Người giới thiệu để bầu đại biểu Quốc hội chuyên trách phải có quy hoạch đại biểu Quốc hội chuyên trách hoặc quy hoạch chức danh Thứ trưởng và tương đương trở lên.
Thông tin hướng dẫn và giải đáp một số nội dung liên quan đến công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 tại Hội nghị trực tuyến do Bộ Nội vụ tổ chức sáng 25/2, ông Đặng Cao Đức, Phó Vụ trưởng Vụ 5, Ban Tổ chức Trung ương cho biết, theo Hướng dẫn 36 của Ban Tổ chức Trung ương, độ tuổi ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 đối với nhân sự là cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong các doanh nghiệp Nhà nước (cả chuyên trách và không chuyên trách) phải đủ tuổi công tác 2 nhiệm kỳ trở lên, ít nhất trọn 1 nhiệm kỳ; trường hợp giới thiệu tái cử phải còn đủ tuổi công tác trọn 1 nhiệm kỳ, ít nhất phải còn đủ tuổi công tác từ ½ nhiệm kỳ (30 tháng) trở lên.
Nhân sự ứng cử các chức danh lãnh đạo chủ chốt Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp thực hiện theo phương án nhân sự do cấp ủy chuẩn bị đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt (gắn với công tác nhân sự đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2021-2026).
Độ tuổi tham gia ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 được xác định: thời điểm cán bộ, công chức, viên chức lần đầu ứng cử là nam sinh từ tháng 2/1966, nữ sinh từ tháng 1/1971 trở lại đây; nhân sự tái cử, nam sinh từ tháng 8/1963, nữ sinh từ tháng 7/1968 trở lại đây. Những người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND là cán bộ quân đội, công an thực hiện theo độ tuổi quy định tại Luật Sĩ quan QĐND Việt Nam và Luật Công an nhân dân.
Một điểm mới được bổ sung trong Hướng dẫn 36 về tiêu chuẩn, điều kiện của đại biểu Quốc hội chuyên trách và đại biểu HĐND chuyên trách, là người giới thiệu để bầu đại biểu Quốc hội chuyên trách phải có quy hoạch đại biểu Quốc hội chuyên trách hoặc quy hoạch chức danh Thứ trưởng và tương đương trở lên. Ở địa phương, phải là các chức danh giám đốc sở, ngành và tương đương trở lên; chỉ huy trưởng bộ chỉ huy quân sự tỉnh, chỉ huy trưởng bộ đội biên phòng tỉnh, giám đốc công an tỉnh và tương đương trở lên.
Về nội dung đại biểu Quốc hội chuyên trách tiếp tục giữ chức vụ và tham gia công tác khi đến tuổi nghỉ hưu, Hướng dẫn 36 nêu rõ, đại biểu Quốc hội chuyên trách ở trung ương khi đến tuổi nghỉ hưu được giữ chức vụ công tác đến hết nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV. Đại biểu Quốc hội chuyên trách ở địa phương khi đến tuổi nghỉ hưu thì thôi giữ các chức vụ và tiếp tục làm nhiệm vụ đại biểu Quốc hội đến hết nhiệm kỳ.
Cũng tại Hội nghị, ông Phan Văn Vượng - Phó Trưởng Ban Dân chủ-Pháp luật, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho biết thêm, đối với nhân sự là đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong các doanh nghiệp nhà nước, việc giới thiệu ứng cử phải thực hiện theo đúng các quy định của Đảng, Nhà nước. Đối với người ngoài Đảng, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp phối hợp với các cơ quan chức năng có liên quan xem xét, kết luận về tiêu chuẩn chính trị và chịu trách nhiệm về kết luận của mình.
Về nội dung nộp hồ sơ ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV, đại biểu HĐND nhiệm kỳ 2021-2026: Người được tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị-xã hội, tổ chức xã hội, lực lượng vũ trang nhân dân, cơ quan nhà nước ở trung ương giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội nộp 2 bộ hồ sơ ứng cử tại Hội đồng Bầu cử quốc gia (qua Tổ giúp việc Tiểu ban nhân sự của Hội đồng Bầu cử quốc gia, địa chỉ: Nhà Quốc hội, số 01 đường Độc Lập, quận Ba Đình, TP Hà Nội). Người được cơ quan, tổ chức, đơn vị ở địa phương giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội và người tự ứng cử đại biểu Quốc hội nộp 2 bộ hồ sơ ứng cử tại Ủy ban bầu cử ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi mình cư trú hoặc công tác thường xuyên.
Người ứng cử được cơ quan, tổ chức, đơn vị, thôn, tổ dân phố giới thiệu ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân và người tự ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân nộp 1 bộ hồ sơ tại Ủy ban bầu cử ở đơn vị hành chính mình ứng cử.
Thời gian nhận hồ sơ ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV và hồ sơ ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2021-2026 trong giờ hành chính xác ngày trong tuần, bắt đầu từ 22/2/2021 và kết thúc vào 17h ngày 14/3/2021. Ủy ban bầu cử các cấp có trách nhiệm thông báo công khai địa điểm và thời gian tiếp nhận hồ sơ ứng cử trên các phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương.
Việc tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri, vận động bầu cử phải bảo đảm thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 theo đúng các chỉ thị của Thủ tướng chính phủ, hướng dẫn của Bộ Y tế và quy định của địa phương. Đối với các hội nghị hiệp thương, việc mời và xác định số lượng thành phần có thể thực hiện thông qua hình thức điện thoại, Email, tin nhắn hoặc mạng Zalo, Viber.
Những nơi có số đại biểu tham dự hội nghị trực tiếp đạt trên 50% tổng số đại biểu được triệu tập thì tổ chức hội nghị tập trung nhưng phải đảm bảo các biện pháp chống dịch. Những nơi đang áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội, cách ly xã hội mà số đại biểu tham dự trực tiếp không đạt trên 50% tổng số đại biểu được triệu tập thì có thể tổ chức hội nghị trực tuyến hoặc gửi phiếu lấy ý kiến đến các thành phần được triệu tập tham dự hội nghị.