Các chuyên gia Anh đang nghiên cứu thiết kế một loại máy xét nghiệm cầm tay để phát hiện bệnh cúm gia cầm ở người chỉ qua mẫu nước bọt. Loại máy này sẽ giúp cứu sống nhiều người bệnh bởi khả năng xử lý, phát hiện bệnh rất nhanh.
Tại Indonesia, tỷ lệ bệnh nhân nhiễm cúm gia cầm H5N1 bị tử vong từng lên đến 81%. Tuy nhiên, khi được điều trị sớm hơn, cơ hội sống sót của các bệnh nhân đã tăng lên rất nhiều.
Các nhà nghiên cứu cho biết, loại máy xét nghiệm mới của họ còn có thể giúp kìm hãm các quá trình biến thể sang các dạng nguy hiểm hơn của virus.
Cho đến nay, ở châu Á và một số vùng khác đã có hàng chục triệu con gia cầm bị chết hoặc bị tiêu hủy do dịch cúm gia cầm.
Hiện tại, virus cúm H5N1 dù có khả năng lây truyền rất cao trong các loài gia cầm nhưng vẫn rất khó có khả năng lây lan sang người, và chưa thể lây từ người sang người.
Nỗi lo về sự biến thể của virus
Các nhà khoa học lo ngại rằng mẫu virus cúm gia cầm H5N1 có thể biến thể sang một dạng khác nguy hiểm hơn và vượt qua được rào cản về loài. Khi đó, chúng có thể dễ dàng lây lan từ người sang người và một dịch bệnh chết người kinh khủng tràn lan khắp thế giới là điều không thể tránh khỏi.
Một khi đã lây nhiễm trên người, virus H5N1 thật sự là một sát thủ. Tại Indonesia, một trong những nước bị dịch cúm hoành hành dữ dội nhất, đã có 102 người (phần lớn có tiếp xúc với gia cầm nhiễm bệnh) mắc bệnh, tỷ lệ tử vong lên đến 4/5.
Một trong những vấn đề của bệnh cúm gia cầm là các triệu chứng ban đầu như ho và sốt cũng giống như ở một số căn bệnh viêm nhiễm thông thường khác. Để chẩn đoán chính xác bệnh cúm gia cầm đòi hỏi nhiều thời gian; trong khi đó, chậm trễ về thời gian đồng nghĩa với việc bệnh nhân có nguy cơ tử vong cao hơn.
Trên Tạp chí y học Lancet, các nhà khoa học cho rằng cần phải xây dựng các phương pháp chẩn đoán cũng như chăm sóc tốt hơn, qua đó tăng cơ hội sống sót cho người bệnh. Nếu được chẩn đoán chính xác sớm, virus H5N1 có thể được điều trị bằng các loại thuốc chống virus và bệnh nhân có cơ hội hồi phục cao.
Các chuyên gia thuộc vương quốc Anh đã kêu gọi tiến hành một chương trình quốc gia giám sát, phát hiện các trường hợp nhiễm cúm gia cầm H5N1 ở Indonesia.
Xét nghiệm qua mẫu nước bọt
Tuy nhiên, tiến sĩ Alan McNally, thuộc đại học Nottingham Trent tin rằng, công nghệ do ông thiết kế có thể tạo ra sự khác biệt. Chỉ cần một miếng gạc có tẩm nước bọt của bệnh nhân, chiếc máy này có thể nhanh chóng phát hiện các phân tử có liên quan đến virus H5N1 và các mẫu virus cúm gia cầm khác.
Tiến sĩ McNally nói: Có rất nhiều người cho rằng một trong những cách tốt nhất để đối phó với bệnh cúm gia cầm là phát hiện và ngăn chặn. Khả năng phát hiện và phân loại virus cúm một cách nhanh chóng là điều thiết yếu trong việc kiểm soát và hạn chế thấp nhất sự lây lan của dịch bệnh.
Liên minh châu Âu đã tài trợ cho dự án chế tạo máy xét nghiệm nhanh virus H5N1 của tiến sĩ Alan McNally 2,3 triệu bảng.