Tiếp thêm sức mạnh vươn lên

Những ngày Thu này, mảnh đất Thái Nguyên nắng vàng rực rỡ. Tất thảy mọi người dân đều chung tâm thế phấn khởi, hăng say lao động sản xuất, lập nhiều thành tích chào mừng kỷ niệm 77 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9. Cũng đúng vào ngày Thu 77 năm trước, dưới sự chỉ huy của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, quân và dân Thái Nguyên cùng với cả nước nhất loạt đứng lên khởi nghĩa, giành chính quyền từ tay quân phát xít Nhật và tay sai.

Phát huy truyền thống quê hương cách mạng, TP. Thái Nguyên hôm nay đang phát triển mạnh mẽ từng ngày. Ảnh: Trường Sơn

Ngược dòng lịch sử. Cuối năm 1944, đầu năm 1945, phong trào cách mạng trong nước phát triển rộng. Tại Thái Nguyên, khắp các huyện trong tỉnh, một bộ phận Cứu quốc quân cùng lực lượng tự vệ và quần chúng lần lượt nổi dậy đập tan chính quyền tay sai phát xít Nhật, thành lập chính quyền cách mạng.

Trước sự phát triển nhanh chóng của phong trào cách mạng, phát xít Nhật tìm cách đối phó. Sau khi tạm thời ổn định bộ máy tay sai ở thị xã Thái Nguyên, phát xít Nhật đưa quân đánh chiếm các huyện lỵ trong tỉnh. Ngày 5/4/1945, chúng chiếm đóng huyện lỵ Đại Từ, Chợ Chu; ngày 9/5 chiếm La Hiên (Võ Nhai), Phương Độ (Phú Bình).

Từ thị xã Thái Nguyên và các huyện lỵ, quân Nhật chiếm sâu vào các làng, xã. Thời điểm này, thị xã Thái Nguyên là một cứ điểm mạnh của phát xít Nhật. Do đó việc giành chính quyền ở Thái Nguyên là yêu cầu cấp thiết để mở đường cho Quân Giải phóng tiến về Thủ đô Hà Nội.

Ngày 16/8/1945, Mặt trận Việt Minh triệu tập Đại hội Quốc dân ở Tân Trào (Tuyên Quang). Đại hội quyết định: Tán thành lệnh Tổng khởi nghĩa của Đảng; thành lập Ủy ban Dân tộc giải phóng do Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu; quy định Quốc kỳ, Quốc ca; đặt tên nước là Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc tuyên thệ quyết tâm hoàn thành sứ mệnh cao cả cứu nước, cứu dân, làm chỗ dựa cho nhân dân đứng lên khởi nghĩa giành chính quyền.

Cũng trong ngày 16/8/1945, Đội Việt Nam Giải phóng quân do Đại tướng Võ Nguyên Giáp chỉ huy tiến về thị xã Thái Nguyên, ngày 19-8 thì tới Thịnh Đán. Tại đây, Đội tập kết ở Chùa Đán, đồng chí Võ Nguyên Giáp đã phổ biến kế hoạch tác chiến và giao nhiệm vụ cho các đơn vị. Sáng 20-8, đồng chí Võ Nguyên Giáp chỉ huy một mũi quân từ Chùa Đán tiến vào thị xã Thái Nguyên để bao vây, tấn công quân phát xít Nhật, giải phóng thị xã.

Chiều cùng ngày, tại sân vận động thị xã đã diễn ra cuộc mít tinh lớn, Ủy ban Khởi nghĩa chính thức tuyên bố xóa bỏ bộ máy chính quyền của địch, thành lập Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời tỉnh Thái Nguyên do đồng chí Lê Trung Đình làm Chủ tịch.

Ngày 25/8/1945, phái viên của Bộ Tư lệnh quân Nhật cùng phái viên Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc từ Hà Nội lên Thái Nguyên tiếp nhận sự đầu hàng của quân Nhật. Thái Nguyên hoàn toàn được giải phóng.

Ngày 28/8/1945, tại cuộc mít tinh lớn được tổ chức ở sân vận động thị xã Thái Nguyên, Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời tỉnh chính thức ra mắt trước sự chứng kiến của hàng vạn đồng bào từ các huyện trong tỉnh về dự. Trong niềm vui chiến thắng, mọi người cùng hô vang các khẩu hiệu, thể hiện ý chí quyết tâm bảo vệ chính quyền, bảo vệ thành quả cách mạng. Cùng thời điểm này, chỉ trong vòng 15 ngày (từ ngày 14 đến 28/8/1945), quyền thống trị, áp bức của bọn đế quốc (Pháp, Nhật) xây dựng suốt gần một trăm năm và chế độ quân chủ chuyên chế phản tiến bộ tồn tại hàng nghìn năm đã bị nhân dân ta lật đổ hoàn toàn.

Lần đầu tiên, chính quyền cả nước thực sự thuộc về Nhân dân. Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, tuyên bố trước quốc dân đồng bào và thế giới: Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời.

Lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam đã trải qua nhiều mốc son đáng nhớ và những chiến công chói lọi. Và những ngày tháng Tám mùa Thu lịch sử cách đây 77 năm là một trong những mốc son, chiến công chói lọi đó. Với niềm tự hào về lịch sử hào hùng của dân tộc, mỗi người dân Thái Nguyên như được tiếp thêm động lực, sức mạnh trên hành trình vươn tới, góp sức xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp như mong ước của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu...