Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh đã phê duyệt trao tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2017 cho hai nhà khoa học được Hội đồng Giải thưởng đề xuất.
Theo đó, hai nhà khoa học được trao giải thưởng Tạ Quang Bửu 2017 gồm: PGS.TS. Nguyễn Sum, Trường Đại học Quy Nhơn với công trình "Về bài toán hit của Peterson" (On the Peterson hit problem, dvances in Mathematics, Vol. 274, 432–489); GS.TS. Phan Thanh Sơn Nam, Trường Đại học Bách Khoa, ĐHQG TP. HCM với công trình “Tổng hợp propargylamine từ N-methylaniline và alkyne đầu mạch thông qua con đường methyl hóa và hoạt hóa trực tiếp liên kết C-H sử dụng vật liệu Cu2(BDC)2(DABCO) làm xúc tác” (Propargylamine synthesis via sequential methylation and C-H functionalization of N-methylanilines and terminal alkynes under metal-organic-framework Cu2(BDC)2(DABCO) catalysis, Journal of Catalysis, Vol. 319, 258–264).
Theo đánh giá của Hội đồng giải thưởng, PGS. TS Nguyễn Sum được trao giải thưởng vì một bài báo dài 57 trang được công bố năm 2015 trên một trong những tạp chí toán học hàng đầu trên thế giới. Đây là một công trình khoa học đặc biệt xuất sắc trong lĩnh vực tô pô đại số, giải quyết được một trường hợp đặc biệt (k=4) của giả thuyết “hit” do nhà toán học người Mỹ Frank Peterson đề xuất cách đây 30 năm. Đây là một bước tiến mới trong việc giải quyết giả thuyết Peterson kể từ năm 1990.
Với giải thưởng dành cho GS. TS Phan Thanh Sơn Nam là lần đầu tiên Giải Tạ Quang Bửu được trao cho ngành Hóa học. GS. TS Phan Thanh Sơn Nam là tác giả chính của công trình khoa học xuất sắc về chất xúc tác trong lĩnh vực Hóa học Kỹ thuật. Công trình đã nghiên cứu ứng dụng vật liệu khung hữu cơ-kim loại (MOFs) làm chất xúc tác cho các ứng tổng hợp các hợp chất hữu cơ họ propargylamine. Đặc biệt, công trình đã phát hiện ra một chuyển hóa của N-methilaniline chưa từng được công bố.
Trước đó, ngày 28/4/2017, Hội đồng Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2017 đã họp xem xét, đánh giá, lựa chọn các nhà khoa học được đề cử. Kết thúc phiên họp, Hội đồng đã chọn hai nhà khoa học nêu trên, đề nghị Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ trao giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2017. Năm nay, Hội đồng không đề xuất Giải thưởng cho nhà khoa học trẻ.
Dự kiến, lễ trao giải thưởng Tạ Quang Bửu 2017 sẽ được tổ chức tới đây nhân dịp ngày Khoa học công nghệ Việt Nam 18/5./.