Sau 2 năm đưa vào sử dụng giàn rửa mũi tập thể tỷ lệ cán bộ, công nhân viên mắc bệnh về mũi, xoang Nhà máy Luyện thép Lưu Xá, trực thuộc Công ty CP Gang thép Thái Nguyên đã giảm từ 98% xuống còn dưới 40%.
Kết quả này không chỉ có ý nghĩa với cán bộ, công nhân Nhà máy mà còn là mong muốn cho công nhân trong tỉnh nói riêng và cả nước nói chung đang phải làm việc trong môi trường khói bụi và ô nhiễm…
Ông Phí Văn Mạc - một công nhân lâu năm tại Nhà máy Luyện thép Lưu Xá cho biết: Chúng tôi thường xuyên phải làm việc trong môi trường có mật độ bụi đậm đặc. Vì vậy, phần lớn công nhân đều mắc các bệnh như viêm họng, viêm mũi… Tôi là một trong những trường hợp điển hình mắc bệnh viêm xoang mũi khá nặng và thường xuyên bị ngạt tắc mũi, đau đầu, viêm họng....
Cách đây hơn gần 2 năm, ông Mạc được nhóm bác sĩ từ Vụ Khoa học Đào tạo (Bộ Y tế), Viện Tai mũi họng Trung ương và Đại học Y Dược Thái Nguyên khám mũi, họng thông qua nội soi. Hình ảnh nội soi thấy ông Mạc có biểu hiện mắc viêm mũi xoang điển hình với chất nhầy đặc trong mũi, niêm mạc mũi lốm đốm như da báo. Sau khi được nội soi, ông được các bác sĩ hướng dẫn thực hiện rửa mũi đều đặn và đúng quy trình bằng giàn rửa mũi tập thể tại Nhà máy nơi ông làm việc. Từ đó, tình trạng bệnh của ông Mạc tiến triển tốt dần lên và sau gần 2 năm, sức khỏe của ông trở lại gần như bình thường. Cùng với ông Mạc, từ hơn 2 năm trở lại đây, hàng trăm công nhân Nhà máy Luyện thép Lưu Xá đã quen thuộc với việc rửa mũi bằng giàn rửa mũi tập thể mỗi giờ tan ca.
Chỉ với một giàn bình nước muối 0,9% treo trên cao, cùng hệ thống dây dẫn, vòi xịt và thêm một số buổi tập huấn rửa mũi đúng cách đã giúp nhiều công nhân ở đây được rửa mũi miễn phí hàng ngày và giúp họ đẩy lùi các bệnh viêm mũi, viêm xoang mũi. Bà Nguyễn Thị Doan, Chủ tịch Công đoàn Nhà máy Luyện thép Lưu Xá cho biết: Khi triển khai giàn rửa mũi, chúng tôi giao cho Trạm Y tế của Nhà máy theo dõi và nhận thấy công nhân hàng ngày thực hiện rửa mũi bằng giàn tập thể rất đều đặn. Sau một thời gian ngắn, nhiều công nhân từng mắc các bệnh về mũi, họng đều đỡ rất nhiều và số lượng người đến Trạm Y tế xin thuốc điều trị các bệnh về mũi giảm đáng kể. Theo tôi, việc sử dụng giàn rửa mũi tập thể này đã phát huy được hiệu quả cao trong vệ sinh mũi, họng từ đó góp phần bảo đảm sức khỏe cho công nhân ngành Luyện kim.
Hệ thống này do bác sĩ Lê Thanh Hải, Phó Viện trưởng Viện Trang thiết bị và Công trình y tế (Bộ Y tế) sáng tạo và được Ban Giám đốc Nhà máy Luyện thép Lưu Xá đưa về từ năm 2008. Theo bác sĩ Lê Thanh Hải thì trước khi triển khai thử nghiệm giàn rửa mũi, ông và các đồng nghiệp đã tiến hành điều tra các bệnh về mũi và xoang mũi bằng nội soi trong công nhân Nhà máy Luyện thép Lưu Xá và phát hiện tới 98% số công nhân có biểu hiện viêm mũi xoang mãn. Mặc dù vậy, sau khi giàn rửa mũi đưa vào sử dụng và nhận được sự hưởng ứng cao từ phía các công nhân thì đến tháng 9-2010, tỷ lệ này giảm xuống còn dưới 40%. Thuyết phục hơn khi đề tài “Nghiên cứu một số biện pháp phòng bệnh viêm xoang mũi mãn tính ở công nhân Nhà máy Gang thép Thái Nguyên” của bác sĩ Lê Thanh Hải được Bộ Y tế xác định là đề tài nghiên cứu cấp Bộ và cho triển khai rộng rãi giàn rửa mũi tập thể. Đây là phương pháp phòng bệnh viêm mũi xoang tập thể hiệu quả lần đầu tiên được triển khai ở Việt
Biện pháp này không chỉ rất hiệu quả mà giá thành lại rẻ hơn rất nhiều so với loại thuốc xịt mũi nhập ngoại. Bác sĩ Hải so sánh: “Một bình xịt mũi trên thị trường của nước ngoài dung tích 50 ml có giá 70.000 đồng, trong khi đó nguyên liệu của giàn rửa mũi tập thể là chai nước muối 500 ml sản xuất trong nước giá chỉ 6 nghìn đồng. Tuy nhiên, để giảm giá thành tối đa, tôi đã mua muối tinh khiết có giá khoảng trên 50.000 đồng/kg và giúp phương pháp chưng cất để các nhà máy có thể pha 1kg muối thành 100 lít nước muối sinh lý, đổ vào các bình treo trong giàn rửa mũi tập thể.”
Ngoài ra, chi phí đầu tư cho mỗi giàn rửa mũi tập thể cũng khá rẻ và chỉ khoảng 20 triệu đồng/giàn. Hệ thống này, có thể dùng trong cả các nhà máy dệt, khai thác mỏ, nhà máy luyện thép... nhiều bụi than, khí độc để phòng ngừa viêm mũi xoang mãn cho công nhân.
Theo bác sĩ Lê Thanh Hải thì đến tháng 6 tới đây, khi Bộ Y tế nghiệm thu Đề tài “Nghiên cứu một số biện pháp phòng bệnh viêm xoang mũi mãn tính ở công nhân Nhà máy Gang thép Thái Nguyên”, ông sẽ chuyển giao công nghệ kỹ thuật và quy trình thực hiện giàn rửa mũi tập thể cho Tập đoàn Than và Khoáng sản Việt Nam TKV và một số đơn vị sản xuất xi măng, may mặc trong nước, đem lại hy vọng đặc biệt cho nhiều công nhân đang làm việc trong môi trường khói bụi và ô nhiễm…