Quản lý đảng viên là một nội dung quan trọng trong công tác xây dựng Đảng. Tuy nhiên, ở Đảng bộ huyện Phú Bình những năm gần đây, số đảng viên đi làm ăn xa nơi cư trú lại có xu hướng tăng. Điều này ảnh hưởng lớn đến việc quản lý, giáo dục, phân công nhiệm vụ cũng như đánh giá chất lượng đảng viên hàng năm.
Huyện Phú Bình hiện có gần 6.800 đảng viên sinh hoạt tại 53 tổ chức cơ sở đảng, trong đó có gần 300 đảng viên đi làm ăn xa. Số đi làm xa chủ yếu là đảng viên trẻ, đang trong độ tuổi lao động, sinh hoạt tại các chi bộ nông thôn. Mưu sinh là nhu cầu chính đáng của các đảng viên, cấp ủy, chính quyền các xã, thị trấn quan tâm giải quyết và đã có các quy định hướng dẫn thủ tục miễn công tác và sinh hoạt đối với những đảng viên này. Mặc dù tạo mọi điều kiện thuận lợi cho họ, song bình quân mỗi năm ở Phú Bình vẫn có từ 6-13 đảng viên đi làm xa bị xóa tên do bỏ sinh hoạt, không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ của đảng viên.
Thị trấn Hương Sơn mỗi năm có trung bình từ 2-3 đảng viên đi làm ăn xa. Tuy nhiên, 2 năm gần đây Đảng bộ thị trấn đã phải làm các thủ tục theo quy định đề nghị xóa tên 2 đảng viên. Đồng chí Dương Viết Vĩnh, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy thông tin: Gần 10 năm nay, năm nào cũng có từ 2-3 đảng viên xin miễn công tác, sinh hoạt để đi làm ăn xa. Có nhiều cái khó trong công tác quản lý đảng viên đi làm xa vì họ là lao động tự do, việc làm không ổn định, không có địa chỉ cụ thể, nên khó có xác nhận của chính quyền địa phương, tổ chức đảng nơi họ làm việc để làm căn cứ đánh giá, phân loại cuối năm. Chẳng hạn như trường hợp đảng viên Nguyễn Hải Quý ở Chi bộ Đoàn Kết đi miền Nam làm ăn 7-8 năm nay, người này đơn xin miễn sinh hoạt, cuối năm đều đến chi bộ đóng đảng phí đầy đủ. Chúng tôi đã gợi ý cho ông Quý xin chuyển sinh hoạt đảng vào nơi làm việc hiện nay nhưng ông không chuyển. Với nhiều lý do, trong đó có việc đảng viên bỏ sinh hoạt, không có bản kiểm điểm cuối năm có xác nhận ở nơi đi làm ăn nên chi bộ đã làm các thủ tục đề nghị xóa tên vào đầu năm 2018.
Việc đảng viên đi làm kinh tế xa, vắng mặt đã khiến công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các chi bộ trên địa bàn huyện Phú Bình gặp không ít khó khăn trong công tác quản lý, giáo dục và rèn luyện đảng viên. Không chỉ khó trong việc phổ biến, quán triệt học tập các chỉ thị, nghị quyết tới đảng viên mà chuyện đóng góp công sức, trí tuệ của đảng viên đó cho chi bộ cũng như địa phương gần như không có. Số đi làm ăn xa phần đông là đảng viên trẻ, trung niên, nên nhiều chi bộ bị “già hóa”, thiếu lực lượng đảm nhận các công việc đòi hỏi phải có sức trẻ.
Trao đổi cùng chúng tôi, đồng chí Trần Văn Tùng, Phó Trưởng Ban Tổ chức Huyện ủy Phú Bình thông tin thêm: Đảng viên đi làm xa dài hạn, theo quy định họ làm đơn xin và được miễn công tác, sinh hoạt, tuy nhiên việc đánh giá, xếp loại lại càng khó khăn. Với những chi bộ ít đảng viên, việc đảng viên đi làm ăn xa càng làm ảnh hưởng đến mọi hoạt động, đặc biệt là việc đánh giá chất lượng của chi bộ. Theo quy định chi bộ phải có 100% đảng viên tham gia sinh hoạt cuối năm mới được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ. Cũng theo quy định đảng viên đi làm ăn xa cuối năm phải có kiểm điểm có xác nhận của nơi làm việc về việc chấp hành các chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước. Tuy nhiên, nhiều đảng viên viện lý do đi làm di chuyển nhiều nơi không xin được xác nhận nên không thể nắm bắt được trong thời gian họ đi làm việc ở xa việc chấp hành các quy định của pháp luật thế nào, diễn biến tư tưởng chính trị, ý thức đạo đức ra sao. Đã có trường hợp sau khi bình xét phân loại cuối năm đối với đảng viên mới nhận được thông tin trước đó đảng viên này đi làm ăn xa có vi phạm pháp luật nhưng đã giấu diếm không báo cáo tổ chức, chi bộ. Chưa kể, có nơi việc đánh giá, phân loại đảng viên đi làm ăn xa còn hình thức, chưa phản ánh đúng thực chất...
Từ thực tiễn trên, Ban Tổ chức Huyện ủy đã tham mưu cho Ban Chấp hành Đảng bộ huyện ban hành Nghị quyết số 04-NQ/HU ngày 10/10/2016 về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ giai đoạn 2016-2020. Trọng tâm là đổi mới nội dung sinh hoạt chi bộ đảm bảo thiết thực, phù hợp với loại hình chi bộ gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII; tập trung nâng cao chất lượng công tác quản lý đảng viên, nhất là đảng viên đi làm ăn xa. Ban Tổ chức Huyện ủy đã xây dựng quy trình hướng dẫn nội dung, cách thức, các bước tiến hành một buổi sinh hoạt chi bộ và tổ chức tập huấn cho 100% các bí thư chi bộ trong toàn đảng bộ... Qua kiểm tra, theo dõi từ năm 2016 trở lại đây, công tác quản lý đảng viên ở Phú Bình đã cơ bản khắc phục được những tồn tại, hạn chế trước đó. Các chi bộ đã quan tâm nâng cao nhận thức cho đảng viên về ý thức, trách nhiệm trong việc chuyển sinh hoạt Đảng khi thay đổi nơi cư trú, chuyển công tác, làm việc lưu động. Việc miễn, tạm miễn sinh hoạt Đảng được thực hiện đúng đối tượng, nguyên tắc, nguyện vọng. Nhiều chi bộ kiên quyết sàng lọc đưa ra khỏi đảng những đảng viên vi phạm quy định về sinh hoạt chi bộ, không chấp hành sự phân công của tổ chức đảng…
