Hiệu quả từ mô hình nuôi cá rô phi dòng Gift

Hoạt động nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ là một trong những giải pháp để nâng cao đời sống cho nhân dân. Trong lĩnh vực nuôi trồng thuỷ sản, có dự án xây dựng mô hình nuôi khảo nghiệm cá rô phi dòng Gift lại được nhiều hộ dân đón nhận và mang lại hiệu quả thiết thực.

Dự án xây dựng mô hình nuôi khảo nghiệm cá rô phi dòng Gift (hay còn gọi là cá rô phi đơn tính) do Trung tâm Thuỷ sản Thái Nguyên thực hiện tiếp nhận công nghệ của Viện Nghiên cứu nuôi trồng thuỷ sản I vào tháng 6/2005. Mô hình được thực hiện tại 3 ao, diện tích mỗi ao 1000 m2 của 3 hộ là gia đình chị Chu Thị Mạc ở thị trấn Hương Sơn, huyện Phú Bình và anh Nguyễn Nghiêm Luật, chị Màu Thị Hà, xã Tích Lương, T.P Thái Nguyên.

Mật độ thả cá giống 3 con/m2. Đặc điểm của cá rô phi dòng Gift là lớn nhanh, kích thước lớn, mình dầy, tỷ lệ thịt cao, chất lượng thịt thơm ngon. Cá rô phi dòng Gift sinh trưởng và phát triển tốt ở nhiệt độ 25-35 độ C. Là loại cá ăn tạp, thức ăn của cá chủ yếu là sinh vật phù du, rong rêu, phân hữu cơ, mùn bã hữu cơ, bèo tấm, bột và hạt ngũ cốc, các loại sản phẩm phụ. Nuôi từ 4-6 tháng bằng cám hỗn hợp khối lượng có thể đạt 0,4-0,5 kg/con. Hằng ngày, cho cá ăn bằng thức ăn viên hỗn hợp tỷ lệ đạm của thức ăn 20%-28% của hãng con Cò. Cho cá ăn 2 lần/ngày vào sáng và chiều tối. Lượng thức ăn giảm dần từ 30% lúc cá nhỏ, xuống 3% khối lượng cá trong ao khi cá lớn. Một tháng thay nước 1 lần, mỗi lần khoảng 30% thể tích nước trong ao.

Kết quả sau 5 tháng nuôi bằng thức ăn công nghiệp, khi thu hoạch, trọng lượng của mỗi con cá đạt trung bình từ 350-600gr/con, đầu nhỏ, mình dầy, tỷ lệ thịt cao. Nuôi quy mô 0,3 ha, đạt sản lượng 2.557 kg, năng suất đạt 8150-9200 kg/ha. Tỷ lệ sống bình quân đạt 72,2%. Nếu tính giá cá thành phẩm là 18 nghìn đồng/kg thì trừ chi phí (giống cá, thức ăn, thuốc phòng bệnh, công chăm sóc, sửa chữa, cải tạo ao, phân hữu cơ…) các hộ thu lãi từ từ 2,4 triệu đồng đến gần 4,5 triệu đồng/1000 m2 mặt nước trong thời gian 5 tháng. Kết thúc dự án, cả 3 hộ thực hiện ban đầu đều tiếp tục nuôi cá rô phi đơn tính, vì theo các hộ quy trình nuôi đơn giản, nếu không có điều kiện để chăn nuôi theo hình thức công nghiệp thì tận dụng những sản phẩm phụ từ nông nghiệp để cho cá ăn, hiệu quả kinh tế vẫn rất cao.

Từ kết quả nuôi thử nghiệm thành công trên, theo đồng chí Nguyễn Văn Giới, Giám đốc Trung tâm Thuỷ sản Thái Nguyên: "Có rất nhiều hộ trên địa bàn tỉnh đã đặt mua mua cá giống và áp dụng quy trình kỹ thuật để chăn nuôi loại cá này. Sau khi kết thúc dự án 3 đơn vị trực thuộc là Trại là Hoà Sơn (Phú Bình), Cù Vân (Đại Từ) và Trại cá Núi Cốc ươm giống bán cho các hộ nuôi trồng thủy sản. Vì đây là giống cá thuần nên phù hợp với điều kiện ao hồ trên địa bàn tỉnh. Quy trình kỹ thuật nuôi cá không quá cầu kỳ. Về thức ăn chăn nuôi, ngoài cám công nghiệp, các hộ có thể tận dụng những sản phẩm phụ của gia đình như ngô, đỗ… để chế biến thức ăn cho cá. Đặc biệt, cá rô phi dòng Gift nuôi sau 5 tháng có thể đẻ tự nhiên trong ao. Năng suất có thể đạt tới 3 nghìn con cá bột/1kg cá cái".

Sau khi dự án kết thúc, hiện nay Trung tâm Thuỷ sản Thái Nguyên cũng đang tiếp tục mở rộng mô hình nuôi 3ha cá rô phi dòng Gift tại hơn 10 hộ thuộc các huyện Phú Bình, Đại Từ, T.X Sông Công và T.P Thái Nguyên. Tận mắt chứng kiến hiệu quả của giống cá này, hàng trăm hộ trên địa bàn tỉnh đã đến các trại cá giống thuộc Trung tâm Thuỷ sản Thái Nguyên mua và nuôi theo quy trình hướng dẫn và đã mang lại nguồn thu đáng kể cho gia đình.Theo bác Trần Văn Đức, ở xóm Dốc Đỏ, xã Tân Thái, huyện Đại Từ: cũng nghe nhiều hộ dân mách nuôi cá rô phi đơn tính hiệu quả cao nên tôi quyết định chuyển 2 ao hiện có để nuôi 100% cá rô phi đơn tính. Đặc tính của cá này là ăn tạp, nên gia đình tôi đã tận dụng những sản phẩm phụ từ nông nghiệp, chăn nuôi để làm thức ăn cho cá. Nuôi cá cũng không mất nhiều thời gian mà hiệu quả kinh tế lại cao. Trung bình mỗi lứa nuôi của 2 ao tôi thu lãi trên 5 triệu đồng, hiệu quả hơn rất nhiều so với trồng lúa. Về đầu ra không phải lo, vì loại cá này được người tiêu dùng ưa chuộng nên chỉ cần gọi thương lái đến là họ bao tiêu toàn bộ".

Mặc dù dự án nuôi khảo nghiệm cá rô phi dòng Gift đã kết thúc được hơn 4 năm nay, nhưng với những hiệu quả thực tế mang lại đã cho thấy khả năng nhân rộng là tương đối tốt. Đó cũng là đánh giá của Sở Khoa học và Công nghệ trong báo cáo kết quả nghiên cứu khoa học của tỉnh giai đoạn 2001-2006. Từ kết quả thực trên cho thấy nếu đề tài, dự án nào quy trình công nghệ, giải pháp ứng dụng vào thực tiễn phù hợp với thực tế, năng lực của cơ quan chủ nhiệm dự án phù hợp với nội dung khoa học do dự án đặt ra… thì khả năng nhân rộng của dự án là rất tốt. Và dự án xây dựng mô hình nuôi khảo nghiệm cá rô phi dòng Gift là một ví dụ điển hình.