Nhắc tới Đại tướng Võ Nguyên Giáp, nhân dân cả nước và bạn bè quốc tế đều nhớ về chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”. Nơi khởi nguồn cho chiến dịch Điện Biên Phủ là An toàn khu (ATK) Định Hóa, Thái Nguyên - Thủ đô kháng chiến.
Lịch sử nhắc nhớ, ngày 6-12-1953, tại lán Tỉn Keo, thuộc xã Phú Đình (Định Hóa) - trung tâm Thủ đô cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc ta chống thực dân Pháp xâm lược (1946-1954), Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trì Hội nghị Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng quyết định mở Chiến dịch Điện Biên Phủ. Đại tướng Võ Nguyên Giáp được Bộ Chính trị chỉ định trực tiếp làm Tư lệnh kiêm Bí thư Đảng ủy chiến dịch.
Sau này, Đại tướng Võ Nguyên Giáp viết trong hồi ký: “Trận đánh sắp tới sẽ là một thử thách lớn chưa từng có đối với ta trong chiến tranh. Ta đã chọn chiến trường rừng núi là nơi có nhiều điều kiện thuận lợi để tiêu diệt địch. Nhưng Điện Biên Phủ không hoàn toàn là rừng núi. Ở đây có cánh đồng lớn nhất Tây Bắc. Rất nhiều cứ điểm nằm trên cánh đồng” ... “Tôi đã thuộc từng trung đoàn, từng tiểu đoàn, từng đại đội chủ công, biết những cán bộ đại đội, trung đội, chiến sỹ đã lập công xuất sắc. Đã thấy rõ mọi người lên đường lần này đều sẵn sàng hy sinh để giành chiến thắng. Nhưng nhiệm vụ của chiến dịch không chỉ là giành chiến thắng, mà còn phải giữ được những vốn quý cho cuộc chiến lâu dài...”.
Trước khi lên đường đi Chiến dịch Điện Biên Phủ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp lên Khuôn Tát (xã Phú Đình (Định Hóa) chào Chủ tịch Hồ Chí Minh. Khi chia tay, Bác nhắc: “Trận này rất quan trọng, phải đánh cho thắng. Chắc thắng mới đánh, không chắc thắng, không đánh”. Lời căn dặn ấy là kim chỉ nam cho mọi quyết định của Đại tướng trong chiến dịch. Ngày 5-11954, Đại tướng Võ Nguyên Giáp lên đường ra mặt trận. Ngày 7-5-1954, quân ta tổng công kích tiêu diệt toàn bộ Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ.
Không chỉ là nơi khởi nguồn Chiến dịch, ATK Ðịnh Hóa còn là nơi quân ta tập trận trước khi lên đường ra mặt trận Ðiện Biên Phủ. Cuộc tập trận diễn ra tại cánh đồng bản Soi, xã Ðồng Thịnh (Ðịnh Hóa) vào cuối năm 1953. Nơi này có địa hình gần giống với lòng chảo Ðiện Biên, trong đó đồi Nghè tượng trưng cho đồi A1; cánh đồng Sìn tượng trưng cho cánh đồng Mường Thanh; sông Chu tượng trưng cho sông Nậm Rốm. Cuộc tập trận có ý nghĩa, vai trò vô cùng quan trọng với chiến thắng Điện Biên Phủ...
Sau gần 68 năm kể từ thời điểm quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ, vùng đất cách mạng ATK Định Hóa nay đã có nhiều đổi thay với những tuyến đường nhựa, bê tông uốn lượn bên rừng cọ, đồi chè; các ngôi nhà kiên cố, khang trang tươi màu sơn mới.
Phát huy truyền thống quê hương anh hùng, bao năm qua, nhân dân Định Hóa đã nỗ lực phát triển kinh tế, gieo trồng vựa lúa Bao Thai nổi tiếng xa gần, đồng thời tận dụng thế mạnh từ rừng để trồng quế, khai thác, chế biến lâm sản cho thu nhập cao.
Trong giai đoạn 2015-2020, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân của huyện đạt 12,71%. Đến cuối năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 6,4%, giảm hơn 11% so với đầu năm 2016; thu nhập bình quân đầu người đến năm 2020 đạt 43,8 triệu đồng/người/năm, tăng 1,8 lần so với đầu năm 2016…
Lán Tỉn Keo năm xưa hiện là di tích rất quan trọng trong quần thể Khu di tích quốc gia đặc biệt ATK Định Hóa. Ông Bùi Huy Toàn, Giám đốc Ban Quản lý Khu di tích lịch sử - sinh thái ATK Định Hóa cho biết: Những năm qua, Di tích thường xuyên được tu bổ, chăm sóc, bảo vệ. Tại đây, đông đảo nhân dân, du khách tham quan được ôn lại truyền thống cách mạng hào hùng của dân tộc.
