Đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc các cấp

Sau hơn 3 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh có bước phát triển toàn diện trên tất cả các lĩnh vực, một số lĩnh vực phát triển bứt phá. Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân 3 năm (2016-2018) đạt 13,15%; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng nhanh tỷ trọng công nghiệp - xây dựng, thương mại và dịch vụ. Tổng sản phẩm (GRDP) bình quân đầu người năm 2018 đạt 77,7 triệu đồng. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội tiếp tục được ưu tiên đầu tư; vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước bình quân hằng năm đạt trên 3.000 tỷ đồng. Giá trị sản xuất công nghiệp bình quân 3 năm tăng 21,1%, riêng năm 2018 đạt trên 670 nghìn tỷ đồng, tăng 13,4% so với năm 2017 (đứng thứ 4/63 tỉnh, thành trong cả nước). Giá trị xuất khẩu bình quân 3 năm tăng 16,3%, riêng năm 2018 xuất khẩu đạt trên 25,06 tỷ USD, tăng 10,2% so với năm 2017 (đứng thứ 4/63 tỉnh, thành trong cả nước). Tổng nguồn lực đầu tư tiếp tục tăng trưởng, trong 3 năm đạt trên 113 nghìn tỷ đồng (chỉ tiêu Nghị quyết trong cả nhiệm kỳ là 128 nghìn tỷ đồng). Thu ngân sách: năm 2015 thu 7.300 tỷ đồng; năm 2016 thu 9.600 tỷ đồng; năm 2017 thu 12.643 tỷ đồng; năm 2018 đạt 15.023 tỷ đồng (tăng gấp hai lần so với năm 2015). Toàn tỉnh hiện có 91 xã đạt chuẩn nông thôn mới; 2/9 đơn vị cấp huyện hoàn thành xây dựng nông thôn mới; tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh còn 6,39%. Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị đạt kết quả khá toàn diện; quốc phòng, an ninh được tăng cường; văn hóa, xã hội có nhiều tiến bộ; các chính sách xã hội được quan tâm thực hiện; diện mạo của tỉnh từ thành thị đến nông thôn có nhiều khởi sắc; đời sống của nhân dân tiếp tục được cải thiện và nâng cao, khối đại đoàn kết toàn dân tộc được củng cố vững chắc... Trong kết quả chung đó, bên cạnh sự cố gắng nỗ lực của toàn Đảng bộ, toàn dân, có sự đóng góp quan trọng của Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) các cấp và các tổ chức thành viên trong toàn tỉnh.

Trong nhiệm kỳ qua, MTTQ các cấp và các tổ chức thành viên trong tỉnh đã nỗ lực phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, khơi dậy lòng yêu nước, đẩy mạnh thực hiện các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước, tập hợp, thu hút và động viên đông đảo nhân dân tham gia thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của tỉnh và các địa phương, góp phần đưa Nghị quyết, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đi vào cuộc sống. Tiếp tục làm tốt việc phát huy dân chủ, tăng cường giám sát, phản biện xã hội, làm cầu nối để nhân dân góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền; tích cực, chủ động hơn trong tham gia chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; từng bước đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, đa dạng hóa các hình thức tập hợp nhân dân với trọng tâm hướng về cơ sở. Mặt trận các cấp và các tổ chức thành viên từ tỉnh đến cơ sở đã tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia xây dựng và thực hiện tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở, phát huy quyền làm chủ trực tiếp trong các công việc ở địa phương, địa bàn; đồng thời đóng góp ý kiến xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, giám sát, góp ý xây dựng đối với cấp ủy, cán bộ, đảng viên.

Các Ban công tác Mặt trận ở khu dân cư được quan tâm củng cố và phát huy, thực sự là lực lượng nòng cốt trong công tác vận động nhân dân, tạo mối liên kết hiệu quả trong hệ thống chính trị ở cơ sở. Vai trò chủ động của Mặt trận trong việc xây dựng quy chế, chương trình phối hợp với chính quyền và các tổ chức thành viên đã hỗ trợ tích cực cho việc triển khai các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, tăng cường đoàn kết, tạo sự đồng thuận xã hội, giúp cấp ủy, chính quyền các cấp trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo. MTTQ các cấp trong tỉnh và Ban Công tác mặt trận ở khu dân cư đã thực sự trở thành ngôi nhà chung để các tầng lớp nhân dân, dân tộc, tôn giáo, đoàn viên, hội viên phát huy lòng yêu nước, ý chí, trí tuệ và khả năng của mình để xây dựng, bảo vệ đất nước, chăm lo cho cuộc sống của người dân, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền vững mạnh, xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân vững chắc.

Những kết quả nổi bật đạt được của MTTQ và các tổ chức thành viên trong nhiệm kỳ qua là rất đáng ghi nhận. Tuy nhiên, vẫn còn những hạn chế cần được khắc phục trong thời gian tới, nhất là việc đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, khắc phục tình trạng hành chính hóa hoạt động công tác Mặt trận; nâng cao chất lượng giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận các cấp và các tổ chức thành viên; làm tốt hơn nữa vai trò đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, hội viên và nhân dân.

Đại đoàn kết là sứ mệnh của MTTQ Việt Nam. Trong giai đoạn tới, vị trí, chức năng, nhiệm vụ của MTTQ Việt Nam trong hệ thống chính trị ngày càng được đề cao; phạm vi hoạt động của Mặt trận ngày càng mở rộng; nhiệm vụ của Mặt trận cũng ngày càng đa dạng và phong phú, gắn với tất cả lĩnh vực của đời sống xã hội. Để góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX và Chương trình hành động do Đại hội MTTQ tỉnh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2019 - 2024 đề ra, trong thời gian tới MTTQ các cấp trong tỉnh cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm như sau:

Một là, phải xác định nhiệm vụ bao trùm hàng đầu và quan trọng nhất của MTTQ các cấp là phải xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện tốt quyền làm chủ của nhân dân. Muốn là tốt được việc này cần phải tiếp tục quán triệt sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng về đại đoàn kết toàn dân tộc; tăng cường công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức trong hệ thống chính trị và toàn xã hội về sự nghiệp đại đoàn kết toàn dân tộc; về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của MTTQ Việt Nam trong tập hợp rộng rãi mọi tầng lớp nhân dân, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, mở rộng dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội; làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các chương trình hành động của Mặt trận, của các tổ chức thành viên và đặc biệt là bám sát vào thực hiện các nhiệm vụ chính trị của tỉnh, nhiệm vụ của cấp ủy, chính quyền các cấp đang tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện.

Hai là, tích cực tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân hăng hái tham gia các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động, trọng tâm là: cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, phong trào “Đoàn kết, sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, hội nhập quốc tế”, “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, “Thái Nguyên chung sức xây dựng nông thôn mới”, “Cả nước chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau”… Làm tốt công tác phối hợp với các tổ chức thành viên, các ngành, các địa phương để kịp thời phát hiện, nhân rộng mô hình, nhân tố mới, những điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt trong thực hiện các phong trào thi đua, các cuộc vận động.

Ba là, tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội gắn với đổi mới nội dung, phương thức hoạt động theo hướng tập trung cho cở sở, gắn bó với đoàn viên, hội viên và nhân dân; từng bước khắc phục “hành chính hóa” hoạt động và “công chức hóa” cán bộ; tăng cường phối hợp công tác giữa MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội với các cơ quan, tổ chức có liên quan; lấy địa bàn xóm, tổ dân phố làm địa bàn chủ yếu để chỉ đạo, triển khai công tác tuyên truyền, vận động và tổ chức các hoạt động cụ thể. Tiếp tục phối hợp tham mưu, tổ chức hiệu quả công tác đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với người dân, doanh nghiệp và các tầng lớp nhân dân để lắng nghe, kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của nhân dân; chủ động tham mưu với cấp ủy, chính quyền những giải pháp phù hợp giải quyết những vấn đề cấp thiết của người dân, doanh nghiệp ngay từ cơ sở; phát huy vai trò của nhân dân tham gia thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở; không để những “điểm nóng”, bức xúc của người dân hình thành từ cơ sở.

Bốn là, tiếp tục chủ trì phối hợp thực hiện tốt chức năng giám sát và phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền; nhất là trong công tác phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí; công tác cải cách thủ tục hành chính, phong cách, lề lối làm việc của cán bộ, công chức; giám sát về trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu, cán bộ, đảng viên trong thực thi chức trách, nhiệm vụ được giao; đặc biệt là chủ trì phối hợp triển khai hiệu quả Quy định số 124-QĐ/TW ngày 02/2/2018 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên”.

Năm là, tăng cường công tác phối hợp giữa Ủy ban MTTQ, các tổ chức thành viên của Mặt trận với các cơ quan Nhà nước, nhất là trong việc triển khai các chương trình giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng Nhà nước và chính quyền nhân dân, các phong trào thi đua, các cuộc vận động, thúc đẩy hoàn thành các nhiệm vụ của địa phương, đơn vị. Tiếp tục hoàn thiện cơ chế, nâng cao năng lực hoạt động của hệ thống Mặt trận đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới. Triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án số 01-ĐA/TU ngày 12/7/2016 của Tỉnh ủy Thái Nguyên về nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác dân vận của Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2016-2020 và Đề án số 02-ĐA/TU ngày 10/10/2016 của Tỉnh ủy Thái Nguyên về nâng cao chất lượng và hiệu quả thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở giai đoạn 2016 - 2019.

Phát huy những kết quả đạt được trong thời gian qua, bước vào triển khai thực hiện chương trình hành động trong nhiệm kỳ mới, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh tin tưởng rằng: MTTQ các cấp trong tỉnh sẽ tiếp tục thực hiện tốt vai trò là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức xã hội, các dân tộc, các tôn giáo, người Việt Nam sinh sống ở nước ngoài; tập hợp, đoàn kết nhân dân phát huy tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, chung sức góp phần xây dựng tỉnh Thái Nguyên phát triển nhanh, bền vững./.