Mổ tim an toàn với kỹ thuật nuôi não mới

08:44, 04/06/2008

Ngày 22/5, PGS.TS Trần Quyết Tiến, Phó khoa Hồi sức Phẫu thuật Tim - BV Chợ Rẫy, cho biết, hai năm qua, BV Chợ Rẫy đã giảm tỷ lệ tử vong sau mổ động mạch chủ ngực xuống còn 11-13% nhờ nuôi não bằng phương pháp tưới máu thuận chiều từ hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể. Trong khi, theo báo cáo từ các trung tâm phẫu thuật tim trong 10 năm trở lại đây, tỷ lệ đó là từ 15-30%.

Động mạch chủ ngực gồm quai lên, quai ngang và đoạn xuống. Trong đó quai ngang có những động mạch đưa máu lên nuôi não. Do đó, khó nhất trong mổ tim là phẫu thuật điều trị động mạch chủ ngực. Nếu quá 3 phút máu không lên nuôi não thì sẽ dẫn đến những tổn thương vĩnh viễn hoặc thậm chí tử vong.

Theo tự nhiên, máu sẽ từ tâm thất trái vào động mạch chủ rồi theo các động mạch tự nhiên (còn gọi là động mạch cảnh) đến nuôi não. Sau khi máu được sử dụng xong, theo hệ thống tĩnh mạch, về tĩnh mạch chủ trên về tim (nhĩ phải).

Hai năm qua, các chuyên gia phẫu thuật tim BV Chợ Rẫy, trong đó PGS.TS Phạm Thọ Tuấn Anh, Trưởng khoa Hồi sức Phẫu thuật Tim - BV Chợ Rẫy và PGS.TS Trần Quyết Tiến đã nghiên cứu một kỹ thuật nuôi não mới. Nuôi não bằng con đường tưới máu thuận chiều một cách tự nhiên với cầu nối vào các động mạch cảnh.

“Não sẽ được làm lạnh ở nhiệt độ từ 18-24oC, với lưu lượng máu nuôi não và áp lực gần như bình thường, từ 60-80mmHg. Do đó, bệnh nhân sau khi mổ giảm rõ rệt những di chứng, biến chứng ở chức năng thần kinh, chứng năng đông máu, và các chức năng ở gan, thận", BS Tiến nói.

Trước đây, nhiều chuyên gia nước ngoài đã chuyển giao các kỹ thuật nuôi não trong khi phẫu thuật tim, bao gồm, kỹ thuật nuôi não ngược chiều qua tĩnh mạch chủ trên.

Khi sử dụng phương pháp trên, các chuyên gia thường làm ngưng tuần hoàn máu toàn bộ, và làm lạnh não ở nhiệt độ sâu 8oC. Do đó, bệnh nhân thường bị các di chứng thần kinh cũng như các rối loạn về cơ chế đông máu, và ảnh hưởng chức năng của một số cơ quan nội tạng như gan, thận. Bệnh nhân phục hồi chậm, khó khăn, giai đoạn hậu phẫu kéo dài.

Kỹ thuật nuôi não bằng đường tưới máu não thuận chiều có cầu nối vào các động mạch nuôi não tự nhiên đã được áp dụng có hiệu quả bước đầu tại khoa Phẫu thuật Tim - Chợ Rẫy.

Với phương pháp này, tỷ lệ tử vong giảm xuống chỉ còn 11-13%. Trong khi theo báo cáo của các trung tâm phẫu thuật tim trong vòng 10 năm trở lại đây, tỷ lệ tử vong sau mổ ở động mạch chủ ngực nói chung và quai động mạch chủ nói riêng cao hơn rất nhiều, từ 15-30%.