trò dân, mới làm được thầy của dân.
Đạo đức Hồ Chí Minh về chăm lo đời sống Nhân dân thể hiện rất rõ: Đặt lợi ích của Đảng và của Nhân dân lao động lên trên, lên trước lợi ích riêng của cá nhân mình. Hết lòng hết sức phục vụ Nhân dân. Chăm lo đời sống Nhân dân là sứ mệnh của Đảng ta ngay từ khi ra đời. Theo Bác, muốn có sức dân, lòng dân thì phải chăm lo đời sống của dân; “Đảng không phải là một tổ chức để làm quan phát tài. Đảng phải làm tròn nhiệm vụ giải phóng dân tộc, làm cho Tổ quốc giàu mạnh, đồng bào sung sướng”.
Năm 2019 là năm toàn Đảng, toàn quân và toàn dân kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh (1969-2019); 70 năm Bác viết tác phẩm “Dân vận” (1949-2019); 50 năm tác phẩm “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân” (1969-2019). Thấm nhuần tư tưởng, đạo đức, phong cách của Người, mỗi cán bộ, đảng viên hãy chủ động gần gũi Nhân dân, quan tâm đến những việc dù chỉ là nhỏ trong đời sống hằng ngày của Nhân dân. Việc thực hiện có hiệu quả chủ đề Xây dựng ý thức tôn trọng Nhân dân, phát huy dân chủ, chăm lo đời sống Nhân dân là rất quan trọng, góp phần thực hiện tốt Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị khóa XII về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với Nghị quyết Trung ương 4 về công tác xây dựng Đảng.
Triển khai thực hiện chuyên đề năm 2019, cấp ủy các cấp sẽ phối hợp với lãnh đạo chính quyền, đoàn thể lựa chọn những vấn đề hạn chế, tồn tại liên quan tới 3 nội dung chuyên đề của ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị để tập trung giải quyết gắn với kế hoạch thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, các phong trào thi đua yêu nước; quán triệt đầy đủ tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng, pháp luật của Nhà nước về "dân làm gốc"; chỉ đạo thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, cải cách hành chính, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho Nhân dân tự do sản xuất, không ngừng nâng cao đời sống. Các cơ quan, đơn vị quản lý nhà nước triển khai những nội dung nêu trên trong các hoạt động sinh hoạt định kỳ, gắn với dân vận chính quyền, thực hiện tiếp công dân, cải cách hành chính. Mỗi chi bộ định kỳ tổ chức sinh hoạt về những nội dung có liên quan trực tiếp đến nhiệm vụ chính trị của chi bộ và các đảng viên.
Cấp ủy các cấp tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ trong sạch, vững mạnh, đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ; ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái trong đội ngũ cán bộ. Đối với cán bộ lãnh đạo, người đứng đầu, cần thực hiện nghiêm Quy định số 08-QĐi/TW ngày 25/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên; chú trọng thực hiện tiếp xúc, trao đổi, đối thoại với Nhân dân, chủ động nắm bắt tâm tư, dự báo diễn biến tư tưởng của cán bộ, đảng viên để có biện pháp giải quyết kịp thời”; chủ động, tích cực trong thực hiện các chương trình, kế hoạch, mục tiêu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường; phát huy sức dân, huy động Nhân dân tham gia thực hiện các mục tiêu đề ra vì lợi ích của Nhân dân.
Tăng cường xây dựng ý thức tôn trọng Nhân dân, phát huy dân chủ, chăm lo đời sống Nhân dân theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong cán bộ, đảng viên nhằm tạo động lực to lớn cho công cuộc đổi mới, góp phần đẩy mạnh xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân, củng cố hệ thống chính trị trong giai đoạn hiện nay.