Cùng với cả nước, kết thúc tháng 8-2020, tỉnh Thái Nguyên đã hoàn thành công tác tổ chức đại hội đối với 16 đảng bộ cấp trên cơ sở. Sự thành công của tất cả các đại hội không chỉ thể hiện năng lực lãnh đạo của cấp ủy, sự đoàn kết thống nhất trong tổ chức đảng mà còn cho thấy vai trò lãnh đạo thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội nhiệm kỳ 2015-2020 của các đảng bộ. Đây còn là bước khởi động quan trọng, tạo khí thế, động lực cho nhiệm kỳ mới, đồng thời củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng.
Mỗi kỳ đại hội lại đặt ra yêu cầu tăng cường vai trò lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của cấp ủy để phát huy mọi nguồn lực, sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ trong nhiệm kỳ tiếp theo. Xác định rõ ý nghĩa quan trọng đó, quán triệt Chỉ thị số 35-CT/TW (Chỉ thị số 35) và các văn bản hướng dẫn đại hội đảng bộ các cấp của Trung ương, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Kế hoạch số 146-KH/TU về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, nhiệm kỳ 2020-2025. Tỉnh ủy đã tổ chức hội nghị quán triệt, triển khai các văn bản của Trung ương và của tỉnh, đồng thời chỉ đạo cấp ủy các cấp tổ chức thành công đại hội đảng các cấp.
Có thể khẳng định, các đảng bộ cấp trên cơ sở tỉnh Thái Nguyên đã quán triệt và thực hiện nghiêm túc nội dung, yêu cầu của Chỉ thị số 35, các hướng dẫn, kế hoạch của Trung ương và Tỉnh ủy trong quá trình chuẩn bị và tổ chức đại hội. Nhìn chung, công tác chuẩn bị văn kiện đại hội của các đảng bộ được thực hiện nghiêm túc, bài bản, công phu, khoa học, đúng chỉ đạo và hướng dẫn của cấp trên. Trong đó, Báo cáo Chính trị (BCCT) là văn kiện trung tâm ở mỗi kỳ đại hội, vì vậy Tỉnh ủy yêu cầu các cấp ủy tập trung trí tuệ, phát huy dân chủ, tranh thủ tối đa sự tham gia của cán bộ lão thành cách mạng, lãnh đạo cấp ủy qua các thời kỳ để xây dựng. Dự thảo văn kiện đều được cấp ủy cấp huyện gửi đến các chi, đảng bộ trực thuộc, các tổ chức đoàn thể, các tầng lớp nhân dân nghiên cứu, thảo luận tham gia ý kiến; sau khi tiếp thu, chỉnh sửa, bổ sung hoàn chỉnh dự thảo văn kiện đã được gửi xin ý kiến chỉ đạo, phê duyệt của Tỉnh ủy trước khi tiến hành đại hội.
Qua đại hội của 16 đảng bộ trực thuộc cho thấy, nội dung BCCT đã đánh giá toàn diện, sâu sắc, khách quan kết quả đạt được trong giai đoạn 2015-2020; chỉ rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan của kết quả đạt được để kế thừa, phát huy trong nhiệm kỳ tới. Với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật và nói đúng sự thật, không né tránh, các cấp ủy đã chỉ rõ những hạn chế, khuyết điểm và nguyên nhân, đặc biệt là nguyên nhân chủ quan, qua đó tổng kết, rút ra những kinh nghiệm, bài học cho chặng đường tiếp theo. BCCT của các đảng bộ cấp trên cơ sở đã bước đầu tổng kết được mô hình hay, cách làm sáng tạo, chắt lọc, khái quát những vấn đề thực tiễn đặt ra từ cơ sở để cấp trên nghiên cứu, bổ sung phát triển đường lối chính trị của Đảng.
Trên cơ sở đó, các BCCT đã đưa ra định hướng, xác định mục tiêu, nhiệm vụ phát triển và khâu đột phá phù hợp với điều kiện, khả năng cho phép của địa phương, đơn vị. Những mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp nêu trong BCCT đã thể hiện được tư duy, tầm nhìn vừa có tính cơ bản trước mắt, vừa là chiến lược lâu dài nhằm phát huy lợi thế, tiềm năng của địa phương, đơn vị. Thể hiện sự quán triệt quan điểm chỉ đạo, bám sát định hướng, mục tiêu tổng quát, các nhiệm vụ, giải pháp phát triển chủ yếu của tỉnh trong 5 năm tới và tư tưởng chiến lược phát triển tổng thể của đất nước ta trong giai đoạn 2021-2030, định hướng đến năm 2045.
Cùng với BCCT, Báo cáo kiểm điểm của cấp ủy, Báo cáo tổng hợp ý kiến tham gia vào các văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, văn kiện Đại hội XIII của Đảng cũng được các cấp ủy tập trung trí tuệ chuẩn bị kỹ lưỡng, khoa học và thể hiện tinh thần cầu thị, khát vọng phát triển của dân tộc.
Quán triệt hướng dẫn của Trung ương và Tỉnh ủy, công tác nhân sự đại hội được các cấp ủy thực hiện đúng nguyên tắc, đảm bảo đúng quy trình các bước, thận trọng, chắc chắn và đáp ứng yêu cầu, phương châm ổn định, kế thừa, đổi mới, phát triển. Bước nhận xét, đánh giá cán bộ được thực hiện theo tinh thần xuyên suốt, nhiều chiều, kỹ lưỡng, dân chủ, công khai, minh bạch, khách quan. Trên cơ sở đó, các cấp ủy đã tiến hành rà soát, sàng lọc theo quan điểm không để lọt cán bộ không đủ tiêu chuẩn, năng lực, uy tín thấp... vào cấp ủy; không bỏ sót cán bộ có năng lực, triển vọng để kịp thời bổ sung vào quy hoạch, phục vụ cho công tác chuẩn bị nhân sự cấp ủy nhiệm kỳ 2020-2025.
Chỉ đạo thực hiện chặt chẽ, đúng quy định việc thẩm định, xác minh lịch sử chính trị và kết luận kịp thời nhân sự trong quy hoạch cấp ủy. Tăng cường kiểm tra, giám sát và kiên quyết xử lý kịp thời, dứt điểm đơn thư, khiếu nại, tố cáo liên quan đến nhân sự được dự kiến giới thiệu tham gia cấp ủy khóa mới. Trong quá trình chuẩn bị nhân sự cấp ủy, các cấp ủy đã quán triệt, chú trọng nắm bắt tình hình tư tưởng, dư luận trong cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với nhân sự dự kiến giới thiệu tham gia cấp ủy khóa mới. Kiên quyết đưa những người có biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; năng lực hạn chế, uy tín thấp, có vấn đề về lịch sử chính trị ra khỏi danh sách dự kiến giới thiệu tham gia cấp ủy nhiệm kỳ 2020-2025.
Kết quả đại hội cấp trên cơ sở của tỉnh ta cho thấy, tổng số cấp ủy viên được các đại hội quyết định giảm 5% so với số lượng tối đa được xác định ở nhiệm kỳ 2015-2020 là đúng chỉ đạo của Trung ương. Cấp ủy viên khóa mới đảm bảo chất lượng, tỷ lệ, cơ cấu theo tinh thần Chỉ thị số 35. Công tác bầu cử cấp ủy, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư, ủy ban kiểm tra, chủ nhiệm ủy ban kiểm tra, đoàn đại biểu đi dự Đại hội Đảng bộ tỉnh ở các đại hội đều tiến hành thuận lợi, đúng với sự chuẩn bị của cấp ủy, đảm bảo nguyên tắc, quy chế bầu cử và đạt kết quả tốt. Không khí dân chủ, trách nhiệm, thống nhất cao trong các đại hội được cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân quan tâm, đồng tình, ghi nhận.
Trong số 506 ủy viên đã được bầu có 109 đồng chí cấp ủy viên là nữ, chiếm 21,5% (tăng 4,23% so với nhiệm kỳ 2015-2020); 101 cấp ủy viên là người dân tộc thiểu số, chiếm 19,9% (tăng 1,93% so với nhiệm kỳ 2015-2020); 74 đồng chí cấp ủy viên dưới 40 tuổi (chiếm 14,68%). Nổi bật nhất của nhiệm kỳ này là tỷ lệ cán bộ trẻ, cán bộ nữ đều vượt cao so với quy định của Trung ương. Trình độ chuyên môn, lý luận chính trị của cấp ủy viên đều tăng so với nhiệm kỳ trước. Trong đó, tỷ lệ cấp ủy viên có trình độ trên đại học chiếm gần 50%, học hàm GS, PGS chiếm 3,96%; lý luận chính trị cao cấp, cử nhân 431 đồng chí, tăng 10,74% so với nhiệm kỳ 2015-2020.
Tại các đại hội, đã tiến hành lấy phiếu giới thiệu bầu bí thư cấp ủy và các đồng chí được giới thiệu bầu bí thư cấp ủy đều trúng cử với tỷ lệ phiếu cao. Có 15/16 đại hội bầu một lần đủ số lượng cấp ủy viên, ủy viên ban thường vụ, bí thư, phó bí thư, ủy ban kiểm tra, chủ nhiệm ủy ban kiểm tra; 100% các đại hội bầu một lần đủ số lượng đại biểu đi dự Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX cho thấy các đồng chí được lựa chọn bầu vào cấp ủy đều thực sự tiêu biểu về phẩm chất, trí tuệ, uy tín, có ý chí, khát vọng, quyết tâm đổi mới, sáng tạo, mong muốn được đóng góp trí tuệ, sức lực vào sự phát triển chung của địa phương, đơn vị... Đạt được kết quả nêu trên là do sự chuẩn bị kỹ lưỡng, nghiêm túc, trong sáng, công tâm, khách quan, đúng người trong công tác nhân sự của các cấp ủy; thể hiện năng lực, uy tín của người được giới thiệu để bầu vào cấp ủy, đặc biệt là người được giới thiệu bầu làm bí thư cấp ủy. Đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi nhiệm vụ trong nhiệm kỳ mới, trúng nguyện vọng, niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Các đại biểu dự Đại hội Đảng bộ Khối các cơ quan tỉnh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2020-2025 biểu quyết thông qua Nghị quyết Đại hội.
Tại đại hội nhiệm kỳ này, theo hướng dẫn của Trung ương cấp ủy khóa cũ sẽ chuẩn bị chương trình hành động cho nhiệm kỳ tiếp theo thay vì cấp ủy khóa mới xây dựng như trước đây. Vì vậy, tại đại hội có nhiệm vụ quan trọng là thảo luận, biểu quyết thông qua chương trình hành động thực hiện nghị quyết đại hội nhiệm kỳ 2020-2025. Mặc dù lần đầu thực hiện, nhưng có thể khẳng định dự thảo Chương trình hành động được các cấp ủy chuẩn bị rất công phu, khoa học và có tính khả thi cao, thể hiện quyết tâm chính trị của toàn đảng bộ; tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm của mỗi đồng chí cấp ủy viên...
Việc thảo luận, đóng góp ý kiến vào các văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và dự thảo BCCT Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX đều được các đại hội thực hiện nghiêm túc, có nhiều ý kiến tham gia đóng góp phong phú, thẳng thắn, đa dạng, nhiều chiều, tập trung vào các giải pháp chủ yếu, khâu đột phá để đưa nghị quyết vào cuộc sống, thể hiện ý chí, khát vọng phát triển của dân tộc. Kịch bản và chương trình đại hội được chuẩn bị kỹ lưỡng; điều hành của đoàn chủ tịch bài bản, khoa học, tạo khí thế phấn khởi, tin tưởng, dân chủ, đoàn kết trong đại hội.
Trong quá trình chuẩn bị và tiến hành đại hội, các cấp ủy luôn chú trọng chỉ đạo thực hiện tốt việc nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Qua đó đã kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết những vấn đề nổi cộm, bức xúc, nhạy cảm, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong triển khai thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và ổn định tình hình an ninh chính trị ở địa phương, góp phần vào thành công đại hội. Công tác tuyên truyền, cổ động trước, trong và sau đại hội bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng giúp cán bộ, đảng viên và nhân dân củng cố niềm tin với Đảng, chính quyền, nhận thức sâu sắc hơn về ý nghĩa, tầm quan trọng của đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội XIII của Đảng.
Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025 diễn ra trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội. Các cấp ủy phải vừa tập trung chỉ đạo đại hội đồng thời nỗ lực vượt qua khó khăn để đạt mục tiêu kép: Phòng, chống dịch bệnh và phát triển kinh tế - xã hội. Các đảng bộ đã có sự chuẩn bị chu đáo về cơ sở vật chất, trang trí khánh tiết phục vụ đại hội theo quy định vừa đảm bảo công tác phòng, chống dịch COVID-19, nên các đại hội đều diễn ra an toàn và thành công tốt đẹp.
Tuy nhiên, cũng thẳng thắn nhìn nhận tại một số ít đại hội, còn lặp lại hạn chế đã được chỉ ra từ các nhiệm kỳ trước như: Bố cục của BCCT chưa bảo đảm cân đối giữa các phần, nội dung còn dàn trải, mang tính liệt kê; chưa đánh giá đầy đủ những hạn chế, khuyết điểm và nguyên nhân; những giải pháp mang tính đột phá nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế của địa phương, đơn vị chưa toàn diện và đồng bộ. Đánh giá kết quả thực hiện các nghị quyết, quy định của Trung ương về xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh chưa toàn diện. Báo cáo kiểm điểm của một số cấp ủy chưa đầy đủ, sâu sắc việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc và đổi mới phương pháp, lề lối làm việc; có nơi chưa mạnh dạn nhận trách nhiệm cá nhân đối với những hạn chế của tập thể. Chất lượng thảo luận có nội dung còn mang tính liệt kê thành tích, chưa tạo được không khí tranh luận, phản biện tại đại hội... Kỹ năng điều hành một số đại hội còn chưa nhuần nhuyễn, phần điều hành của đoàn chủ tịch đại hội còn chưa hợp lý.
Những hạn chế nêu trên là do một số cấp ủy chưa thật sự sát sao, quyết liệt trong việc lãnh đạo, hướng dẫn, kiểm tra công tác chuẩn bị, xây dựng văn kiện và gợi ý hướng dẫn thảo luận tại đại hội; chưa chuẩn bị kỹ kịch bản các tình huống phát sinh tại đại hội, nên có lúc điều hành còn lúng túng.
Đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở của tỉnh Thái Nguyên thành công để lại những bài học sâu sắc không chỉ đối với công tác tổ chức đại hội của tỉnh mà còn là bài học cho công tác xây dựng Đảng trong thời gian tới. Đó là:
1) Quán triệt sâu sắc và thực hiện đầy đủ, toàn diện sự chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh ủy trong việc triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp để đạt mục tiêu kép: Phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo công tác phòng, chống dịch COVID-19. Tiếp tục quán triệt và vận dụng sáng tạo, phù hợp với thực tiễn địa phương và những định hướng, quan điểm chỉ đạo toàn diện, sâu sắc, mang tầm chiến lược trong các bài viết, phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, đặc biệt là bài viết “Chuẩn bị và tiến hành thật tốt Đại hội XIII của Đảng, đưa đất nước bước vào một giai đoạn phát triển mới” trong hoàn chỉnh văn kiện trình Đại hội lần thứ XX của Đảng bộ tỉnh.
2) Việc chỉ đạo công tác tổ chức đại hội phải coi trọng toàn diện các nội dung, tránh tình trạng quá chú trọng vào công tác nhân sự mà không đầu tư thỏa đáng vào việc xây dựng và góp ý các văn kiện. BCCT phải nêu bật được vai trò lãnh đạo của Đảng trong thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm; có bố cục hợp lý, bảo đảm logic về nội dung, đánh giá khách quan, toàn diện kết quả đạt được, tổng kết cách làm hay, sáng tạo, thành tựu nổi bật để đúc rút những bài học kinh nghiệm sâu sắc; đồng thời dự báo sát tình hình để đề ra chỉ tiêu có tính phấn đấu cao, các nhiệm vụ, giải pháp đồng bộ, toàn diện về xây dựng Đảng, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh...
3) Trong công tác nhân sự đại hội, từng cấp ủy viên, nhất là người đứng đầu cần đề cao trách nhiệm nêu gương, bảo đảm đúng quy định, thật sự công tâm, trong sáng, dân chủ, khách quan. Những vấn đề khó, phức tạp, nhạy cảm, còn có nhiều ý kiến khác nhau thì phải giữ đúng nguyên tắc, thực hiện nhất quán, mở rộng dân chủ, phát huy trí tuệ tập thể và quyết định theo đa số.
4) Làm tốt việc gợi ý thảo luận, đóng góp ý kiến vào các dự thảo văn kiện đại hội, tập trung thảo luận vào những nội dung mới, khó, các chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đột phá hoặc vấn đề còn có nhiều ý kiến khác nhau, nhất là những nội dung liên quan đến địa phương, cơ quan, đơn vị và gửi trước nội dung gợi ý thảo luận cho đại biểu nghiên cứu kỹ, chuẩn bị ý kiến có chất lượng để tạo không khí sôi nổi, tranh luận, phản biện tại đại hội.
5) Chủ động tham mưu tổ chức đại hội vừa đảm bảo an toàn phòng, chống dịch COVID-19, vừa đảm bảo các nguyên tắc, quy định của Đảng. Xây dựng các phương án, kịch bản phù hợp với điều kiện thực tiễn, không để bị động, ảnh hưởng đến tiến độ đại hội.
Chỉ còn ít ngày nữa là Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, nhiệm kỳ 2020-2025 sẽ diễn ra. Toàn tỉnh đã phát động đợt thi đua cao điểm chào mừng Đại hội gắn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng. Theo đó, yêu cầu các cấp, ngành và cả hệ thống chính trị vào cuộc với những chương trình hành động cụ thể, thiết thực, hiệu quả để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân; thể hiện trách nhiệm, tình cảm của Đảng với nhân dân.
Để Đại hội được tổ chức thành công, đề nghị các Tiểu ban tiếp tục rà soát, hoàn chỉnh toàn bộ công tác chuẩn bị để tiến hành Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX. Trong đó, cần tiếp thu đầy đủ, sớm hoàn thiện dự thảo các văn kiện theo ý kiến kết luận của Bộ Chính trị. Đồng thời, chuẩn bị tốt nội dung chương trình, kịch bản điều hành, các tham luận và công tác phục vụ Đại hội.
Hoàn thiện hồ nhân sự được giới thiệu tham gia cấp ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, các chức danh lãnh đạo cấp ủy nhiệm kỳ 2020 - 2025 và lãnh đạo cơ quan khối chính quyền nhiệm kỳ 2021 - 2026. Thực hiện công tác bảo vệ chính trị nội bộ, chính sách đối với cán bộ không tái cử, nghỉ hưu trước tuổi và nghỉ chờ hưu theo quy định. Thường xuyên nắm bắt dư luận xã hội, tư tưởng cán bộ, đảng viên và nhân dân; đề cao cảnh giác, kiên quyết đấu tranh phản bác, ngăn chặn các thông tin, quan điểm sai trái, xấu độc, xuyên tạc, hoạt động chống phá, kích động của các tổ chức phản động, thù địch. Tập trung làm tốt công tác tuyên truyền về Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng gắn với các phong trào thi đua yêu nước, các ngày lễ lớn, sự kiện quan trọng của đất nước.
Tiếp tục chỉ đạo thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch COVID-19 gắn với triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phục hồi sản xuất, kinh doanh; đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn các dự án đầu tư công, nhất là các dự án dự kiến hoàn thành đưa vào sử dụng trong năm 2020; thực hiện nghiêm việc cắt giảm vốn các dự án chậm triển khai thực hiện, bổ sung cho các dự án đã giải ngân hết kế hoạch vốn, cần bổ sung vốn để hoàn thành, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm trước mắt và là động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thành toàn diện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm cuối cùng của nhiệm kỳ 2015-2020...
Tiếp nối thành công từ đại hội các đảng bộ trực thuộc, phát huy thành tựu đã đạt được từ đầu nhiệm kỳ, với truyền thống quê hương cách mạng, sự đoàn kết, thống nhất, đồng lòng của các cấp ủy, sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận cao của nhân dân các dân tộc, tin tưởng Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, nhiệm kỳ 2020-2025 sẽ thành công tốt đẹp, mở ra giai đoạn phát triển mới của tỉnh nhà.
PGS-TS Nguyễn Thanh Hải,
Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh