Qua kết quả điều tra ở 19 doanh nghiệp lớn đang sử dụng tới 40% lao động của Thái Nguyên, chỉ có 35 lao động bị mất việc năm 2008. Nhưng trong năm 2009 này, nhiều doanh nghiệp đóng trên địa bàn đã dự báo số lao động thiếu việc làm từ 3 tháng trở lên và lao động mất việc hoàn hoàn sẽ gia tăng...
Trên địa bàn Thái Nguyên hiện có khoảng 1.800 doanh nghiệp thuộc nhiều thành phần kinh tế khác nhau đang hoạt động và sử dụng gần 60 nghìn lao động, trong đó có một số đơn vị sử dụng số lượng lao động rất lớn như: Công ty Gang thép Thái Nguyên (6.439 lao động); Công ty TNHH Diesel Sông Công (1.071); Công ty Cổ phần cơ điện luyện kim Thái Nguyên (1.042 lao động)...
Trong giai đoạn suy thoái kinh tế toàn cầu, rất nhiều ngành nghề, lĩnh vực bị tác động và ảnh hưởng, nặng nề nhất là các doanh nghiệp chuyên sản xuất, kinh doanh thép, cơ khí, chế biến khoáng sản, nhưng với sự nỗ lực của lãnh đạo, người lao động trong các doanh nghiệp, năm 2008, hầu hết các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã tìm được giải pháp để vượt qua khó khăn, tạo việc làm, đảm bảo thu nhập cho người lao động. Tiêu biểu như Công ty Cổ phần Thương mại Thái Hưng, Công ty Cổ phần xi măng Cao Ngạn, Công ty Cổ phần cơ khí Phổ Yên... Bà Nguyễn Thị Cải, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thương mại Thái Hưng cho biết: Hoạt động sản xuất, kinh doanh thép của chúng tôi gặp vô vàn khó khăn, nhiều doanh nghiệp bạn đã phải ngừng sản xuất do thu lỗ, người lao động giảm thu nhập, mất việc làm. Trong hoàn cảnh đó chúng tôi cũng rất lo lắng nhưng tự nhủ nếu dừng lại là không có lối thoát nên toàn thể cán bộ, người lao động bình tâm và ra sức làm việc. Chính điều đó đã giúp chúng tôi vượt qua khó khăn, đảm bảo doanh thu 4.500 tỷ đồng, nộp ngân sách 90 tỷ đồng và quan trọng hơn là giải quyết việc làm ổn định cho 800 lao động với mức thu nhập bình quân 2,4 triệu đồng/người/tháng.
Qua kết quả điều tra 19 doanh nghiệp lớn (đang sử dụng tới 12.000 lao động) đóng trên địa bàn tỉnh mới đây của Sở Lao động Thương binh và Xã hội cho thấy 16 doanh nghiệp không có người lao động bị mất việc làm. Chỉ có 2 đơn vị là Công ty TNHH Hương Đông (trụ sở tại Khu công nghiệp Sông Công) hoạt động trong lĩnh vực luyện thép có 55 lao động thiếu việc, 26 lao động mất việc và Công ty Cổ phần Gang thép Gia Sàng có 9 lao động bị mất việc. Còn lại các đơn vị nêu trên trong thời điểm khó khăn nhất cũng có lao động bị thiếu việc làm nhưng vấn đề này đã được giải quyết.
Năm 2008 đã qua đi và hậu quả của việc thiếu, mất việc làm không quá nặng nề, song năm 2009, vấn đề này lại có chiều hướng xấu hơn bởi đến hết tháng 1 đã có tới 17 doanh nghiệp dự báo sẽ thiếu việc làm cho khoảng 2.800 lao động và 9 doanh nghiệp dự báo sẽ có gần 400 lao động bị mất việc làm với các lý do: Sản phẩm không bán được hoặc tiêu thụ chậm; đơn vị thu hẹp sản xuất; do sản xuất thu lỗ. Trong đó Công ty Gang thép Thái Nguyên dự kiến có 1.178 lao động thiếu việc làm từ 3 tháng trở lên, Công ty TNHH Diesel Sông Công có 200 lao động thiếu việc làm và 120 người mất việc, Công ty Cổ phần Gang thép Gia Sàng có 221 lao động thiếu việc làm và 105 người mất việc hoàn toàn... Khi chúng tôi phỏng vấn lãnh đạo một số doanh nghiệp đều nhận được một ý kiến: Đây là điều không mong muốn nhưng nếu không sản xuất, kinh doanh ổn định thì không có tiền để trả lương lương cho người lao động và giải pháp tạm thời là giảm ngày công để người lao động luân phiên đi làm nhưng tình trạng này cũng không thể kéo dài. Theo đồng chí Nguyễn Thành Long, Phó Giám đốc Sở Lao động Thương binh và Xã hội: Việc các doanh nghiệp đang gặp phải khó khăn trong giải quyết việc làm là có thực và ngoài sự nỗ lực của từng doanh nghiệp thì các chính sách kích cầu của Chính phủ cần được triển khai nhanh, hiệu quả để các doanh nghiệp được hưởng lợi.
Hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp trên địa bàn bị khủng hoảng tất sẽ tác động trực tiếp đến các chỉ tiêu kinh tế của tỉnh và lớn hơn nữa là tình trạng thiếu, mất việc làm của người lao sẽ có sự ảnh hưởng trực tiếp đến sự ổn định của xã hội. Vì vậy, việc chung sức để ít, nhiều giúp các doanh nghiệp vượt qua giai đoạn hiện nay của các cấp, ngành trong tỉnh là hết sức cần thiết.
