Đoàn kết thực hiện thắng lợi toàn diện các mục tiêu và nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội

Tại Hội nghị Thường trực HĐND các tỉnh, thành phố Khu vực Trung du và Miền núi phía Bắc lần thứ 8, nhiệm kỳ 2016-2021 (Thái Nguyên, ngày 25/12/2020), Đại tướng Đỗ Bá Tỵ, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội có bài phát biểu quan trọng. TNĐT trân trọng giới thiệu bài phát biểu này.

Hội nghị Thường trực HĐND các tỉnh Trung du và Miền núi phía bắc diễn ra trong không khí toàn đảng, toàn dân, toàn quân ta đang nỗ lực thi đua hướng tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Đây là sự kiện chính trị đặc biệt có ý nghĩa, xây dựng định hướng và tầm nhìn chiến lược cho tương lai đất nước, đặt dấu mốc quan trọng trong quá trình phát triển của Đảng, dân tộc và đất nước ta. 

Năm 2020 sắp sửa đi qua với những sự kiện, dấu ấn đặc biệt ở cả bình diện quốc tế và trong  nước. Đây là là năm cuối nhiệm kỳ, với khí thế quyết tâm cao để hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, thiên tai, dịch bệnh, nhất là đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng nặng nề trên cấp độ toàn cầu, tác động toàn diện đến mọi mặt của đời sống xã hội của đất nước ta. Dưới sự chỉ đạo sát sao của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, đoàn kết, thống nhất ý chí của hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, lực lượng vũ trang, các tầng lớp nhân dân trong và ngoài nước và cộng đồng doanh nghiệp, đất nước ta đã cơ bản vượt qua thách thức, khó khăn, thực hiện tốt “mục tiêu kép” ”- vừa phòng, chống dịch bệnh với tinh thần “chống dịch như chống giặc”, vừa phục hồi tăng trưởng kinh tế và đã đạt nhiều kết quả đáng khích lệ, được coi là điểm sáng trong khu vực và trên thế giới. Đây là những thành tích rất đáng trân trọng, tự hào, là kết quả của sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, tạo ra thế và lực mới để đất nước vững bước phát triển trong giai đoạn tiếp theo. Trong thành tích chung của cả nước, có sự đóng góp rất quan trọng của các tỉnh trong khu vực Trung du và miền núi phía Bắc.

Trong thời gian qua, HĐND cả nước nói chung và các tỉnh trong khu vực Trung du và Miền núi phía Bắc nói riêng đã luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, đoàn kết, đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả trên tất cả các mặt hoạt động, nỗ lực phấn đấu làm tròn chức năng đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân, thực hiện tốt nhiệm vụ của cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội của địa phương và cả nước. 

Trong hoạt động của cơ quan dân cử ở địa phương, vai trò của Thường trực HĐND rất quan trọng, là trung tâm và là yếu tố cơ bản để hoạt động của HĐND bảo đảm hiệu lực, hiệu quả. Những đổi mới, cải tiến, nâng cao về chất lượng, phương thức hoạt động của HĐND thường xuất phát từ Thường trực HĐND. Do đó, tôi đánh giá cao việc Hội nghị hôm nay bàn về chủ đề: “Vai trò của Thường trực HĐND trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND”. Hội nghị đã tập trung bàn sâu về kinh nghiệm và giải pháp, cách thức để thực hiện tốt hơn vai trò, chức năng, thẩm quyền của Thường trực HĐND đặt trong tổng thể hoạt động của HĐND. Nhiều tham luận và các ý kiến phát biểu của các đại biểu tại Hội nghị đã nêu lên thực tiễn, những kinh nghiệm tốt, cách làm hay để những địa phương khác tham khảo, rút kinh nghiệm trong tổ chức và hoạt động. Nội dung thảo luận hôm nay sẽ góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2021-2026 tới đây. Những ý kiến và kiến nghị của các đại biểu, đề nghị Ban Công tác đại biểu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổng hợp đầy đủ, báo cáo Ủy ban thường vụ Quốc hội để có chủ trương, chỉ đạo thống nhất, cụ thể.

Trong thời gian tới, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta có những thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen. Tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nhân tố gây mất ổn định, bất trắc, khó lường; cạnh tranh nước lớn, chiến tranh cục bộ, xung đột vũ trang và các thách thức an ninh phi truyền thống diễn biến phức tạp với nhiều đặc điểm mới. Đại dịch COVID-19 vẫn chưa được đẩy lùi, tiếp tục gây thiệt hại nặng nề về kinh tế - xã hội nhiều nước trên thế giới trong đó có Việt Nam. Năm 2021 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là năm tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, năm diễn ra cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, là năm đầu tiên thực hiện nghị quyết đại hội Đảng các cấp, thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030 và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025 theo Nghị quyết của Đảng, Quốc hội. 

Trước tình hình và yêu cầu nhiệm vụ của thời kỳ mới, đòi hỏi cấp ủy Đảng, Chính quyền các địa phương phải quyết tâm cao, nỗ lực trong chỉ đạo, điều hành, chủ động nắm bắt, tận dụng tốt thời cơ, thuận lợi, khắc phục kịp thời các hạn chế, khó khăn và có các giải pháp sát thực để hoàn thành các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, quốc phòng an ninh đã đề ra. Hội đồng nhân dân các cấp phải tiếp tục đổi mới, sáng tạo trong tổ chức và hoạt động để hoàn thành nhiệm vụ mà nhân dân giao phó, làm tốt chức năng của cơ quan dân cử.

Để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND nói chung và Thường trực HĐND nói riêng, trong khuôn khổ Hội nghị này, tôi xin được góp ý, trao đổi thêm một số vấn đề cụ thể như sau:

Một là, Cần tiếp tục đổi mới, nâng cao vị trí, chức năng của HĐND với vai trò là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, cơ quan đại diện cho nhân dân và cử tri. HĐND, Thường trực HĐND các các địa phương trong khu vực cần phát huy những thành tựu, kinh nghiệm hoạt động của nhiệm kỳ trước, bám sát Nghị quyết của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh, các quy định của Luật tổ chức chính quyền địa phương, Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND, căn cứ vào tình hình thực tiễn của địa phương để cụ thể hóa vào Nghị quyết, quyết định của HĐND. Tiếp tục đổi mới, chủ động, sáng tạo hơn nữa trong việc quyết định các vấn đề quan trọng nhằm tạo cơ sở vững chắc cho sự phát triển bền vững của địa phương, đảm bảo việc thi hành Hiến pháp và pháp luật trên địa bàn. Việc quyết định các chủ trương lớn về phát triển kinh tế xã hội cần bám sát đặc điểm, điều kiện đặc thù, trên cơ sở xác định đúng lợi thế so sánh, phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức đối với địa phương, phù hợp với thực tiễn, bảo đảm tính khả thi. 

Hai là, tiếp tục nâng cao vị trí, vai trò của Thường trực HĐND với tính chất là cơ quan thường trực, điều phối, điều hòa các hoạt động của HĐND. Kinh nghiệm cho thấy, Thường trực HĐND ở địa phương nào mạnh thì HĐND ở đó sẽ mạnh và ngược lại. Theo quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức Chính quyền địa phương thì số lượng Thường trực HĐND ở một số địa phương thay đổi theo hướng giảm so với Luật năm 2016. Thực tế này đặt ra thách thức không nhỏ trong điều kiện phân cấp, phân quyền gắn với yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao. Để phát huy tốt vai trò của cơ quan thường trực, Thường trực HĐND cần chú trọng việc giữ mối liên hệ với các đại biểu HĐND; tăng cường vai trò chỉ đạo, điều hòa phối hợp hoạt động của Thường trực Hội đồng nhân dân đối với các Ban của HĐND, Tổ đại biểu HĐND, kiện toàn Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả. Thường trực HĐND cần tăng cường mối quan hệ và phối hợp chặt chẽ với HĐND và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc cùng cấp trong việc chuẩn bị nội dung kỳ họp, việc tiến hành kỳ họp, xây dựng và thông qua các nghị quyết; thực hiện tốt việc giải quyết các vấn đề phát sinh giữa hai kỳ họp, công tác tiếp công dân, đôn đốc giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo của công dân; công tác tiếp xúc cử tri, tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và việc giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri… 

Ba là, tập trung nâng cao chất lượng và hiệu quả trong hoạt động giám sát của HĐND, Thường trực HĐND. Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND đã quy định rất cụ thể hoạt động giám sát của Thường trực HĐND tại Mục 2, chương III. Trên cơ sở quy định của Luật, Thường trực HĐND cần xây dựng chương trình, nội dung giám sát có trọng tâm, trọng điểm, sát với thực tiễn; làm tốt công tác hậu giám sát, theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các kết luận giám sát. Tiếp tục đổi mới phương thức chất vấn và trả lời chất vấn nhằm nâng cao tính thiết thực và hiệu quả của hoạt động chất vấn, đề cao trách nhiệm của đại biểu và các cơ quan trả lời chất vấn. Chuẩn bị tổ chức triển khai chu đáo việc thực hiện lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ các chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn theo quy định của Luật.

Bốn là, thực hiện tốt việc tổng kết nhiệm kỳ HĐND các cấp 2016-2021 và chuẩn bị chu đáo cho việc bầu cử đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 theo đúng tinh thần Chỉ thị số 45 của Bộ Chính trị về lãnh đạo cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. Đề nghị Thường trực HĐND các tỉnh, thành phố cần chủ động phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát quy hoạch, chọn lựa và làm tốt công tác tham mưu với cấp ủy đội ngũ cán bộ tham gia Thường trực HĐND, lãnh đạo các Ban của HĐND nhiệm kỳ 2021-2026. Trong đó, cần lưu ý coi trọng chất lượng, có số lượng và cơ cấu đại biểu HĐND hợp lý. Thời gian tới, cần tăng cường, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội, Ban Công tác đại biểu và Bộ Nội vụ trong hướng dẫn tổ chức thực hiện tốt cuộc bầu cử và các hoạt động, bồi dưỡng kỹ năng đại biểu trúng cử lần đầu tạo sự thống nhất giữa Trung ương với địa phương, nâng cao năng lực và hiệu quả trong hoạt động của HĐND.

Năm là, tiếp tục nâng cao chất lượng bộ máy tham mưu giúp việc cho HĐND, trọng tâm thời gian tới đó là khẩn trương thực hiện sáp nhập, hình thành Văn phòng HĐND và Đoàn ĐBQH theo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đội ngũ cán bộ giúp việc cho HĐND và Thường trực HĐND phải thường xuyên được bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, nhất là phải nắm vững các quy định của pháp luật, có kinh nghiệm, kỹ năng phục vụ để nâng cao hơn nữa hiệu quả, chất lượng tham mưu.

Sáu là, Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng để làm cầu nối giữa chính quyền với nhân dân địa phương. Tổ chức thông tin rộng rãi về hoạt động của HĐND, đặc biệt là việc quyết định các vấn đề quan trọng ở địa phương, trong hoạt động giám sát, trong việc giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri. Bên cạnh đó, cũng cần đề nghị các cơ quan thông tấn báo chí kịp thời thông tin ý kiến của người dân về hoạt động HĐND đại biểu HĐND, để từ đó tạo nên một diễn đàn rộng rãi cho việc xây dựng, ban hành các chính sách đảm bảo tính khả thi, đạt hiệu quả, phù hợp với thực tiễn.

Khu vực Trung du và Miền núi phía Bắc là địa bàn có vị trí chiến lược quan trọng về quốc phòng - an ninh, là vùng giàu tiềm năng phát triển, nơi hội tụ nhiều giá trị văn hóa đặc sắc của các dân tộc Việt Nam. Trong những năm qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc các tỉnh trong khu vực đã vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, đang chuyển mình vươn lên và đạt được những kết quả đáng trân trọng, đóng góp vào sự nghiệp chung của đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Trong nhiệm kỳ mới 2021-2026, tôi tin tưởng rằng HĐND các tỉnh sẽ tiếp tục phát huy được những lợi thế, khắc phục những khó khăn, hạn chế,  đoàn kết một lòng thực hiện thắng lợi toàn diện các mục tiêu và nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Hội nghị được tổ chức tại tỉnh Thái Nguyên, vùng đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa, nơi nguồn cội của cách mạng. Chúng ta vui mừng khi nhận thấy Thái Nguyên đang có sự phát triển từng ngày, đời sống người dân được nâng cao, quốc phòng, an ninh trật tự được bảo đảm. Thay mặt Ủy ban thường vụ Quốc hội, tôi xin đuợc chia vui và chúc mừng những thành tựu mà Đảng bộ, chính quyền, nhân dân và lực lượng vũ trang tỉnh Thái Nguyên đã đạt được trong thời gian qua. Tôi tin tưởng rằng dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, sự điều hành của chính quyền, sự cố gắng nỗ lực của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, sự ủng hộ và giúp đỡ của nhân dân, của các tỉnh, thành phố trong khu vực và cả nước, Thái Nguyên sẽ đạt nhiều kết quả hơn nữa trong phát triển kinh tế - xã hội, trở thành một trong những trung tâm kinh tế công nghiệp hiện đại của khu vực trung du, miền núi phía Bắc và vùng Thủ đô Hà Nội vào năm 2030, xứng đáng với truyền thống anh hùng của vùng đất Thủ đô kháng chiến.  

Với tinh thần trên, nhân dịp sắp bước sang năm 2021 và chuẩn bị đón Xuân Tân Sửu, thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tôi xin chúc các quý vị đại biểu tham dự Hội nghị và gia đình năm mới mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công.

 Chúc HĐND các tỉnh phố khu vực Trung du và Miền núi phía Bắc thời gian tới tiếp tục thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ của mình, xứng đáng là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân.