Hạ tầng viễn thông vốn được coi là hạ tầng quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Và để phù hợp với quá trình chuyển đổi số, hạ tầng viễn thông cần chuyển đổi thành hạ tầng số đáp ứng nhu cầu phát triển chính phủ số, kinh tế số và xã hội số hiện nay.
Theo Cục Viễn thông (Bộ Thông tin và Truyền thông), thời gian qua, các doanh nghiệp đã đầu tư hạ tầng mạng viễn thông với mạng cáp quang phủ đến 100% xã, phường; phủ sóng mạng di động (2G, 3G, 4G) tới 99,8% dân số, thử nghiệm 5G tại 16 tỉnh, thành phố.
Đáng chú ý, cả nước có khoảng 71 triệu người dùng internet, chiếm hơn 2/3 dân số. Tốc độ dịch vụ internet băng rộng cố định đạt 68,50Mbps, đứng thứ 42/181 quốc gia, vùng lãnh thổ (tăng 14 bậc so với năm 2020), tốc độ dịch vụ băng rộng di động (3G, 4G) đạt 35,14Mbps, đứng thứ 48/141 (tăng 9 bậc so với 2020). Đây được coi là những điều kiện cần thiết, sẵn sàng cho chuyển đổi số quốc gia.
Xu thế phát triển công nghệ đã tạo ra các loại hình dịch vụ mới, mô hình kinh doanh mới, thúc đẩy việc hình thành cơ sở hạ tầng viễn thông mới kết hợp với các hạ tầng kỹ thuật khác. Thực tế này đòi hỏi các nhà mạng thay đổi, chuyển dịch phát triển hạ tầng mạng lưới viễn thông theo hướng hạ tầng số.
Theo ông Huỳnh Quang Liêm, Tổng Giám đốc Tập đoàn Bưu chính - Viễn thông Việt Nam (VNPT), chiến lược VNPT 4.0 đã định vị VNPT phải trở thành doanh nghiệp công nghệ cung cấp dịch vụ số hàng đầu ở Việt Nam. Do vậy, để đạt mục tiêu này, Tập đoàn đã xác lập vai trò tiên phong trong cung cấp các hạ tầng số, nền tảng số, dữ liệu số và ứng dụng số.
Còn theo lãnh đạo Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông quân đội Viettel, từ năm 2020, Viettel đã cơ bản hoàn thành chuyển đổi từ doanh nghiệp viễn thông thành doanh nghiệp cung cấp dịch vụ số, với tổng doanh thu các lĩnh vực dịch vụ số tăng trưởng 20-30%/năm. Viettel cũng đã xây dựng hạ tầng mạng lưới siêu băng rộng, hạ tầng điện toán đám mây, nền tảng IoT và 5 trung tâm dữ liệu đạt chuẩn quốc tế lớn nhất Việt Nam…
Về phía cơ quan quản lý nhà nước, Phó Cục trưởng phụ trách điều hành Cục Viễn thông Nguyễn Phong Nhã cho biết, để phục vụ quá trình chuyển đổi số quốc gia, ngay trong năm 2022, Cục Viễn thông định hướng các nhà mạng thực hiện việc phủ sóng mạng băng rộng di động tốc độ trên 1Gb đến các khu công nghiệp, khu công nghệ cao. Cùng với đó, đặt mục tiêu 100% người trưởng thành có smartphone; 75% hộ gia đình có cáp quang; 100% người sử dụng điện thoại di động có tài khoản Mobile Money; nâng thị phần dịch vụ điện toán đám mây của doanh nghiệp Việt Nam chiếm 40%.
Trong định hướng phát triển của ngành năm 2022 và các năm tiếp theo, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng nhiều lần khẳng định, để bảo đảm tăng trưởng, phục vụ chính phủ số, kinh tế số và xã hội số, viễn thông cũng cần không gian mới để phát triển. Hai “không gian mới” quan trọng nhất cho viễn thông là Cloud Computing (điện toán đám mây) và Digital Platform (nền tảng số) là 2 thị trường có tốc độ tăng trưởng 15-20%/năm, trong khi viễn thông chỉ tăng trưởng từ 1 đến 2% và đến năm 2025, quy mô của mỗi thị trường này sẽ tương đương với viễn thông. Do vậy, ngành Viễn thông cũng phải giải quyết các tồn tại để phát triển và khi đó trở thành hạ tầng cho thanh toán điện tử, cho kinh tế số.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng kỳ vọng, năm 2022, viễn thông phải tăng trưởng 2 con số để đến năm 2025 tăng gấp đôi. Do vậy, trong năm nay, ngành Viễn thông phải hoàn thành việc phân bổ tần số 4G, 5G và phủ sóng mạng 5G trên toàn quốc, bảo đảm hạ tầng số để thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia.