Chăm lo đời sống đồng bào Mông

Là địa phương có tới gần 600 xóm, bản nằm trong diện đặc biệt khó khăn, trong đó chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, nên việc quan tâm đầu tư, cải thiện đời sống cho người dân nơi đây luôn được tỉnh ta quan tâm. Trong đó, vùng đồng bào dân tộc Mông, nơi bà con còn gặp nhiều khó khăn nhất được quan tâm đặc biệt.

Thái Nguyên hiện có 47 xóm, bản thuộc 18 xã của 4 huyện miền núi là Định Hóa, Phú Lương, Võ Nhai và Đồng Hỷ có đồng bào dân tộc Mông sinh sống với tổng số trên 1.500 hộ, hơn 7.770 nhân khẩu. Trong đó, có tới 71% số hộ thuộc hộ nghèo. Đáng lưu ý có 3 xóm nằm trên địa bàn huyện Đồng Hỷ vẫn còn 100% hộ nghèo là Lân Đăm (Quang Sơn), Mỏ Nước, Bản Tèn (Văn Lăng). Một số xóm người Mông khác nằm trên địa bàn huyện Võ Nhai cũng có tỷ lệ hộ nghèo cao là Khuổi Mèo (Sảng Mộc), Lũng Luông, Lũng Cà, Lũng Hoài (Thượng Nung).

Đời sống của đồng bào Mông còn nhiều khó khăn do sản xuất chậm phát triển, phần lớn còn mang tính tự cung, tự cấp, năng suất cây trồng thấp. Theo phân tích của Ban Dân tộc tỉnh thì các xóm bản đồng bào dân tộc Mông còn cách xa trung tâm xã, địa hình phức tạp, chia cắt thành từng vùng riêng biệt, đi lại khó khăn nên việc giao lưu kinh tế, tiếp thu khoa học kỹ thuật còn hạn chế. Mặt khác, nhiều hộ dân còn thiếu vốn và tư liệu sản xuất, một số ít đồng bào vẫn còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại, chưa thực sự tự lực vươn lên. Thực tế cho thấy, nguồn lực đầu tư, hỗ trợ cho đồng bào của Đảng và Nhà nước ta thời gian qua là  lớn, song vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu về xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu, cải thiện sản xuất, nâng cao đời sống người dân.

Những năm qua, tỉnh ta đã triển khai thực hiện nhiều chính sách hỗ trợ đối với đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó có đồng bào Mông theo quy định của Nhà nước. Các chính sách được triển khai như: Hỗ trợ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng (Chương trình 135); hỗ trợ cho người dân thuộc hộ nghèo vùng khó khăn; chính sách với người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số; chính sách cấp không thu tiền một số ấn phẩm báo chí; hỗ trợ muối iốt phòng, chống bướu cổ; hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt và nhiều chính sách hỗ trợ về giáo dục, y tế, văn hóa, thể dục, thể thao, chính sách nông, lâm nghiệp, hỗ trợ pháp lý, vốn vay ưu đãi...Các chính sách hỗ trợ này đều được các cấp, ngành trong tỉnh thực hiện đầy đủ, trách nhiệm và đã thực sự mang lại hiệu quả.

Đặc biệt, thời gian qua, tỉnh ta đã thực hiện tốt việc lồng ghép, phối hợp các nguồn vốn, trong đó có cả vốn huy động tài trợ từ các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế trong và ngoài tỉnh để hỗ trợ đồng bào. Tính từ năm 2012 đến nay, tổng nguồn vốn hỗ trợ cho các xóm có nhiều đồng bào Mông sinh sống trên 65 tỷ đồng. Trong đó, hỗ trợ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng chiếm chủ yếu với trên 62,6 tỷ đồng gồm: Thi công 21km đường giao thông nông thôn; xây dựng 5 công trình lớp mẫu giáo và nhà văn hóa; xây dựng 4 công trình nước sinh hoạt tập trung và 4 công trình điện sinh hoạt. Hỗ trợ sản xuất và đời sống bà con với số tiền trên 2,5 tỷ đồng gồm: Hỗ trợ trực tiếp cho 1.640 hộ nghèo; hỗ trợ hoạt động khuyến nông, cung ứng phân bón, trợ giống vật nuôi, cây lương thực; hỗ trợ dầu, điện thắp sáng, thiết bị, dụng cụ phục vụ sản xuất và mở các lớp dạy nghề chăn nuôi thú y...

Nhằm quan tâm hơn nữa đến đời sống đồng bào Mông, thời gian gần đây, tỉnh ta đã cho rà soát thực trạng nhu cầu hỗ trợ đồng bào cả về sản xuất, đời sống lẫn cơ sở hạ tầng. Theo đó, hiện nay tỉnh ta có 397 hộ đồng bào Mông cần hỗ trợ làm nhà ở, trên 500 hộ cần sửa chữa lại nhà, hơn 600 công trình nước cấp nước tại gia đình cần làm mới, hơn 1.100 chuồng chăn nuôi cùng hàng nghìn vật nuôi và bộ công cụ sản xuất cần hỗ trợ với tổng nhu cầu kinh phí trên 51 tỷ đồng. Ngoài ra, cũng cần hỗ trợ xây dựng 16 công trình nước sinh hoạt tập trung, 9 công trình điện lưới Quốc gia, 47km đường giao thông, 20 nhà văn hóa, nhà mẫu giáo cùng nhiều phai đập, thủy lợi nhỏ phục vụ tưới tiêu với kinh phí trên 106 tỷ đồng.

Theo ông Nguyễn Văn Lai, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh thì trên cơ sở các nhu cầu đó, theo lộ trình từng năm tỉnh sẽ dành kinh phí hỗ trợ xây dựng các mô hình kinh tế trên cơ sở phù hợp với điều kiện của từng xóm, bản người Mông. Dự kiến ban đầu sẽ xây dựng 18 mô hình, trong đó tập trung vào hỗ trợ mô hình trồng cây lương thực, cải tạo đàn trâu, bò, dê, nuôi gà thả vườn và trồng cây dược liệu. Tỉnh sẽ hỗ trợ giá giống cây, con, thuốc thú y, phân bón, thức ăn chăn nuôi bổ sung, bà con đối ứng bằng công gieo trồng, chăm sóc, xây dựng chuồng trại...

Như vậy, với sự quan tâm, hỗ trợ của Nhà nước chắc chắn đời sống đồng bào dân tộc thiểu số nói chung, dân tộc Mông ở vùng cao, miền núi của tỉnh nói riêng sẽ được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, cùng với sự quan tâm của Nhà nước, bản thân đồng bào dân tộc Mông cũng cần nỗ lực vượt qua khó khăn, tích cực học hỏi, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống.