Âm nhạc Việt Nam ra thế giới: Nỗ lực để có lối đi riêng

Khuất Vinh gây ấn tượng khi đưa nhạc dân tộc vào sáng tác sôi động của mình.

Ngoài Khuất Vinh, có thể kể đến khá nhiều gương mặt trẻ trong nước thành công với cách làm này, đã đưa nhạc cụ dân tộc hòa cùng thanh âm hiện đại, mang đến màu sắc mới mẻ, thu hút giới trẻ. Chẳng hạn như các MV gần đây của ca sĩ Nguyễn Trần Trung Quân: “Nước chảy hoa trôi”, “Tự tâm”, “Tấu khúc tự tâm” (bản dành riêng để tôn vinh nhạc cụ dân tộc)... đều được đánh giá là thành công nhờ sự kết hợp giữa nhạc cụ dân tộc như đàn nhị, tranh, sáo trúc trong những bản phối "bắt tai". Hay các sản phẩm âm nhạc của Hoàng Thùy Linh, Bích Phương... cũng tạo được dấu ấn với việc đưa chất liệu dân gian vào nhạc phẩm. Đáng nói, một số MV đã đạt triệu view, thậm chí được khán giả nước ngoài yêu thích. Từ sự yêu thích này, họ bắt đầu biết đến âm nhạc Việt Nam, bắt đầu tìm hiểu nhạc cụ dân tộc Việt...

Là người say mê âm nhạc dân tộc, dành cả chục năm trời để học và nghiên cứu âm nhạc dân tộc, nhạc sĩ, ca sĩ Ngô Hồng Quang luôn tìm tòi để đưa âm nhạc dân tộc đến với khán giả trẻ và ra thế giới. Anh từng chia sẻ: “Mỗi lần đưa những tác phẩm hoặc chất liệu âm nhạc của Việt Nam vào một không gian âm nhạc mới như Jazz, world music, hoặc nhạc đương đại phương Tây, tôi thấy mình như được hồi sinh. Âm nhạc Việt Nam lại có cơ hội được chia sẻ với những nền văn hóa khác”.

Đường khó cần “ngựa hay”

Tuy nhiên, việc khiến khán giả trẻ, hay xa hơn là khán giả quốc tế biết đến, yêu thích nhạc dân tộc truyền thống thông qua sự kết hợp với âm nhạc đương đại là một con đường còn nhiều khó khăn. Theo nhạc sĩ Ngô Hồng Quang, chơi âm nhạc truyền thống như nguyên bản đã khó khăn, chơi được và đưa vào không gian mới còn khó khăn hơn nữa. Nhạc sĩ Võ Thiện Thanh cũng từng bày tỏ quan điểm: “Âm nhạc dân tộc không dễ thu hút giới trẻ, vì sự khác biệt về không gian, thời gian, thời đại sống. Để tạo sự mới lạ và khác biệt cho tác phẩm của mình, nhiều ca sĩ trẻ đưa nhạc cụ dân tộc vào. Cách làm này đã có từ lâu. Tuy nhiên, hiệu quả của nó không lớn nếu muốn truyền bá âm nhạc dân tộc với tầm vóc lớn hơn”.

Dẫu vậy, theo nhiều nhạc sĩ, đây vẫn là con đường cần phải đi bởi mỗi thời đại luôn có sự thay đổi, nhưng dù đi đâu thì con người vẫn sẽ quay về giá trị truyền thống. Đó là những giá trị luôn cần bảo tồn và phát huy. “Tương lai văn hóa thế giới sẽ không có biên giới, khoảng cách sẽ thu hẹp dần, con người sống thoải mái hơn, tự do sáng tạo hơn. Tính bản địa đương nhiên là có, nhưng bản địa của mình sẽ sống cùng bản địa khác chứ không phải sống độc lập, đó là câu chuyện con người chúng ta sẽ trở thành một cộng đồng chung trong tương lai. Điều mà tôi nhấn mạnh là sự kết nối, bằng nhiều hình thức. Kết nối sẽ mở ra nhiều cơ hội lan tỏa âm nhạc của mình thay vì đóng cửa. Chúng ta không nên bảo thủ và cực đoan, vì mọi thứ đều chuyển động và mình cũng phải chuyển động, cần lắng nghe xem thế giới thế nào để cùng hòa vào dòng chảy đó” - nhạc sĩ Ngô Hồng Quang bày tỏ quan điểm.