“Nhiều bệnh nhân bị ngộ độc khí CO do hít phải khói than hoặc là nạn nhân của các vụ cháy đã được cứu sống nhờ oxy cao áp. Những bệnh nhân bị bỏng cũng có thêm một phương pháp điều trị hiệu quả, thời gian phục hồi nhanh bằng phương pháp này”- đó là khẳng định của Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Trường Sơn, Giám đốc Trung tâm Y học dưới nước và ô xy cao áp, Viện Y học Biển Việt Nam.
Theo Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Trường Sơn: “CO là khí không màu, không mùi, không vị, sinh ra do đốt nhiên liệu hóa thạch hoặc thực vật cháy không hết. Khi CO đi vào cơ thể, nó sẽ bám chặt vào các Hemoglobin của hồng cầu trong máu - chất vận chuyển oxy từ phổi đi nuôi dưỡng cơ thể, làm cho các mô của cơ thể bị thiếu ô xy, hậu quả là gây tổn thương cho mô não, tim và các cơ quan khác trong cơ thể. Nếu không được cấp cứu kịp thời, bệnh nhân sẽ bị tử vong. Những trường hợp cấp cứu muộn nếu sống cũng để lại các di chứng rất nặng nề”.
Trả lời câu hỏi Oxy cao áp có vai trò như thế nào đối với điều trị ngộ độc khí CO, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Trường Sơn cho biết: Khi bệnh nhân được điều trị bằng phương pháp oxy cao áp, oxy trong điều kiện áp lực cao khi vào cơ thể sẽ đánh bật khí CO khỏi Hemoglobin, trả lại chức năng vận chuyển ô xy cho nó, ô xy áp lực cao sẽ làm tăng khả năng kết hợp với hemoglobin ở phổi và tăng nhả ô xy cho các mô của cơ thể bị thiếu ô xy. Thực tế cho thấy, một số trường hợp ngộ độc CO điều trị tại Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai do quá nặng hoặc là bị hôn mê kéo dài được chuyển về Viện Y học biển để điều trị, những ca bệnh được chuyển đến trước 20 tiếng kết quả vẫn thành công, còn bệnh nhân bị hôn mê kéo dài hàng tháng thì rơi vào trạng thái thực vật vĩnh viễn.
Theo báo cáo của Trung tâm y học dưới nước và ôxy cao áp Viện Y học biển Việt Nam, đã có nhiều trường hợp nhiễm khí CO được điều trị khỏi nhờ phương pháp trị liệu ô xy cao áp. Điển hình như trường hợp một bệnh nhân nữ bị ngạt khí ga khi tắm. Gia đình đưa đến cấp cứu ban đầu tại Viện Y học biển. Sau khi được các bác sĩ tư vấn, bệnh nhân vẫn muốn chuyển tuyến. Lên đến Hà Nội, sau đó bác sĩ tại Trung tâm chống độc chỉ định quay ngược lại Hải Phòng để điều trị bằng phương pháp ô xy cao áp. Bệnh nhân được cứu sống song phải mất thêm rất nhiều thời gian để điều trị phục hồi do não bị tổn thương, gây mất trí nhớ tạm thời (trí nhớ gần).
Ngoài điều trị cho các bệnh nhân ngộ độc khí CO, oxy cao áp còn ứng dụng để điều trị hiệu quả nhiều bệnh khác như các trường hợp tổn thương não do nhồi máu não, hôn mê do phù não, ngạt nước, treo cổ tự vẫn, mất ngủ, đặc biệt là các trường hợp bị bỏng. Đối với điều trị bỏng, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Trường Sơn giải thích: “Khi bị bỏng, da phồng rộp, tạo nên các bọng nước, làm mất khả năng bảo vệ cơ thể của da. Trong trường hợp bị bỏng nặng, tổn thương sâu cơ thể có thể sẽ bị sốc, dẫn tới những phản ứng bất thường trong cơ thể như rối loạn tim mạch, rối loạn khả năng lọc máu của thận, thậm chí có thể gây suy đa tạng, gây nguy hiểm đến tính mạng”.
Tại sao điều trị bỏng bằng ôxy cao áp lại hiệu quả, vết sẹo đẹp, khả năng hồi phục nhanh và trong một số trường hợp bỏng độ 2 trở lại hoàn toàn không phải dùng kháng sinh? Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Văn Non, Trung tâm Y học dưới nước và ôxy cao áp cho biết: “Khi bị bỏng, vùng da bị tổn thương, sự trao đổi chất ở khu vực đó bị rối loạn. Khi oxy đi vào cơ thể, sẽ làm vùng da được nuôi dưỡng tốt hơn, khả năng phục hồi nhanh hơn. So với các phương pháp điều trị bỏng khác, phương pháp điều trị bằng oxy cao áp tiết kiệm chi phí, hạn chế phải sử dụng kháng sinh, vết sẹo liền nhanh và đẹp do hạn chế bị tác động trong quá trình điều trị”.
Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Văn Non cho biết thêm, tuy phương pháp này đã được ứng dụng tại Viện Y học biển từ gần chục năm trở lại đây song do bệnh nhân chưa hiểu về vai trò của oxy cao áp và khả năng điều trị bằng phương pháp này nên gần như không có bệnh nhân nào tìm đến Viện Y học biển để điều trị bỏng, trừ những trường hợp có bảo hiểm và được các bệnh viện tư vấn.
Được biết, ngoài ứng dụng oxy cao áp để điều trị bỏng, điều trị ngộ độc khí CO, Trung tâm Y học dưới nước và Oxy cao áp còn điều trị hiệu quả nhiều loại bệnh khác.Viện Y học biển Việt Nam là đơn vị y tế tiên phong của cả nước đưa oxy cao áp vào điều trị. Cho tới thời điểm này, Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh cũng có một số đơn vị ứng dụng oxy cao áp với mục đích chủ yếu là phục vụ nhu cầu phục hồi sức khỏe, thẩm mỹ của nhân dân.
Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Trường Sơn cho biết, trong thời gian tới, Viện Y học biển Việt Nam sẽ tiếp tục triển khai phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả này. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý các bác sĩ và bệnh nhân, oxy là dưỡng chất trong điều kiện bình thường nhưng dưới áp lực cao ôxy trở thành thuốc điều trị và đã là thuốc thì đều có 2 mặt tích cực và tiêu cực. Trong trường hợp bị thừa khí ôxy sẽ gây ngộ độc vì oxy thừa làm vỡ màng phổi, dẫn tới tình trạng chảy máu. Trường hợp ngộ độc thần kinh sẽ gây nên các cơn co giật, giống như các cơn động kinh. Và cũng giống như các phương pháp điều trị khác, thời gian điều trị luôn là vàng, nhất là các trường hợp bị tai biến, bỏng, ngộ độc khí. Người nhà nên khẩn trương đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế chuyên khoa càng sớm càng tốt để có sự hướng dẫn điều trị hiệu quả nhất./.
