Thành lập nhóm nghiên cứu về vật lý Neutrino

Ngày 17/7, tại Trung tâm Nghiên cứu Khoa học và Giáo dục liên ngành – ICISE, thành phố Quy Nhơn (Bình Định), Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam cùng nhóm Giáo sư đến từ Nhật Bản đã thành lập nhóm Vật lý Neutrino tại Viện Nghiên cứu Khoa học và Giáo dục liên ngành – IFIRSE.

Hai bên cũng đã ký biên bản ghi nhớ những hoạt động trong thời gian tới nhằm giúp đỡ những nhà khoa học trẻ Việt Nam và thế giới nghiên cứu về hạt Neutrino. Đây là sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động khoa học Gặp gỡ Việt Nam lần thứ 13 do Hội khoa học Gặp gỡ Việt Nam, Bộ Khoa học và Công nghệ cùng UBND tỉnh Bình Định phối hợp tổ chức.

Nhóm Vật lý Neutrino do Giáo sư Tsuyoshi Nakaya, Trường Đại học Kyoto (Nhật Bản) làm Trưởng nhóm; Tiến sỹ Nguyễn Thị Hồng Vân, Viện Nghiên cứu Khoa học và Giáo dục liên ngành – IFIRSE, Phó Trưởng nhóm. Các thành viên khác của nhóm gồm: Giáo sư Yuichi Oyama, Viện Nghiên cứu hạt nhân cơ bản (IPNS) – Trung tâm Vật lý năng lượng cao KEK (Nhật Bản); Tiến sỹ Cao Văn Sơn, nghiên cứu sau tiến sỹ – Trung tâm Vật lý năng lượng cao KEK (Nhật Bản); Giáo sư Atsumu Suzuki - Trường Đại học Kobe (Nhật Bản) và Tiến sỹ Lê Phước Trung, nghiên cứu sau tiến sỹ, Trường Đại học Tufts (Mỹ).

Hướng nghiên cứu chính trước mắt của nhóm là vật lý Neutrino, một trong những hướng nghiên cứu chính của khoa học vật lý đương đại với những phát kiến về vật lý mới đã vượt quá Mô hình Chuẩn. Đây là hướng nghiên cứu được sự quan tâm đặc biệt của khoa học thế giới. Giải thưởng Nobel Vật lý năm 2015 và giải thưởng đột phá năm 2016 đều dành cho những nghiên cứu, đóng góp liên quan đến Neutrino.

Theo thỏa thuận, Nhóm Vật lý Neutrino tại Viện Nghiên cứu Khoa học và Giáo dục liên ngành – IFIRSE sẽ bắt đầu như một nhóm nhỏ với sự giúp đỡ của các giáo sư Nhật Bản, hợp tác với một số thí nghiệm quốc tế về Neutrino lớn trên thế giới được đặt tại Nhật Bản. Từ 3 – 5 năm đầu, nhóm sẽ tập trung chủ yếu vào phân tích số liệu thực nghiệm và tham gia các chương trình mô phỏng thí nghiệm. Xa hơn, nhóm sẽ mở rộng số lượng thành viên và xây dựng phòng thí nghiệm vùng với các máy đo được đặt tại Trung tâm ICISE. Mục tiêu là trong vòng 5 – 10 năm, Việt Nam sẽ có nhóm hoạt động độc lập, bao gồm các nhà vật lý trong và ngoài nước, tham gia vào các thí nghiệm lớn trên thế giới.

Giáo sư Tsuyoshi Nakaya, Trưởng nhóm Vật lý Neutrino cho biết: Nghiên cứu Neutrino là nghiên cứu khoa học cơ bản, cách tiếp cận nhiều vấn đề với một phương pháp đơn giản; không chỉ có thể áp dụng trong khoa học mà còn trong cả cuộc sống và các vấn đề của mỗi đất nước. Việc thúc đẩy nghiên cứu khoa học cơ bản sẽ thúc đẩy các nhà khoa học trẻ trong tương lai.

Theo Giáo sư Trần Thanh Vân, Chủ tịch Hội khoa học Gặp gỡ Việt Nam: Nhóm Vật lý Neutrino được thành lập nhằm mục đích giới thiệu Neutrino đến sinh viên và các nhà khoa học trẻ Việt Nam. Chúng tôi hy vọng sẽ tìm được hai sinh viên Việt Nam tham gia vào nhóm Vật lý Neutrino trong năm nay. Các bạn sinh viên của nhóm sẽ trực tiếp làm việc với các thí nghiệm quốc tế đặt tại Nhật Bản và được sự hướng dẫn của các giáo sư Nhật Bản.

Ngay sau lễ ký kết biên bản ghi nhớ, Nhóm Vật lý Neutrino đã tổ chức lớp học mùa hè Neutrino tại Trung tâm ICISE, dưới sự bảo trợ của Hội khoa học Gặp gỡ Việt Nam./.