Từ đầu nhiệm kỳ 2015-2020 đến nay, tính trung bình hằng năm, Đảng bộ T.P Sông Công đều cơ bản hoàn thành chỉ tiêu kết nạp đảng viên mới. Tuy nhiên, Thành ủy Sông Công nhận thấy có một số vấn đề cần sớm chấn chỉnh để công tác này đạt kết quả, hiệu quả cao hơn. Tại những tổ chức Đảng nhiều năm không phát triển được đảng viên hoặc liên tục không đạt chỉ tiêu, liệu có phải do “thiếu nguồn” như cơ sở báo cáo hay còn nguyên nhân nào khác? Việc phát triển đảng viên có bảo đảm chất lượng và đúng quy định?... Để làm rõ những vấn đề này, Thành ủy Sông Công đã tiến hành một đợt kiểm tra toàn diện.
Nguồn nhiều, nhưng…
Cuối năm 2018, Thành ủy Sông Công đã thành lập 9 đoàn kiểm tra tiến hành kiểm tra toàn diện đối với 39 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc về công tác phát triển đảng viên. Riêng 11 đảng bộ xã, phường được kiểm tra trực tiếp (số còn lại kiểm tra thông qua phiếu khảo sát), trên 50% số chi bộ xóm, tổ dân phố được các đoàn về khảo sát trực tiếp. Kết quả kiểm tra đã “vẽ” lên một “bức tranh” toàn diện về công tác phát triển đảng viên trong toàn Đảng bộ Thành phố. Theo đó, về vấn đề nguồn phát triển Đảng, kết quả kiểm tra, thống kê cho thấy số người từ 18 đến 60 tuổi (chưa phải đảng viên) của Thành phố là trên 30.000 người, chiếm hơn 43% số dân. Như vậy, nguồn phát triển đảng viên không “khan hiếm” như báo cáo của các tổ chức cơ sở đảng lâu nay. Tại không ít tổ chức cơ sở đảng, tuy nguồn lớn nhưng công tác phát triển Đảng vẫn gặp khó khăn, có nơi nhiều năm không đạt chỉ tiêu.
Đơn cử như Đảng bộ phường Thắng Lợi, từ năm 2015 đến nay trung bình mỗi năm chỉ kết nạp được 5-6 đảng viên mới, quá thấp so với kế hoạch kết nạp mới 16-17 đảng viên/năm. Nói về nguyên nhân khách quan, đồng chí Dương Đình Rồng, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy phường lý giải: Trên lý thuyết thì số lượng người trong độ tuổi từ 18 đến 60 ở phường đông nhưng khoảng 75% là đang sinh hoạt tại các cơ quan, nhà máy, xí nghiệp (họ chỉ có khẩu ở địa phương). Số còn lại thì chủ yếu làm nông nghiệp, đi làm ăn xa, có người không đủ trình độ văn hóa hoặc không có nguyện vọng trở thành đảng viên. Mặt khác, Đảng bộ phường có số lượng đảng viên đông (hiện là trên 450 người) nên việc thực hiện chỉ tiêu kết nạp mới 4% trên tổng số đảng viên càng gặp khó khăn. Có những chi bộ gần 10 năm không kết nạp được đảng viên, tuổi bình quân của đảng viên ngày càng cao.
Việc nhiều năm không hoàn thành chỉ tiêu phát triển đảng viên là một trong hai nội dung mà Đảng ủy phường Thắng Lợi phải tiến hành kiểm điểm theo gợi ý của Thành ủy Sông Công cuối năm 2018. Ngoài những nguyên nhân khách quan chủ yếu như trên, Đảng ủy phường đã thẳng thắn nhìn nhận, phân tích những hạn chế, tồn tại do yếu tố chủ quan. Theo đó, mặc dù công tác phát triển đảng viên được quán triệt và giao chỉ tiêu cho 23 chi bộ nhưng việc chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn còn thiếu quyết liệt, thiếu sâu sát thường xuyên. Các đoàn thể cũng chưa phát huy tốt vai trò trong việc phát hiện, bồi dưỡng quần chúng ưu tú để giới thiệu cho Đảng. Trong cuộc họp Ban Chấp hành Đảng bộ phường mở rộng bàn về công tác phát triển đảng viên mới đây, một số bí thư chi bộ thừa nhận đã thiếu sâu sát, nhiệt tình, thiếu kiên trì và phương pháp vận động chưa tốt. Có đảng viên được giao theo dõi, dìu dắt, bồi dưỡng đối tượng đảng chưa làm hết trách nhiệm của mình…
Không riêng Đảng bộ phường Thắng Lợi, những tồn tại, hạn chế trong công tác phát triển đảng viên như vậy là thực trạng chung tại không ít tổ chức cơ sở đảng khác. Kết quả kiểm tra của Thành ủy Sông Công vừa qua đã chỉ rõ điều đó.
Chuyển biến từ nhận thức đến cách làm
Từ năm 2015 đến nay, toàn Đảng bộ Sông Công kết nạp mới được trên 700 đảng viên, tính trung bình thì cơ bản đạt chỉ tiêu hằng năm. Tuy nhiên, số đảng viên mới kết nạp chủ yếu ở các tổ chức đảng trong cơ quan và một số doanh nghiệp lớn. Ngoài những nguyên nhân khách quan chung như trường hợp của Đảng bộ phường Thắng Lợi đã nêu, Thành ủy Sông Công đã chỉ ra những hạn chế, yếu kém mang tính chủ quan, như: Một số nơi chưa làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, rèn luyện quần chúng; việc chỉ đạo, kiểm tra, rà soát nguồn kết nạp đảng chưa được chú trọng đúng mức; có nơi không bám sát quy định, hướng dẫn của Đảng, tự đề ra yêu cầu quá cao, khắt khe khi xem xét kết nạp đảng viên, thậm chí có trường hợp kết nạp đảng sai quy định; có cấp ủy phát triển đảng viên cầm chừng khi hoàn thành kế hoạch nhằm “để dành” nguồn… Nguyên nhân hàng đầu dẫn đến những hạn chế, yếu kém trong công tác phát triển Đảng được Thành ủy Sông Công chỉ ra là một số cấp ủy chưa sâu sát, chưa quan tâm đúng mức; đề ra kế hoạch, giải pháp chưa sát với tình hình.
Đồng chí Dương Xuân Hùng, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Thành ủy Sông Công cho biết: Trong lãnh đạo, chỉ đạo về công tác xây dựng Đảng, Thành ủy luôn coi trọng chất lượng, phát huy vai trò của các chi bộ và cá nhân đảng viên. Bên cạnh đó, công tác phát triển đảng viên cũng luôn được xác định là một nhiệm vụ quan trọng để bảo đảm tính kế thừa và phát triển liên tục của Đảng. Kết quả đợt kiểm tra vừa rồi đã cho thấy rõ những mặt được và chưa được trong công tác phát triển đảng viên. Từ đó, Thành ủy chỉ đạo các cấp ủy phải tổ chức kiểm điểm, đánh giá lại công tác này nhằm đề ra giải pháp phù hợp, xây dựng nghị quyết chuyên đề lãnh đạo công tác phát triển đảng viên. Đồng thời phát huy hơn nữa vai trò của các đoàn thể chính trị - xã hội trong việc tập hợp, vận động quần chúng…
Được sự chỉ đạo của Thành ủy, các tổ chức cơ sở đảng tại T.P Sông Công đã tự kiểm điểm, đánh giá lại toàn bộ công tác phát triển đảng viên theo hướng nhìn thẳng vào những tồn tại, hạn chế để tập trung khắc phục, không “vin” vào nguyên nhân khách quan. Đồng chí Trịnh Đạt Dũng, Bí thư Đảng ủy phường Lương Châu chia sẻ: Tại các hội nghị về công tác đảng, chúng tôi đều kiểm điểm, nhắc nhở, đôn đốc các chi bộ về phát triển Đảng. Chú trọng phát huy vai trò của các bí thư chi bộ và đảng viên được giao theo dõi, dìu dắt, giúp đỡ quần chúng là đối tượng đảng (phải lập kế hoạch chi tiết và có sổ theo dõi thường xuyên chứ không chung chung như trước). Những chi bộ gặp khó khăn về kết nạp đảng viên, Đảng ủy chỉ đạo học tập từ các chi bộ làm tốt.
Nhận thức, cách làm của các cấp ủy, bí thư chi bộ dưới cơ sở về công tác phát triển đảng viên cũng có chuyển biến tích cực sau khi được cấp trên kiểm tra, chấn chỉnh và hướng dẫn. Đồng chí Lê Anh Sức, Bí thư Chi bộ tổ dân phố Hợp Thành (phường Thắng Lợi) nói: Từ năm 2015 đến nay, chúng tôi không kết nạp được đảng viên mới dù đã có cố gắng. Tôi nghĩ, cá nhân mình là Bí thư cần phải nhiệt tình và kiên trì hơn trong việc tìm nguồn, vận động, giúp đỡ quần chúng vào Đảng. Vai trò, trách nhiệm của các đảng viên, đoàn thể phải được phát huy cao hơn nữa. Năm nay, chúng tôi dự kiến cử 2 quần chúng đi học cảm tình Đảng…
Có thể nói, sau đợt kiểm tra, chấn chỉnh của Thành ủy Sông Công về phát triển đảng viên, công tác này đã bắt đầu cho thấy sự chuyển biến. Rõ nhất đó là chuyển biến trong quan điểm, nhận thức của người đứng đầu và cấp ủy các cấp, từ đó công tác lãnh đạo và giải pháp đưa ra phù hợp hơn. Việc “đổ lỗi” cho khách quan được thay bằng tự kiểm điểm, nhìn thẳng vào những tồn tại, hạn chế mang tính chủ quan để khắc phục.