Viện Khoa học Sự sống (Đại học Thái Nguyên) được thành lập và đi vào hoạt động cuối năm 2008.
Là đơn vị chuyên nghiên cứu khoa học công nghệ (KHCN), trong những năm qua Viện đã có nhiều đóng góp cho tỉnh Thái Nguyên trong việc nghiên cứu, chuyển giao các tiến bộ KHCN.
Từ năm 2000 đến nay, Viện đã thực hiện 7 nhiệm vụ KHCN trên địa bàn tỉnh với tổng kinh phí trên 9 tỷ đồng (gồm các đề tài, dự án có kinh phí hỗ trợ của TW và của tỉnh). Các dự án nghiên cứu, chuyển giao tiến bộ KHCN có tính thực tiễn cao, tiêu biểu là dự án: Đào tạo, chuyển giao công nghệ nhân giống cây trồng bằng mô cấy tế bào tại Thái Nguyên cho Trung tâm ứng dụng và chuyển giao công nghệ thuộc Sở KH&CN với tổng kinh phí trên 500 triệu đồng. Ở lĩnh vực chăn nuôi có 3 dự án, trong đó tiêu biểu là Dự án xây dựng mô hình nuôi gà theo hướng an toàn sinh học, nguồn ngân sách TW trên 4 tỷ đồng và dự án xây dựng mô hình chăn nuôi lợn quy mô trang trại gắn với giết mổ tập trung đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, tổng kinh phí trên 2 tỷ đồng, nguồn ngân sách TW…
Viện cũng đã nghiên cứu và chuyển giao cho nông dân trên địa bàn tỉnh ứng dụng rộng rãi một số sản phẩm khác như sử dụng men vi sinh trong thức ăn chăn nuôi; dùng chế phẩm vi sinh để xử lý chất thải chăn nuôi… góp phần phát triển đàn gia súc, gia cầm, đảm bảo môi trường tại vùng chăn nuôi theo hướng tập trung. Năm 2015, Viện đã được Sở KH&CN hỗ trợ đăng ký thực hiện nhiệm vụ giai đoạn 2015-2017 về Bảo tồn một số chủng vi sinh vật trong phòng, chống sâu bệnh hại cây chè trên địa bàn tỉnh, với tổng kinh phí thực hiện là 1,2 tỷ đồng.