Kháng thể của bệnh nhân Việt Nam hồi phục sau khi mắc bệnh cúm gà do virus H5N1 giúp tìm ra cách mới chống lại virus cực độc này, một nhóm nghiên cứu quốc tế vừa cho biết hôm qua và thông tin này lập tức được báo chí các nước loan tải.
Virus cúm H5N1 lây nhiễm trên 306 người kể từ năm 2003 và số chết vô cùng cao, 185 người. Chính vì tỷ lệ tử vong cao như thế, người ta lo sợ đại dịch một khi xảy ra sẽ khiến hàng triệu người chết nếu không có biện pháp hữu hiệu.
Đây là công trình nghiên cứu quốc tế có sự đóng góp của các nhà khoa học Việt Nam mà cụ thể là Bệnh viện các Bệnh Nhiệt đới TP Hồ Chí Minh. Chủ công của công trình gây chấn động là các chuyên gia đến từ Viện Nghiên cứu Y-Sinh ở Bellinzona, Thụy Sỹ, và Viện Dị ứng&Bệnh Truyền nhiễm Quốc gia có trụ sở ở Bethesda, Mỹ.
Nghiên cứu kéo dài ba năm trên cơ thể chuột bạch cho thấy các kháng thể đơn nhân bản tạo ra từ máu bệnh nhân Việt Nam sống sót sau khi mắc cúm gà không chỉ có khả năng ngăn cản lây nhiễm trên chuột mà còn vô hiệu hóa virus H5N1 ở những con chuột đã mắc.
Các nhà nghiên cứu thấy rằng các kháng thể của bệnh nhân tạo miễn dịch đáng kể cho những con chuột được tiêm loại virus H5N1 từng gây bệnh cho bệnh nhân Việt Nam. Kháng thể giúp giảm đáng kể số lượng virus tìm thấy trong phổi. Kỳ diệu nữa là hầu như không con virus H5N1 nào xâm nhập được vào não và lá lách của chuột sau khi được tiêm kháng thể.
Để ý đến lượng virus trong phổi là bởi, theo các nhà nghiên cứu, phổi của bệnh nhân Việt Nam tử vong thường thấy tràn ngập virus H5N1 trong khi của bệnh nhân khỏi thì ngược lại.
Thuốc hóa giải khẩn cấp
“Chúng tôi nhận thấy kỹ thuật này có thể giúp ngăn cản và trung hòa sự lây nhiễm của virus H5N1”, TS Cameron Simmons, chuyên gia của Wellcome Trust tại Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford.
“Chúng tôi lạc quan rằng các kháng thể này, nếu đưa vào đúng lúc đúng liều lượng, có thể là liệu pháp lâm sàng hứa hẹn để chống đại dịch H5N1 trên người”.
“Đặc biệt, chúng tôi phát hiện ra rằng có khả năng đưa ra biện pháp điều trị trong vòng 72 giờ kể từ khi mắc bệnh. Điều này rất quan trọng khi mà trong thực tiễn một người nhiễm virus thường không mấy thông báo ngay cho cơ sở y tế cho đến lúc bộc lộ triệu chứng”.
Các nhà khoa học hy vọng việc thử nghiệm trên người sẽ được thực hiện trong nay mai và, nếu không có tai biến gì, sẽ bắt tay ngay vào việc sản xuất kháng thể phòng chống một số chủng virus H5N1 lây nhiễm trên người hiện nay.
Kháng thể dự tính sẽ được dùng cho nhóm có nguy cơ mắc cao nhất gồm y tá và bác sỹ tại các cơ sở điều trị. Ngoài ra kháng thể cũng sẽ dùng làm thuốc hóa giải cho những người mắc nhưng phát hiện muộn cho đến 72 tiếng hay ba ngày.
Sản phẩm hứa hẹn tạo cơ hội sống sót cho nhiều người một khi đại dịch xảy ra nếu biết vaccine mà các nước đang tích trữ chỉ có tác dụng phòng bệnh và cũng không rõ phòng được chủng virus H5N1 nào.
Do ý nghĩa cực lớn của nghiên cứu trong việc giúp tháo ngòi nổ quả bom dịch cúm, đề tài sau khi trình bày được tài trợ ngay bởi Quỹ Wellcome Trust của Anh, của Viện Y tế Quốc gia Mỹ, và Hiệp hội Khoa học Quốc gia Thụy Sỹ.
Kháng thể được phát hiện trong phòng thí nghiệm của GS Antonio Lanzavecchia, đồng tác giả nghiên cứu và là giám đốc phòng thí nghiệm điều chỉnh miễn dịch thuộc Viện Nghiên cứu Y-Sinh Thụy Sỹ.
Các nhà nghiên cứu sử dụng một kỹ thuật mới cho phép nhân nhanh kháng thể đơn nhân bản từ một lượng nhỏ lấy từ bệnh nhân khỏi bệnh cúm gà.
Điều trị bằng kháng thể thực ra từng có tiền lệ trong lịch sử. Dịp đại dịch cúm gà năm 1918 từng làm 50 triệu người chết, nhiều báo cáo hồi đó từng đề cập đến việc các bác sỹ dùng máu của bệnh nhân sống sót để tiêm cho những người mắc mới và hành động này được cho là làm giảm một nửa số tử vong.
Tuy nhiên, áp dụng biện pháp đó vào thời điểm hiện nay rất nguy hiểm bởi truyền máu trong trường hợp khẩn cấp đồng nghĩa với việc truyền nhiều bệnh khác qua đường máu như viêm gan C, HIV.
