Khơi thông đầu tư tư nhân cho phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới

Ngày 10-12, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) và Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNDP) tổ chức Hội thảo “Thu hút đầu tư tư nhân vào phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo Việt Nam, hướng tới các mục tiêu phát triển bền vững”, nhằm phân tích rào cản và cơ hội khơi thông đầu tư tư nhân để thúc đẩy sự phát triển của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo ở Việt Nam.

Các đại biểu tham gia tọa đàm tại Hội thảo.

Việt Nam đã có hơn 3 thập kỷ tăng trưởng kinh tế liên tục để trở thành điểm đến được các nhà đầu tư tư nhân lựa chọn. Tuy nhiên, những thách thức về kinh tế - xã hội và tác động của đại dịch COVID-19 vừa qua đã khiến quá trình này chậm lại. Vốn tư nhân và đầu tư tài chính hỗn hợp sẽ tiếp tục là một cấu phần quan trọng đối với sự phát triển bền vững của Việt Nam.

Trong bối cảnh đó, Chính phủ Việt Nam đã đưa ra cam kết mạnh mẽ về việc thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) với Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện Chương trình nghị sự 2030.

Như được thể hiện rõ trong nhiều văn bản pháp luật, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo được coi là một trong những động lực chính thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội ở Việt Nam, đồng thời là yếu tố hỗ trợ chính để đạt được SDGs.

Tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng cho biết: “Đầu tư tư nhân cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ngày càng gia tăng so đầu tư công và khung pháp lý cũng dần được cải thiện.

Tuy nhiên, số lượng doanh nghiệp đầu tư cho hoạt động nghiên cứu, phát triển và đổi mới sáng tạo tương đối thấp và việc sử dụng quỹ phát triển khoa học công nghệ trong doanh nghiệp còn khiêm tốn. Tăng cường đầu tư tư nhân trong phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo hướng tới các mục tiêu phát triển bền vững là yếu tố sống còn để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam”.

Theo thống kê, đầu tư công và tư nhân của Việt Nam vào KH&CN tương đối thấp so mức trung bình toàn cầu. Ở mức 0,5% GDP, tỷ lệ đầu tư thấp hơn gần 5 lần so tỷ lệ đầu tư vào khoa học công nghệ trung bình trên thế giới là 2,23%.

Khơi thông vốn tư nhân đòi hỏi phải có thông tin thị trường và các mối quan hệ đầu tư mạnh. Các đại biểu tham dự hội thảo đã chia sẻ những kinh nghiệm trên thế giới trong việc thu hút đầu tư tư nhân vào phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, trao đổi về các lĩnh vực đầu tư hướng đến các SDGs tại Việt Nam, cũng như những rào cản đang tồn tại và tiềm ẩn cần được khắc phục khi đầu tư vào khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo với mục đích tạo ra tác động lớn hơn đối với xã hội, môi trường và nền kinh tế.

Ra mắt Bản đồ cơ hội đầu tư hướng đến các mục tiêu SDGs tại Việt Nam.

Tại hội thảo, Bản đồ cơ hội đầu tư hướng đến các mục tiêu SDGs tại Việt Nam (Bản đồ) cũng được giới thiệu, nhằm cung cấp cho các nhà hoạch định chính sách, nhà đầu tư và các bên liên quan thông tin thị trường để định hướng dòng vốn và các hoạt động theo các chủ điểm đầu tư và mô hình kinh doanh phù hợp SDGs, được gọi là lĩnh vực có cơ hội đầu tư tiềm năng. Đây là cơ sở để Việt Nam đầu tư vào các lĩnh vực SDGs ưu tiên nhằm thực hiện mục tiêu kép là tạo lợi nhuận và đạt được các kết quả môi trường và xã hội. Thông tin thị trường từ Bản đồ được cung cấp miễn phí trên Nền tảng cơ hội đầu tư SDGs.

Trưởng Đại diện thường trú của UNDP tại Việt Nam, bà Ramla Khalidi cũng đánh giá cao cam kết mạnh mẽ của Chính phủ Việt Nam trong việc tăng cường các nguồn tài chính để phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, và cho biết việc ra mắt Bản đồ sẽ đóng góp vào nỗ lực này.

Bà Ramla đưa ra các khuyến nghị về tài chính cho KH&CN, trong đó, điều quan trọng là cần phát triển của khu vực doanh nghiệp bằng cách thúc đẩy cải cách doanh nghiệp nhà nước nhằm củng cố môi trường đầu tư kinh doanh tổng thể về cạnh tranh, tiếp cận tài chính và các yêu cầu hành chính.

Tại hội thảo, các cơ quan quản lý nhà nước, viện nghiên cứu, trường đại học, các doanh nghiệp, nhà đầu tư và các tổ chức quốc tế đã chia sẻ các thực tiễn quốc tế tiêu biểu trong việc thu hút nguồn vốn đầu tư tư nhân vào việc phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Đây cũng là cơ hội để các bên trao đổi hiểu biết chuyên sâu về đầu tư hướng đến các mục tiêu phát triển bền vững tại Việt Nam, cũng như là các rào cản hiện tại và tương lai cần phải vượt qua khi đầu tư vào khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo nhằm tạo ra tác động lớn hơn tới xã hội, môi trường và kinh tế.