Trước nguy cơ thiếu nước sản xuất, sinh hoạt, chất lượng nguồn nước mặt đang bị đe dọa, những năm qua, với vai trò quản lý Nhà nước trên địa bàn, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tích cực tham mưu và có nhiều biện pháp kiểm soát ô nhiễm nguồn nước, góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước, bảo vệ, khai thác, sử dụngtiết kiệm và hiệu quả nguồn tài nguyên nước.
Trên địa bàn tỉnh có khoảng trên 4.500 cơ sở sản xuất kinh doanh, trong đó có khoảng 40% cơ sở có phát sinh nước thải. Mỗi năm lượng nước thải ra khoảng 30-32 triệu m3. Nước thải trong chăn nuôi và nước thải sinh hoạt hiện nay chưa được xử lý. Đối với nước thải sản xuất công nghiệp tuy đã được xử lý song chưa triệt để, còn tình trạng các cơ sở xả nước thải gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của một bộ phận nhân dân. Nguyên nhân chủ yếu là các cơ sở này có công nghệ sản xuất lạc hậu, sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, chưa có công nghệ xử lý phù hợp, thiếu ý thức trong công tác bảo vệ môi trường (BVMT)…
Trao đổi cùng chúng tôi, đồng chí Nguyễn Bá Chính, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường khẳng định: Thời gian qua, Sở đã chủ động tham mưu cho tỉnh ban hành các văn bản quản lý, đề án, chương trình nhằm nâng cao năng lực quản lý về tài nguyên môi trường, trong đó có các giải pháp về quản lý nước thải. Bên cạnh đó, Sở đã chủ động tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, nhân dân về pháp luật môi trường, cũng như vai trò, trách nhiệm của người dân đối với nguồn thải. Xây dựng một số điểm quan trắc nước tự động ở các vị trí trọng điểm như Sông Cầu, Hồ Núi Cốc, ở khu vực đầu nguồn nước, tiến tới nhân rộng lắp đặt hệ thống này ở các địa phương. Mặt khác, Sở đang tiếp tục tham mưu cho tỉnh triển khai một số dự án xử lý nước thải, đầu tư hạ tầng xử lý nước thải khu công nghiệp, xử lý nước thải chăn nuôi sau Bioga và tiếp tục lập các dự án cải tạo, phục hồi môi trường tại các khu vực bị ô nhiễm do khai thác, chế biến khoáng sản; các đoạn sông suối bị bồi lấp…
Được biết, thời gian qua Sở Tài nguyên và Môi trường đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch hằng năm, kiểm tra đột suất, lấy mẫu đánh giá chất lượng xả thải… Qua kiểm tra cho thấy nhìn chung các đơn vị đã có ý thức chấp hành pháp luật về bảo vệ tài nguyên nước. Tuy nhiên vẫn còn các sai phạm trong thực hiện các nội dung trong giấy phép. Đối với các sai phạm này, Sở Tài nguyên và Môi trường đã có các văn bản chỉ đạo thực hiện khắc phục các tồn tại được phát hiện trong kiểm tra và xử lý vi phạm theo các quy định pháp luật.
Thực tế tại một số cơ sở chúng tôi nhận thấy các tổ chức, cá nhân đã nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về bảo vệ tài nguyên nước, môi trường. Không riêng các cơ sở sản xuất công nghiệp đầu tư hệ thống xử lý nước thải mà nhiều cơ sở chăn nuôi trên địa bàn tỉnh đã rất quan tâm đến công tác BVMT nói chung, nguồn nước và không khí nói riêng, tiêu biểu là trang trại chăn nuôi của gia đình ông Nguyễn Ngọc Lân, ở xóm Phúc Thành, xã Hóa Trung, huyện Đồng Hỷ. Quy mô chăn nuôi của gia đình ông Lân lên tới 4000 con lợn thịt/lứa. Trao đổi cùng chúng tôi ông Lân cho biết: Với nhận thức để chăn nuôi bền vững phải giải quyết vấn đề môi trường, trong những năm qua, gia đình chúng tôi luôn chấp hành nghiêm túc các quy định về BVMT. Gia đình được lựa chọn tham gia dự án xây dựng mô hình ứng dụng xử lý chất thải chăn nuôi sau Bioga, công nghệ Nhật Bản, được hỗ trợ 70% kinh phí trong tổng số tiền là 3 tỷ đồng. Đây là công nghệ được cấp bằng sáng chế và ứng dụng rộng rãi tại nhiều trang trại chăn nuôi gia súc tại Nhật Bản. Khi áp dụng công nghệ này đã mang lại hiệu quả rất cao, chi phí vận hành và sửa chữa thấp, phù hợp với điều kiện các quy mô trang trại tại tỉnh. Được biết, trang trại của gia đình ông Lân cũng là cơ sở duy nhất của tỉnh và cơ sở thứ 2 của miền Bắc được thực hiện dự án này.
Thời gian tới Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục nghiên cứu thực hiện tốt các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. Phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng, xây dựng nội dung tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của các tổ chức, cá nhân, người dân trong công tác BVMT. Chủ động tham mưu cho tỉnh ban hành các chương trình, đề án nhằm tăng cường nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước về BVMT. Yêu cầu các đơn vị có nguồn thải lớn phải lắp đặt hệ thống cảnh báo ô nhiễm tự động để kết nối với các cơ quan quản lý Nhà nước theo dõi, giám sát. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm đối với các hành vi vi phạm theo quy định, kể cả việc phải xử lý hình sự - đồng chí Nguyễn Bá Chính, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường khẳng định.
