Thúc đẩy sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học

Những năm qua, phong trào nghiên cứu khoa học (NCKH) trong sinh viên (SV) của Trường Đại học Công nghệ Thông tin và Truyền thông (Đại học Thái Nguyên) đã đạt được kết quả thuyết phục khi có nhiều đề tài, ý tưởng sáng tạo được ứng dụng vào cuộc sống. Đây chính là thành quả từ Cuộc thi “Sáng tạo khoa học công nghệ ICTU” do Đoàn trường phát động từ năm 2013. Cuộc thi đã trở thành hoạt động thường niên, đánh dấu sự lan tỏa của phong trào NCKH đến SV toàn trường. 

Dưới sự chỉ đạo của Đảng ủy, Ban Giám hiệu Nhà trường, ngay từ đầu mỗi năm học, Đoàn trường xây dựng kế hoạch, triển khai Cuộc thi đến toàn thể SV trong Trường. Bước đầu, Đoàn trường tập hợp các ý tưởng, đề tài tham gia. Sau đó sẽ xét chọn những ý tưởng có tính sáng tạo, tính khả thi cao để triển khai thành các sản phẩm thực tế và tiếp tục dự thi vòng chung khảo. Với mỗi đề tài được triển khai thực tế, SV sẽ được chọn cán bộ, giảng viên trong từng lĩnh vực để hỗ trợ thực hiện. Qua 7 năm phát động (từ năm 2013), Cuộc thi đã thu hút gần 1.000 ý tưởng sáng tạo của SV trong Trường. Trong đó, trên 100 ý tưởng, đề tài đã được triển khai thành sản phẩm khoa học kỹ thuật có giá trị.

Nổi bật từ Cuộc thi “Sáng tạo khoa học công nghệ ICTU”, nhiều công trình NCKH được phát triển để tham gia các cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật khác, tiêu biểu như: Đề tài “Giải pháp giám sát chất lượng nguồn nước và tự động thu thập dữ liệu về chỉ số nước tiêu thụ cho các nhà máy nước tại Việt Nam” đoạt giải Nhất tại Cuộc thi Ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp SV Start-up Students Ideas do Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam tổ chức năm 2017; “Thiết kế xây dựng mô hình giường bệnh đa chức năng” đạt giải Nhất tại Cuộc thi “Sáng tạo trẻ” tỉnh Thái Nguyên năm 2018; “Bảng mã hóa Braile hỗ trợ người khiếm thị học ghép vần” đạt giải Nhì tại Cuộc thi Ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp Thanh niên tỉnh Thái Nguyên năm 2019…

Nhiều đề tài trong số đó có tính ứng dụng thực tiễn, được các ngành, đơn vị liên quan đánh giá cao. Đơn cử như: Đề tài “Thiết kế xây dựng mô hình giường bệnh đa chức năng”. Đề tài này đưa ra giải kỹ thuật giúp người bệnh đang gặp khó khăn trong vận động có thể thông qua hệ thống điều khiển để thay đổi tư thế dễ dàng so với giường bệnh thông thường; đồng thời trang bị hệ thống đo nhiệt độ, độ ẩm cho bệnh nhân. Hay như sản phẩm “Hệ thống giám sát tự động cho ngôi nhà”, “Hệ thống cắt CNC 3D” của SV Nhà trường đã được một số đơn vị, doanh nghiệp kết nối, hỗ trợ đưa vào sản xuất tại thị trường.

Thông qua NCKH giúp các bạn SV tích lũy thêm nhiều kiến thức, đồng thời có cơ hội rèn luyện các kỹ năng khác nhau. Theo em Phùng Thị Lan, SV lớp Điện tử ứng dụng K16A: NCKH luôn gắn bó mật thiết với việc nâng cao chất lượng học tập, phát huy khả năng, sức sáng tạo của SV và giúp SV cơ hội tạo ra những sản phẩm có giá trị. Trên thực tế, để thực hiện được các nghiên cứu, SV cần phải tìm, đọc và phân tích rất nhiều bài báo khoa học, tài liệu nghiên cứu; đồng thời ,viết một báo cáo tóm lược về những thông tin sẵn có. Ngoài ra, NCKH còn giúp SV mở rộng kiến thức của bản thân mình sang những chủ đề mới hơn, sâu hơn, nằm ngoài những nội dung được giảng trên lớp. Điều này góp phần tạo nên tinh thần tò mò khoa học ở SV và sẽ trở thành động lực học hỏi to lớn trong công việc sau này.

Để thúc đẩy phong trào NCKH trong SV, cùng với sự chỉ đạo của Nhà trường, Đoàn trường đã tổ chức nhiều hoạt động, mô hình nhằm tạo môi trường, điều kiện học tập, nghiên cứu, đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của SV, giúp SV thích ứng với phương thức đào tạo mới. Trong đó, việc phát triển các câu lạc bộ, tổ, đội, nhóm tập thể SV tự học, NCKH được Đoàn, Hội triển khai đã góp phần tập hợp SV, thúc đẩy tinh thần thi đua học tập và nghiên cứu, tạo không gian để SV chia sẻ quan điểm, trao đổi kiến thức, giáo trình, học liệu. Hiện, Đoàn trường đang duy trì 15 câu lạc bộ, tổ, đội nhóm học thuật với hơn 4.000 sinh viên tham gia. Hàng năm, Đoàn thường xuyên đều tổ chức các diễn đàn chia sẻ phương pháp học tập, NCKH và các buổi gặp gỡ, nói chuyện với các nhà khoa học...

Anh Nguyễn Văn Việt, Bí thư Đoàn Trường Đại học Công nghệ Thông tin và Truyền thông chia sẻ: Những năm qua, hoạt động NCKH đã trở thành một một trong những nội dung được Đoàn trường đưa vào tiêu chí xét điểm rèn luyện, thi đua của mỗi đoàn viên, SV trong trường. Trong thời gian tới, Đoàn trường sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của SV về vai trò, tầm quan trọng của NCKH. Đồng thời triển khai các hoạt động khuyến khích, tạo môi trường, điều kiện để SV tham gia NCKH, liên kết với các đơn vị, doanh nghiệp có giải pháp hỗ trợ thiết thực những đề tài có tính ứng dụng cao vào thực tiễn.